گروه اجتماعی: کامبیز نوروزی، حقوقدان و فعال رسانهای گفت: «جهان جدید که در آن فنّاوری دیجیتال، اینترنت و هوش مصنوعی، عرصههای زندگی بشر را با یک تحول تاریخی بیسابقه روبرو کرده و با سرعت شگفتانگیز بهپیش میبرد، در چنین جهانی دیگر روشهای محرم علیخانی دوران رضاشاه پاسخگو نیست. در هیچ کشوری اینهمه اخبار و تحلیل سیاسی درجاهایی مثل تلگرام، اینستاگرام و واتساپ نمیبینید. چون در آن کشورها روزنامهها و تلویزیونها معتبرند و مرجعیت دارند. بنابراین برای کاهش اثرپذیری جامعه از پلتفرمها، اصلاح مدیریت صداوسیما که تحت جریان خاص سیاسی است، باید در دستور کار فوری قرار گیرد. از سوی دیگر استقلال، آزادی و امنیت مطبوعات تضمین و کمک شود که مطبوعات دوباره سربلند کنند و مردم بهجای آنکه بااینهمه دردسر به شبکههای اجتماعی مراجعه کنند، اخبارشان را در رسانه حرفهای خودشان ببینند.» در ادامه گزیده نظرات وی را به نقل از جماران میخوانید:
روند حقوقی فیلتر شبکههای اجتماعی
فیلترینگ به منزله سانسور، نقض آزادی بیان است و هر کشوری که این را انجام بدهد، مرتکب نقض آزادی بیان و یک عمل نامشروع شده است؛ عمل نامشروع قابل استناد نیست. ازنظر حقوقی اقدام دولت برزیل برای فیلتر کردن ایکس(همان توئیتر سابق) نامشروع است. بیش از 200 کشور عضو سازمان ملل هستند و اکثریت آنها دسترسی شهروندان به پلتفرمها را فیلتر نکردهاند. .
فیلترینگ طبقاتی
معیارهای دوگانه شگفتانگیزی در حوزه شبکههای اجتماعی ایران وجود دارد. درحالیکه پلتفرمهای مهمی مثل تلگرام، اینستاگرام، واتساپ و ایکس فیلتر هست، غیر از مردم عادی تمام مقامات رسمی کشور از وزیران، نمایندگان مجلس، معاونان وزیران و مقامات ارشد دیگر عضو این پلتفرمها هستند و از این شبکهها بدون فیلتر استفاده میکنند! اینیک اغتشاش حقوقی و بینظمی حیرتآور حقوقی است. در همین حال شرکتها هزینههای هنگفتی برای فیلترینگ پرداخت میکنند.
راهکار از بین بردن فیلترینگ
گام اول و بنیادی این است که ما باید جهان جدید را بشناسیم. نکته اول این است که در جهان جدید امواج بر ما مسلط است و عمل امکان جلوگیری از این موج وجود ندارد. ما نمیتوانیم مانند جزیرهای که با دیوارهای محصورشده، خودمان را از این جهان جدید جدا کنیم. در گام دوم باید این موضوع درک شود که وقتی شما نمیتوانید دزها را ببندید، باید نقش بازیگر فعال داشته باشید. برای بازیگر فعال بودن، آزاد کردن اینترنت از کمند فیلترینگ اولین گام است. مدیریت درست فضای مجازی نیازمند توسعه آزادی، استقلال و امنیت رسانههای حرفهای است. سانسور تقریباً مطبوعات را از کار انداخته است. لذا مردم برای مبادله انواع اطلاعات به پلتفرمها پناه میبرند.
لازم است ایران فیلترینگ را بردارد و برخورد آزادی با پلتفرمها داشته باشد.
کشور باید نظم بینالمللی دیجیتال را بپذیرد. در این صورت میتواند بدون انجام فیلترینگ، فضای مجازی را مدیریت کند. بهخصوص اینکه الآن انگیزه اصلی فیلترینگ اقتصادی و کمتر سیاسی است. شرکتهایی هستند که قراردادهای سنگینی برای فیلتر کردن دارند و رد پای بعضی اشخاص مؤثر هم گویا در این شرکتها دیده میشود! شرکتهایی هم هستند که فیلترشکن میفروشند. یعنی یک گردش اقتصادی چند هزار میلیارد تومانی در فیلترینگ و فروش فیلترشکن وجود دارد. درواقع همانطور که «کاسبان تحریم» وجود دارند، متأسفانه «کاسبان فیلترینگ» هم عمل میکنند. تردیدی نیست که زیان فیلترینگ به جامعه، فرهنگ، اخلاق و سیاست در ایران بیشتر از آن است که فیلترینگ نباشد.