قاسم محبعلی، دیپلمات پیشین
آینده جنگ غزه با چهار احتمال قابل تصور است.
الف: اسرائیل این جنگ را تا از بین رفتن کامل نیروها و امکانات حماس و گروه های هم فکر با حماس در باریکه غزه ادامه خواهد داد. این هدف جز با حمله زمینی و یا از طریق بمباران غزه و تخلیه کامل این منطقه مسکونی میسر نخواهد شد که در این صورت، اسرائیل با واکنش های شدید منطقه ای و جهانی روبرو می شود. اگر اسرائیل و حماس وارد جنگی زمینی شوند مردم خسارت خواهند دید و حماس به طور کامل از بین نمی رود. از این رو بعید است اسرائیل بتواند این طرح را اجرا کند. با این محاسبات احتمال وقوع چنین حرکتی از ارتش اسرائیل قابل تصور نیست.
ب: احتمال دیگر توقف جنگ با صلحی موقت است. تشدید واکنش های بین المللی و منطقه ای، نسبت به رفتار وحشیانه اسرائیل، می تواند حصول چنین توافقی را نزدیک کند. چنین توافقی به بازیگری فعال و میانجیگری کشور های عربی و اسلامی منطقه نیاز دارد. نقش آمریکا نیز در این توافق مهم است. البته این توافق نمی تواند بدون امتیاز دهی به فلسطینیان و بدون در نظر گرفتن حق و حقوق آن ها منعقد شود. به ویژه اگر این توافق در راستای صلحی پایدار و با چشم اندازی آینده نگر تنظیم شود، باید تشکیل دولت و کشور فلسطین را در نظر بگیرد زیرا هیچ صلحی در سرزمین های اشغالی بدون این مولفه پایدار نخواهد ماند. راه حل این بحران همین است که آتش بس برقرار شود.جامعه بین الملل، کشور های عربی و اسلامی باید ورود کنند. طرفین مذاکرات باید بپذیرند که کشور مستقل فلسطینی تشکیل شود. فلسطینیان باید این اختیار را داشته باشند که همچون دولتی مستقل دارای ارتش، نیروی نظامی، مرزهای مشخص باشند.
ج: احتمال بعدی توسعه جنگ بر اثر حملات زمینی اسرائیل به غزه، ورود حزب الله به جنگ و یا تشدید حملات اسرائیل به فلسطینیان است. اگر جنگ به خاک لبنان کشیده شود حزب الله و متحدین منطقه ای اش وارد جنگ می شوند. در این صورت اسرائیل برای ورود نظامی به لبنان مانعی نخواهد داشت. اما با توجه به خویشتن داری ایران و حزب الله لبنان وقوع این سناریو بعید به نظر می رسد.
د: یکی از احتمالاتی که از روز های آغازین این جنگ درباره آن صحبت می شد، ورود آمریکا و ایران به این جنگ بود. آمریکا تهدید موجودیت اسرائیل را خط قرمز خود می داند و اگر احساس کند امنیت اسرائیل در خطر است، وارد جنگ خواهد شد. اما امروز جنس حضور آمریکا در منطقه بیشتر نمایشی است و نقش بازدارنده دارد.
گسترش و تبدیل شدن این درگیری به جنگی منطقه ای و فرا منطقه ای به اسرائیل فرصت می دهد تا طرح ها و اقدامات اش برای غزه و فلسطینیان را زیر سایه جنگ پوشش داده و به اجرا برساند. اسرائیل در چنین شرایطی جنایات بیشتری مرتکب خواهد شد. منطقه از این جنگ آسیب بیشتری می بیند. ضمن اینکه توسعه جنگ امنیت و منافع ملی ایران را به خطر می اندازد و نمی توان پایانی بر آن متصور بود.