توحید رئیسی - حقوقدان
همواره پرسشگری در مسئله حجاب محل بحث بوده است و در جامعه نیز در باب حدود حجاب شرعی اتفاق‌نظر وجود ندارد. برای نمونه، واژه حجاب از منظر فقهی در معنای پوشش زنان و مردان به‌کار رفته است، در حالی‌که در عرف جامعه ایران این واژه با پوشش موی سر بانوان ازجمله روسری، مقنعه، چادر و... مترادف گشته است. در این خصوص، طی دو سال اخیر عدم رعایت حجاب (در معنای عرفی آن) توسط هنرمندان سینما، تلویزیون و... به تیتر رسانه‌ها تبدیل‌شده و در مواردی احضاریه صادر شده است؛ اما سؤال این است که آیا رعایت حجاب برای تمامی بانوان از الزام شرعی برخوردار است؟
مطابق با اصل چهارم قانون اساسی، تمامی قوانین باید منبعث از موازین اسلامی تهیه، تدوین و مصوب گردند. هرچند مطابق مقالات محققین، تعریف دقیق و جامعی از موازین اسلامی وجود ندارد، اما با این‌حال می‌توان موازین اسلامی را تحت آیات قران کریم به‌عنوان اصلی‌ترین منبع وحی تعریف و استنباط نمود. درآیات قرآن، شارع ضمن تأکید بر رعایت حجاب، گروهی از بانوان را از رعایت حجاب شرعی مستثنا نموده است. برای مثال در آیه 60 سوره نور، عدم رعایت حجاب شرعی برای برخی از زنان فاقد اشکال خوانده شده و بر مبنای تفاسیر قرآنی، این عدم رعایت را به‌عنوان یک حق مشروع برای برخی از زنان در نظر گرفته است.
علامه طباطبایی در کتاب المیزان فی تفسیر القرآن، در باب تفسیر آیه 60 سوره نور بیان نموده است: [که حکم شرعی فوق (عدم رعایت حجاب موی بانوان) مختص به زنانی است که از حیض یائسه شده باشند] و [این حکم استثنایی است از عموم حکم حجاب و معنایش این است که بر هر زنی حجاب واجب است الا زنان مسن که می‌توانند بی‌حجاب باشند، البته درصورتی‌که کرشمه و تبرج نداشته باشند.] آیت‌الله مکارم شیرازی نیز در کتاب تفسیر نمونه روایتی از امام صادق (ع) نقل کرده که بر معنای فوق تأیید نموده است. متعاقباً آیت‌الله دستغیب در تفسیر آیه شریفه، حکم فوق را تبیین نموده و بانوان غیر سادات را با 50 سال سن، و بانوان سادات را با 60 سال سن در شمول حکم آیه شریفه قرار داده است.
گرچه شارع در کلام خود همه زنان را به رعایت عفت توصیه نموده و عدم رعایت حجاب را به‌طور کل از شمول احکام حدود خارج نموده است، ولی به نظر می‌رسد که هرگونه برخورد کیفری با بانوان مشمول حکم آیه 60 سوره نور، واجد اشکال شرعی و در مغایرت با موازین اسلامی است.