خطوط لوله گاز در منطقه از ایران عبور نمیکند
میرقاسم مومنی، کارشناس حوزه انرژی درباره برنامههای گازی ترکیه و تاثیر آن بر اوضاع صادرات ایران به ایلنا گفت: گاز محصولی استراتژیک است، اما تولید و صادرات آن فناوری و هزینههای سیاسی، اقتصادی و امنیتی نیاز دارد، صادرات گاز بر خلاف نفت سخت است زیرا رساندن آن از مسیر مبدا تا مقصد طولانی است و خطوط لوله نیاز به عبور از بستر دریا و یا مسیرهای صعبالعبور دارند تا به مصرفکننده برسند، بنابراین خطوط باید در بلندمدت امنیت داشته باشند.
این کارشناس حوزه انرژی گفت: اکنون ترکیه به خاطر موقعیت جغرافیایی خود در منطقه و در نبود ایران اقدامات بلندپروازانهای را در دستور کار قرار داده است. ایران به لحاظ ژئوپلیتیک و دسترسی و منابع وضعیت خوبی داشت، اما به خاطر اختلافات در حوزه پرونده هستهای تحریم شدیم و شرکتهایی که در حوزه نفت و گاز سرمایهگذاری میکنند وارد مقوله سرمایهگذاری در ایران نشدند، چراکه تحریمها علیه ایران به گونهای است که شرکت ها حاضر به همکاری نیستند زیرا خود نیز مورد تحریم قرار خواهند گرفت. قرار بود پاکستان از ایران گاز خریداری کند اما پروژه را متوقف کرد و بنا دارد گاز ترکمنستان را از مسیر افغانستان دریافت کند چراکه معتقد است این گاز هم ارزانتر و هم امنیت بالاتری دارد و تحت تحریم نیست. اکنون ترکیه از طریق آذربایجان، روسیه، ترکمنستان، قزاقستان و ایران گاز دریافت میکند. ترکها از خطوط لوله کشور خود به بندر فاو و بصره گاز ارسال میکند و به کشورهای خلیجفارس متصل میشوند، از این سو هندوستان خط لولهای از عمان، امارات و عربستان طراحی میکند، خطوط لوله گاز مهم که در منطقه در حال احداث و طراحی هستند از ایران عبور نمیکند و این برای ما بعد از تحریم مصیبت خواهد شد چون قرارددادهای بلندمدت منعقد شده و خطوط لوله احداث شدهاند. بنابراین حتی اگر تحریم لغو شود حاضر به سرمایهگذاری نیستند و ما نمیتوانیم گاز را صادر کنیم و مجبوریم این گاز را بسوزانیم.
متاسفانه به عنوان کشوری که ۱۷ درصد کل تولید گاز جهان را داراست واردکننده گاز شدهایم زیرا نتوانستیم زیرساخت و نیاز داخل خودمان را تامین کنیم و از سوی دیگر با ارمنستان، ترکیه و عراق قرارداد گازی داریم که باید تقاضای آنها را نیز تامین کنیم و در غیر این صورت باید خسارت پرداخت کنیم، امروز مسئله ما این است که ترکیه، عراق، پاکستان، عربستان، امارات، قطر و روسیه از تحریم ایران سود میبرند چون فروش و بازارشان بهتر شده و در این بین و در صحنه رقابت بیشترین سود را ترکها و کشورهای جنوب خلیج فارس میبرند.