محمدباقر قالیباف، رئیس مجلس در همایش سراسری بنیاد مسکن گفت: متوسط زمان برای صاحبخانه شدن در ایران به ۵۰ تا ۷۰ سال میرسد، در حالی که در کشورهای دیگر این رقم بین ۷ تا ۱۵ سال است. این موضوع نشاندهنده نیاز فوری به اصلاحات در حوزه مسکن و تسهیل دسترسی به آن برای خانوارها است. مردم اکنون از خوراک و پوشاک خود میزنند تا یک سرپناه داشته باشند. مسکن یکی از پیشرانهای حوزه اقتصاد است و تاثیر زیادی بر بخشهای اقتصاد ملی دارد. مسکن نه تنها در اقتصاد اثرگذار است، بلکه به شدت در حوزه مسائل فرهنگی و اجتماعی نیز تاثیرگذار است. بنابراین، باید با یک حکمرانی درست و مدیریت کارآمد، به نیازهای مردم توجه کنیم و شرایطی فراهم کنیم که زندگی شایستهای برای اقشار مختلف جامعه ایجاد شود. مسکن نه تنها بر روی ازدواج و تشکیل خانواده تاثیرگذار است، بلکه در تربیت نسلهای آینده، کاهش آسیبهای اجتماعی، مسائل آموزشی و آرامش خانواده نیز نقش بسزایی ایفا میکند. به عبارتی، مسکن میتواند در استحکام خانواده و کاهش طلاق و اعتیاد موثر باشد.
هنر حکمرانی
رئیس مجلس شورای اسلامی تاکید کرد: در یک حکمرانی درست، باید توانایی تبدیل معرفت به ثروت و ثروت به دانش را داشته باشیم. این هنر حکمرانی است که بتواند این موارد را به هم مرتبط کند و در نهایت به بهبود زندگی مردم و جامعه کمک کند. بعد از ۴۵ سال هنوز نتوانستهایم مسئله مسکن را حل کنیم. حتی در مناطقی که مسکن تولید کردهایم، انباشتگی بزرگی از سرمایهها ایجاد شده که به جای اینکه در پیشرفت کشور به کار گرفته شوند، در زمین دفن شده و راکد ماندهاند. این سرمایهها با تورم موجود منفعت خود را میبرند، اما هیچگاه به شکوفایی نمیرسند. ما با پدیدهای مواجه هستیم که چند میلیون مسکن خالی داریم و در عین حال خانوادههایی وجود دارند که از داشتن خانه محروم هستند. این نشان میدهد که هم تولید مسکن کم است و هم آنچه که تولید کردهایم، به نوعی احتکار شده است.
هزینه بالای مسکن
قالیباف به چالشهای جدی مسکن و تأثیر آن بر معیشت خانوارها اشاره کرد و بیان داشت که به طور متوسط حدود ۵۰ درصد از درآمد خانوارها صرف هزینههای اجاره مسکن میشود و در کلانشهرها این رقم به ۷۰ درصد نیز میرسد. این وضعیت باعث شده است که بسیاری از خانوادهها نتوانند نیازهای اولیه خود را تأمین کنند و مشکلات معیشتی جدی را تجربه کنند. خانواده ها بزرگترین کمک معیشتی که نیاز دارند به جای یارانه، خواهان یک سرپناه مطمئن هستند. وی تأکید کرد که در شرایط کنونی، بسیاری از خانوادهها حتی نمیتوانند هزینههای غذایی خود را تأمین کنند و این وضعیت به تبعات اجتماعی و فرهنگی منجر شده است.
بحران کمبود مسکن
فرشید پورحاجت دبیر کانون سراسری انبوه سازان مسکن می گوید: کمبود مسکن در کشور وارد فاز بحرانی شده است. به نظر میرسد امروز شرایط بازار مسکن کاملا بحرانی است. این شرایط بحرانی، حاصل سیاستگذاریها و تفکرات اشتباهی است که از سال ۸۸ به اینطرف در کشور رخ داده است.
پور حاجت گفت: به گفته رئیس کمیسیون عمران مجلس با کمبود ۶ میلیون و به گفته یک نفر دیگر از اعضای این کمیسیون با کمبود هفت میلیون واحد مسکونی در کشور مواجه هستیم. باید بپذیریم که تا قبل از سال ۹۱ و سال ۹۲، تولید مسکن کشور حدود ۱۲۰ تا ۱۳۰ میلیون مترمربع در سال بوده و حدود ۷۵۰ هزار تا ۸۰۰ هزار واحد مسکن تولید میشده است. این کاهش تقریبا ۱۰۰ درصدی تولید مسکن در کشور، فاجعه است که باید برطرف کنند. اگر محاسبات عددی انجام شود، ۴۰۰ تا ۵۰۰ هزار واحد مسکونی که در کشور تولید نشده، چه میزان حجم گستردهای از سرمایهگذاری، منابع مالی و چند صد نوع فعالیتهای اقتصادی، صنفی، تولیدی و توزیعی را به ورطه ورشکستگی کشانده است.
احتکار مسکن
پور حاجت افزود: قانون اخذ مالیات از خانههای خالی یکی از ابزارهای کلیدی دولت برای تنظیم بازار مسکن و کاهش تعداد واحدهای بلااستفاده است. با توجه به افزایش تعداد خانههای خالی در شهرهای بزرگ و تأثیرات منفی آن بر بازار اجاره و خرید مسکن، قانون اخذ مالیات از خانههای خالی تدوین شده است. در سال ۱۴۰۳، این قانون با هدف تشویق مالکان به اجاره دادن یا فروش املاک خالی خود و جلوگیری از احتکار مسکن به تصویب رسید. مالیات خانههای خالی در سال ۱۴۰۳ به عنوان یک راهکار موثر برای بهبود شرایط اقتصادی، معافیت مالیات بر درآمد اجاره مالکان، کاهش هزینههای اجاره و خرید مسکن عمل میکند.