چهارمین نشست حقوق تئاتر با یادی از داریوش مهرجویی، بیان خاطراتی از بهرام بیضایی و انتقاد قطبالدین صادقی درباره گرفتن استعلام هنرمندان برگزار شد.
در حاشیه این نشست قطبالدین صادقی که به تازگی برای داوری یک جشنواره استانی دعوت شده است، انتقاد خود را درباره گرفتن استعلام هنرمندان بیان کرد و گفت: مسئولان یکی از جشنوارههای استانی که قصد داشتند مرا برای داوری دعوت کنند، در تماسی تلفنی با خوشحالی به من اعلام کردند که استعلام مرا گرفتهاند و مثبت بوده است و میتوانم داور جشنوارهشان باشم! که به شدت از این موضوع خشمگین شدم!
او در ادامه خطاب به مدیران هنری گفت: چرا به هنرمندان توهین میکنید؟! من ۴۰ سال است که در کشورم خودم مشغول کار هنری هستم، چرا به خودتان اجازه میدهید که استعلام هنرمندان را بگیرید؟! وقتی چنین رفتار توهینآمیزی پیش میگیرید، معلوم است که کسانی مانند من داوری این جشنواره را نمیپذیریم!
سانسور نو اندیشی را از بین میبرد
سپس قطبالدین صادقی نیز یادآوری کرد: سانسور دنبال یکسانسازی است در حالیکه هنر مبتنی بر سه مفهوم نگاه تازه، سبک و تکنیک است که هر سه نیارمند آزادی است و سانسور نمیتواند به اینها چنگ بزند.
این نویسنده و کارگردان تئاتر خاطرنشان کرد: سانسور نو اندیشی و قدرت تاثیر را از بین میبرد در حالیکه هنر یعنی تاثیرگذاری.
صادقی با بیان اینکه کمیتگرایی ضد فرهنگی در تمام دورهها وجود داشته، خاطرنشان کرد: با وجود این، داوری به نام زمان وجود دارد که بهترین قاضی است و دورههای گوناگون را داوری میکند.
او با برشمردن بحرانهای جامعه در شرایط فعلی ابراز عقیده کرد: الان سه نوع بحران داریم؛ بحران مالی که همه زیر تیغ آن هستیم و در تئاتر به بدترین شکل در جریان است. بحران دوم، بحران معنوی است یعنی هیچ کدام از ما از نظر روحی حالمان خوب نیست. این همه خشونت، مرا به شدت دچار احساس ناامنی میکند و بدترین نوع ناامنی، ناامنی شغلی است و وای به حال هنرمندان جوان! نبود امنیت، سبب شده هیچکدام آرامش نداشته باشیم. بحران سوم هم بحران فرهنگی است که سبب شده نتوانیم با هم دیالوگ برقرار کنیم. در جامعه ما گفتگو و ارتباط وجود ندارد.
صادقی با اشاره به خیل بزرگ دانشجویان تئاتر در سراسر کشور هشدار داد: الان فقط در تهران ۶ هزار دانشجو داریم ولی سالنهای تئاتر خالی است چون ارتباطی وجود ندارد. ما عادات خوب فرهنگیمان را از دست دادهایم. همدیگر را دوست نداریم و از یکدیگر طلبکاریم.
شاهد تحقیر طبقه متوسط بودیم
در ادامه، فریدون جیرانی با اشاره به گشایش فضای فرهنگ و هنر در دوره اصلاحات، ابراز تاسف کرد که این سالها خیلی زود گذشت و بعد از آن شاهد دوره قدرت گرفتن لمپنیزم و تحقیر طبقه متوسط بودیم.
جیرانی در عین حال تاکید داشت که با تغییر زمانه، نیازهای جدید شکل میگیرد و سینما به عنوان آینه تمام نمای جامعه نمیتواند به عقب برگردد بلکه باید در شرایط جدید به حیات خود ادامه دهد.
وحدت صنفی نداریم
همچنین بهزاد فراهانی، نمایشنامهنویس، بازیگر و کارگردان طی سخنان کوتاهی، به چارهجویی در برابر سانسور اشاره کرد و افزود: در تمامی این گفتهها، صحبت این است که چه کنیم، این کارِ سانسور است. با کسانی طرفیم که دانشی درباره هنر ندارند. در شرایط تاریخی هستیم که سانسور خود را به ساخت اثر هنری ارجح میداند. وقتی مدیران، خودشان قانون اساسی را لغو می کنند، چه کنیم. او تاکید کرد: مشکل اساسی خودمان هستیم چون وحدت صنفی نداریم. پشت هم برای یکدیگر میزنیم. با هم همدلی نداریم در حالیکه جز وحدت، هیچ راهی نداریم. تا اتحادیه هنرمندان این ملک شکل نگیرد، راه به جایی نمیبریم و در وهله اول باید صنف خود و منافع صنفی خود را بشناسیم.
رویههای غلط موجود
را گوشزد میکنیم
در این نشست که به کوشش انجمن کارگردانان خانه تئاتر برگزار شد، شهرام گیل آبادی، رییس این انجمن عنوان کرد: با طرح مباحث این نشستها میکوشیم رویههای غلط موجود مانند تعهد پیش از اجرا و ... را که پشتوانه قانونی ندارد، گوشزد کنیم. به گزارش ایسنا، وی نکاتی را درباره تعریف شغل تئاتر بیان و ابراز تاسف کرد: بسیاری از مشاغل تئاتری به خطر افتاده و عموما گروههای زبده درگیر این ماجرا هستند چون مدیران ترجیح میدهند با گروههای ناشناس که حاشیههای کمتری دارند، کار کنند.