قره باغ کجاست؟
قره باغ با جمعیتی نزدیک به ۱۲۰ هزار نفر، منطقه‌ای ارمنی‌نشین در قلمرو خاک جمهوری آذربایجان است که از زمان فروپاشی اتحاد جماهیر شوروی، همواره به محل نزاع و درگیری میان باکو و جدایی‌طلبان ارمنی تبار تحت حمایت ایروان تبدیل شده است.
این منطقه مورد مناقشه که ساکنانی ارمنی‌تبار را در خود جای داده در پایان جنگ جدایی‌طلبانه سال ۱۹۹۴ تحت کنترل نیروهای ارمنی قرار گرفت.این در حالیست که جمهوری آذربایجان سال ۲۰۲۰ در دومین جنگ تمام عیاری که شش هفته به طول انجامید سرزمین‌ها و بخش‌های زیادی از منطقه قره باغ کوهستانی را باز پس گرفت.
پناهجویان در اردوگاه
صلح بانان روسی
اولین گروه از ساکنان منطقه جدایی‌طلب قره‌باغ کوهستانی پس از تحمل ۱۰ ماه محاصره و بخاطر حمله نظامی آذربایجان برای بازپس‌گیری کنترل کامل منطقه؛ وارد خاک ارمنستان شدند.هزاران نفر از شهرها و روستاهای متاثر از این درگیری مجبور به ترک خانه‌هایشان شدند و به اردوگاه صلح بانان روسی در قره‌باغ منتقل شدند. همچنین مقامات ارمنستان گزارش دادند که تا یکشنبه شب در مجموع ۳۷۷ نفر از این منطقه وارد ارمنستان شده‌اند. وزارت دفاع روسیه هم گزارش داد که نیروهای حافظ صلح این کشور - که از سال ۲۰۲۰ در قره باغ کوهستانی مستقر هستند - به انتقال ۳۱۱ غیرنظامی از جمله ۱۰۲ کودک کمک کردند. هرچند عدد دقیق این افراد را نمی‌توان به طور کامل تایید کرد.
کابوس جنگ در قره باغ
یکی از افرادی که خود را به روستای «کورنیدزور» در ارمنستان رسانده است به آسوشیتدپرس گفت: «مثل یک کابوس بود. هیچ کلمه‌ای برای توصیف آن وجود ندارد. روستا به شدت گلوله باران شد. تقریبا هیچ کس در روستا باقی نمانده است. خانه قدیمی مادربزرگم اینجا در روستای تغ (در منطقه سیونیک ارمنستان) است. آنجا زندگی خواهم کرد تا ببینیم بعدا چه اتفاقی می‌افتد.» او به دلایل امنیتی از ذکر نام خود خودداری کرد.به گفته یکی از رهبران جدایی‌طلب قره‌باغ ، ساکنان ارمنی‌تبار این منطقه از بیم پاکسازی نژادی و به دلیل آنکه نمی‌خواهند تحت حاکمیت آذربایجان زندگی کنند، به ارمنستان خواهند گریخت.
اتحاد بی اثر ایروان-مسکو
نیکول پاشینیان، نخست وزیر ارمنستان در کنایه‌ای آشکار به روسیه اتحاد‌های فعلی کشورش برای پیشبرد اهداف ملی و منطقه‌ای را «بی‌اثر» خواند.این سخنان در حالی از سوی سران یکی از متحدان دیرین روسیه ایراد می‌شود که جمهوری آذربایجان در پی تهاجم سه‌شنبه گذشته خود تقریبا تسلط کاملی بر منطقه مورد مناقشه قره‌باغ کوهستانی پیدا کرده است.پاشینیان که به دلیل نحوه مدیریت بحران قره‌باغ از سوی اپوزیسیون کشورش به شدت تحت فشار قرار دارد در نطقی تلویزیونی گفت: «سیستم‌های امنیتی خارجی که ارمنستان با آنها مرتبط است، در حفاظت از امنیت و منافع کشور ناکارآمد بوده‌اند.»ایروان همزمان با بالا گرفتن تنش‌ها بر سر بسته شدن کریدور لاچین، با امتناع از اجازه برپایی رزمایش سازمان پیمان امنیت جمعی به رهبری روسیه در خاک خود و مشارکت در تمرین‌های نظامی مشترک با نیروهای آمریکایی خشم مسکو را برانگیخت.مقامات ارمنستان همچنین بارها از نیروهای حافظ صلح روسیه به دلیل ناتوانی در باز نگه داشتن کریدور لاچین و نیز به توجهی نسبت به درگیری‌های پراکنده در طول مرز انتقاد کرده‌اند.
ادعای «پاکسازی قومی در قره‌باغ»
نیکول پاشینیان در بخش دیگری از سخنان خود به احتمال خروج ارمنی‌تبار‌های ساکن در قره‌باغ پس از پیش‌روی‌های ارتش آذربایجان در این منطقه اشاره کرد و از آمادگی کشورش برای میزبانی از شهروندان ارمنی آواره از این جنگ و جدایی‌طلبان خبر داد.
وی با اشاره به ارسال کمک‌های بشردوستانه به قره‌باغ طی روزهای اخیر گفت که این کمک‌ها تغییر چندانی در شرایط انسانی ایجاد نمی‌کند.وی همچنین بار دیگر بر ادعای به دفعات تکرار شده از سوی کشورش مبنی بر اینکه «ارامنه قره باغ کوهستانی همچنان با خطر پاکسازی قومی روبرو هستند» تاکید کرد.
ترک ارمنی‌تبارها از قره باغ
یکی از رهبران جدایی‌طلبان قره‌باغ به رویترز گفت که ساکنان این منطقه از بیم پاکسازی نژادی و به دلیل اینکه نمی‌خواهند تحت تسلط و حاکمیت آذربایجان زندگی کنند، به ارمنستان خواهند گریخت.دیوید بابایان، مشاور ساموئل شهرامانیان، رئیس جدید جمهوری خودخوانده «آرتساخ» در قره‌باغ تصریح کرد: «مردم ما نمی‌خواهند در قلمرو حاکمیت آذربایجان زندگی کنند. بیش از ۹۹.۹ درصد از ساکنان ترجیح می دهند سرزمین‌های تاریخی خود را ترک کنند.»وی با اینحال گفت که مشخص نیست ۱۲۰ هزار شهروند ارمنی ساکن در قره باغ چه زمانی از کریدور لاچین به سوی ارمنستان حرکت خواهند کرد.
عملیات آذربایجان
از سوی دیگر، خبرگزاری فرانسه در گزارشی اعلام کرد که نیروهای ارتش آذربایجان به عملیات خود در منطقه با هدف کنترل کامل بر قره باغ کوهستانی ادامه دادند.بخش عمده‌ای از این عملیات به خلع سلاح و غیرنظامی کردن نیروهای جدایی‌طلبان ارمنی با مشارکت صلح‌بانان روس در جریان است.باکو در پی حملات اخیر ارتش آذربایجان که با گلوله‌باران و تصرف بخش بزرگی از قره‌باغ همراه شد، اعلام کرده بود که جدایی‌طلبان تحت حمایت ارمنستان با پیش شرط زمین گذاشتن سلاح و انحلال تشکیلات اداره کننده این منطقه موافقت کرده‌اند.
محاصره قره باغ
به گزارش فرانس‌پرس، استپاناکرت/خانکندی که از آن به عنوان مرکز قره باغ نام برده می‌شود در محاصره نیروهای آذربایجانی قرار دارد و ساکنان این منطقه ضمن محروم بودن از دسترسی به مواد غذایی، فاقد برق و سوخت هستند.