«نواف احمد جابر الصباح» امیر کویت درگذشت و همه شبکههای کویتی با قطع برنامههای خود اقدام به پخش تلاوت قرآن کردند. روز یکشنبه، مشعل الاحمد الجابر الصباح، به منصب امیر کویت پس از فوت برادرش نواف الاحمد الجابر الصباح، دست یافت.
سوابق شیخ مشعل
مشعل الاحمد الجابر الصباح 83 ساله، سابقه زیادی در زمینه تقویت زیرساختهای امنیتی و دفاعی کویت دارد علاوه بر اینکه در زمینه حل بحرانهای سیاسی داخل کشور تجربه و در زمینه عبور از چالشهای اقتصادی توانایی دارد.
مشعل، طی حکمی بیش از سه سال ولیعهدی سومین امیر کویت شد، در حالی که پیشتر صباح الاحمد 14 سال تا سال 2020 به عنوان امیر کویت بود.
چالشها و پروندههای متعددی به ویژه در حوزه سیاسی و اقتصادی بر سر میز امیر جدید کویت است که در انتظار بررسی قرار دارد.
پروندههای سیاسی
از بازرترین پروندههای سیاسی که امیر جدید کویت برای آن تلاش خواهد کرد، حفظ روابط قوی با عربستان است.
همانطور که به گفته ناظران، انتظار میرود، پایبندی او به حمایت از سیاست خارجی کویت از جمله حمایت از یکپارچگی کشورهای عضو شورای همکاری، از اهمیت بالایی برخوردار باشد. علاوه بر تقویت روابط با متحدان سنتی، امکان دارد مشعل اقدام به گسترش روابط با چین کند به ویژه پس از آنکه چین در عادی سازی روابط بین ایران و عربستان در ماه مارس سال گذشته نقش ایفا کرد. توافقنامههای اقتصادی که در جریان سفر مشعل به چین در ماه سپتامبر امضا شد، بر رویکرد پیش دستانه او در روابط بین المللی تاکید دارد. مساله ای که امیر جدید کویت را نگران میکند، بی ثباتی در منطقه و احتمال تشدید درگیریها به ویژه در سایه جنگ اسرائیل بر غزه و پیامدهای ناشی از آن بر منطقه و جهان است.
تنش بین پارلمان و دولت
در سطح داخلی امیر جدید کویت با چالش مدیریت تنش میان دولت و پارلمان مواجه است، چرا که پارلمان در کویت، نفوذ بالایی دارد، این امر منجر به اصلاحات در کابینه دولت و انحلال پارلمان شده است.
نواف الاحمد الجابر الصباح، امیر فقید کویت، 8 دولت تشکیل داد و سه انتخابات پارلمانی در دو سال برگزار کرد. در سال 2022، مشعل الاحمد الجابر الصباح، وارد درگیری میان دولت و پارلمان شد و پارلمان منحل گشت و او خواستار برگزاری انتخابات جدید شد و در پی آن نخست وزیر تغییر کرد.
چالش اقتصادی
اختلافات سیاسی در کویت، تا حدی اجرای اصلاحاتی را که اقتصاد کشور برای متنوع سازی منابع به جای تکیه بر نفت به آن نیاز دارد، دچار مشکل کرد. پس از آنکه مشعل الاحمد الجابر الصباح، امیر کویت شد، اکنون باید با تنش بلندمدت میان دولت و پارلمان کویت تعامل کند. عدم ثبات سیاسی در کویت نیز منجر به تضعیف تمایل سرمایه گذاران در این کشور که یکی از صادرکنندگان بزرگ نفت در جهان به شمار میرود، شد. صندوق بین المللی پول در گزارشی که در ماه گذشته منتشر کرد، آورد که تأخیر در انجام اصلاحات مالی و ساختاری لازم در کویت، میتواند خطرات چرخهای بودن سیاست مالی را افزایش دهد و اعتماد سرمایه گذاران را تضعیف کند.
هشدار درباره انجام اصلاحات
این چنین تأخیر در انجام اصلاحات، میتواند مانع پیش روی به سمت متنوع سازی اقتصاد شود و تأخیر در اصلاحات ساختاری، کویت را در معرض خطرات تغییرات اقلیمی و ترجیح انرژی پاک توسط جهان قرار میدهد. صندوق بین المللی پول اشاره کرد که کویت از افزایش قیمت نفت استفاده کرده و این مساله منجر به افزایش 8.2 درصدی تولید ناخالص داخلی در سال 2022 شده است در حالی که انتظار میرود، رشد نفتی در سال 2023 به دلیل کاهش تولید نفت، کاهش یابد. رشد تولید ناخالص داخلی به دلیل تقاضای داخلی، قوی خواهد ماند و انتظار میرود که در میان مدت ثابت بماند.
تورم تک رقمی
گفتنی است بنابر اعلام وزارت دارایی کویت، بودجه عمومی این کشور به میزان 88 درصد به درآمد نفت خام وابسته است.
نرخ تورم سالانه در ماه آوریل 2022 به اوج خود یعنی 4.7 درصد رسیده بود اما در ماه مه و به لطف تشدید سیاست پولی، به 3.7 درصد کاهش یافت. تورم نیز یکی از بارزترین پروندههایی است که مشعل الاحمد الجابر الصباح طی دوره آتی باید با آن تعامل کند.
مالیات
از جمله پروندههای اقتصادی که بر میز امیر جدید کویت حاضر است، بررسی اعمال مالیات 15 درصدی بر شرکتهای بزرگ چند ملیتی کویت است. همانطور که پرونده بیکاری که نرخ آن 2.2 درصد است، در انتظار بررسی است اما این پرونده چالش ضروری به شمار نمیرود چرا که شهروندان کویت یکی از ثروتمندترین شهروندان در جهان از لحاظ میانگین درآمد هستند. کویت حدود 8 درصد از ذخایر نفت موجود در کشورهای عضو سازمان اوپک را تا پایان سال 2022 به خود اختصاص داده است.
اصلاحات اقتصادی و سیاسی
حسام عایش، کارشناس مسائل اقتصادی گفت که بسیاری از مأموریتهای سیاسی و اقتصادی بر سر میز امیر جدید کویت حاضر خواهد بود.
وی در گفت وگو با الخلیج آنلاین، گفت که اقتصاد کویت زیر بار قیمت نفت قرار دارد که شاهد نوسانات شدیدی است چرا که پس از رشد قیمتها در سال 2022، با آغاز جنگ روسیه و اوکراین، مجدداً قیمتها کاهش یافت.
وی افزود که این مساله به صورت مستقیم بر اقتصاد کویت تأثیر میگذارد از این رو مشعل الاحمد الجابر الصباح به اجرای اصلاحات که انتظار میرفت سالها پیش برای متنوع سازی منابع درآمدی کشور انجام شود، نیاز دارد.
عایش اشاره کرد که اقتصاد کویت در سال جاری 0.6 درصد به دلیل کاهش قیمت نفت، افت خواهد کرد و مجدداً طی سال آینده به میزان 3.6 درصد رشد خواهد کرد. عایش در سطح سیاست خارجی کویت نیز معتقد است که امیر جدید، نقش سیاسی برجسته کویت در منطقه را حفظ خواهد کرد. وی اشاره کرد که مشعل، در جهت ایجاد روابط جدیدی با بسیاری از کشورها به ویژه چین تلاش خواهد کرد و این مساله موجب جذب سرمایه گذاریهای خارجی بسیار برای کشور میشود.