ستاره صبح، فائزه صدر: جنگ ویرانگر غزه به لبنان کشیده شده و امنیت و ثبات منطقه مورد تهدید قرار گرفته است. در شرایطی که اسرائیل ایران را به حمله تهدید می کند و منطقه در وضعیت هشدار به سر می‌برد محور مقاومت با چالش های امنیتی روبرو شده است. ارزیابی ها نشان می دهد که در وضعیت موجود، ادامه جنگ نه تنها برای منطقه بلکه برای جهان خطرناک است. آتش بسی که یک سال پیش در غزه متصور بود، امروز برای لبنان پیگیری می شود. درحالیکه دولت لبنان به طور رسمی آتش بس را پذیرفته ولی خبری از توقف حملات اسرائیل یا پذیرش آتش بس توسط حزب‌الله منتشر نشده است. ستاره صبح در رابطه با وضعیت منطقه، احتمال وقوع آتش بس و سرنوشت جنگ با عطا تقوی اصل، استاد دانشگاه و کارشناس سیاسی به گفت و گو نشسته که در ادامه می خوانید:
ایران و اسرائیل در وضعیت هشدار جنگی قرار دارند، آیا این شرایط در ادامه جنگ روانی اسرائیل علیه ایران برنامه ریزی شده یا احتمال حمله وجود دارد؟
رفتار ایران طی یک سال گذشته نشان دهنده اقتدار، هوشمندی و تعقل بود. ایران در انتخاب اهداف حمله موشکی اخیر خود مراقب بود که تنها پایگاه های نظامی را هدف قرار دهد، اما اسرائیل در طول جنگ یک سال گذشته چنین احتیاطی را نشان نداده است پس باید همچنان وضعیت هشدار را جدی گرفت.
تیم دیپلماسی طی این مدت تلاشی بی وقفه انجام داده تا حملات اسرائیل به جنوب لبنان متوقف شود و همچنین پیام هایی از طریق واسطه ها به آمریکا و اسرائیل ارسال و نسبت به هرگونه حرکت غلط اسرائیل هشدار داده شود.
با توجه به اقدامات اسرائیل باید گفت متاسفانه فعلا تلاش ها ثمری نداشته است. یا باید گفت غرب انگیزه ای برای خاموش کردن آتش جنگ ندارد یا باید بپذیریم که نتانیاهو اراده ندارد از اربابان غربی خود تمکین کند.
در مورد آینده جنگ در وضعیتی برزخ گونه قرار داریم. به دلیل ضربه ای که فرماندهی حزب الله وارد شده گرفتن نظرات این گروه سخت شده است. به دلیل آسیبی که از جانب اسرائیل به این جبهه وارد می شود، هر حرکتی و تصمیمی محرمانه می ماند و نمی توان آینده جنگ از نظر دو طرف را پیش بینی و تحلیل کرد.
بهانه اسرائیل این است که می خواهد با سرکوب حزب الله شمال را برای بازگشت آوارگان اسرائیلی امن کند. در بهترین حالت، اسرائیل می تواند برای کاهش توان نظامی حزب الله برنامه ریزی کند و همچنین تا آنجا که ممکن است این گروه را به شمال براند تا توانایی حزب الله برای شلیک راکت و موشک به شمال اسرائیل محدود شود.
چه پیش بینی از جنگ منطقه وجود دارد، آیا آتش بس در لبنان به معنی پایان جنگ و عدم پیش روی ارتش اسرائیل در خاک لبنان خواهد بود یا خیر؟
حزب الله از زمانی که شکل گرفت تا امروز، هیچ گاه با چنین شوک امنیتی گسترده ای روبرو نشده بود. امروز وقتی می خواهیم در مورد حزب الله قضاوت کنیم باید وضعیت فعلی این گروه را از حزب الله جنگ 33 روزه متفاوت بدانیم.
در شرایط فعلی منطقه بهترین گزینه برای حزب الله، قبولی آتش بس است. زیرا آتش بس می تواند فرصت لازم برای بازسازی سازمانی را در اختیار این گروه قرار بدهد. این گروه و تمامی گروه های محور مقاومت به بازبینی اساسی در مولفه های امنیتی نیاز دارند و برای این مهم باید زمان خرید.
بافت اجتماعی و جمعیتی جنوب لبنان که شیعیان آنجا ساکن بودند، پراکندگی و نحوه استقرار این جمعیت که در لبنان مولفه ای ژئوپولتیکی بوده و هست؛ امروز در معرض آسیبی جدی است. در صورت تداوم حملات اسرائیل، ویران شدن جنوب لبنان و تبدیل این منطقه به غزه ای دیگراست. این عرصه به عنوان منطقه ای مهم و حیاتی، از دست حزب الله و محور مقاومت خارج خواهد شد.
اسرائیل می داند چه می کند، ابتدا حزب الله لبنان را از سر زد و فرماندهان ارشد این گروه را ترور کرد و حال مولفه مهم جنوب لبنان را از محور مقاومت می گیرد. موفقیت اسرائیل، بازگرداندن جنوب لبنان به شیعیان دشوار خواهد کرد. هزینه بازسازی این مناطق برای دولت لبنان سنگین است و از سویی پس از تجربه ویرانی بازگشت ساکنین به آن مناطق بعید به نظر می رسد. بعید به نظر می رسد اسرائیل طی یک دهه آینده به قدرت پیش از عملیات اکتبر 2024 برگردد. حزب الله در آینده شبیه به آنچه از این گروه می شناختیم نخواهد بود. در این مقطع باید تمام ضرورت ها در نظر گرفته شود و لبنان به سرعت به سمت آتش بس برود. تمام گروه های داخلی لبنان باید در تلاش دولت ملی که پیگیر آتش بس است، سهیم باشند. آتش بس برای لبنان تنها گزینه روی میز است. نباید اجازه بدهند وضعیت از این که هست بدتر شود.
آیا می توان در شرایط فعلی پذیرش قطعنامه 1701 را توسط دو طرف جنگ پیش بینی کرد؟ آیا حزب الله لبنان از ماهیت نظامی اش به گروهی سیاسی تغییر خواهد کرد؟ اجرای آتش بس با چنین شرطی چه تاثیری بر دولت لبنان خواهد داشت؟
اگر اسرائیل به طور کامل به تعهداتش عمل کند و مناطق اشغالی لبنان تخلیه شود. حزب الله هم به شکل حزبی سیاسی به دولت بپیوندد، یقینا برآیند ژئوپولتیکی قدرت لبنان افزایش پیدا می کند و تفرقه و چندگانگی میان میدان و دیپلماسی در لبنان از بین می رود و انرژی حزب الله پشت دولت لبنان قرار می گیرد. ولی دور از ذهن به نظر می رسد که گروهی چون حزب الله به قیمت آتش بس سلاح اش را زمین بگذارد. من این احتمال را صفر نمی دانم ولی نزدیک به صفر است. شاید به طور مشروط قدم هایی برداشته شود ولی عمده قدرت حزب الله، قدرت نظامی است. یقینا قرار گرفتن حزب الله در ترکیب دولت، لبنان را قوی خواهد کرد. هماهنگی بین میدان و دیپلماسی نیز بالا می رود و لبنان جدیدی متولد خواهد شد که با گذشته اخیر اش قابل مقایسه نخواهد بود. به خصوص که لبنان از نظر اجتماعی استعداد برقراری دموکراسی را داراست.