امروزه تعداد دانشجویان و طلاب افزایش یافته است و تعداد پایاننامهها نیز نسبت به سالهای گذشته افزایش چشمگیری داشتهاند. در این میان برخی از افرادی که از پایاننامه خود دفاع کردهاند تمایل دارند که پایاننامه خود را به صورت کتاب منتشر کرده تا علاوه بر تقویت رزومه خود، دیگران بتوانند از نوشتههای آنان استفاده کنند. در ادامه راهکارهایی بیان میشود که اگر آنها رعایت شده و همگی انجام شود، پایاننامه دفاع شده در هر رشته ای قابلیت چاپ به صورت کتاب را پیدا میکند.
1- گرفتن اجازه از دانشگاه یا حوزه و استادراهنما
پایاننامهها به لحاظ حقوقی و قانونی متعلق به دانشگاه و پژوهشگاهها و یا حوزه هستند و برای چاپ آنها به صورت کتاب باید از موردنظر اجازه گرفت. این کار به جهت حفظ احترام استاد راهنما و مطلع شدن ایشان از انتشار پایاننامه به صورت کتاب انجام میشود.
2- تغییر ساختار و کلمات پایاننامه به کتاب
معمولا در پایاننامهها، بخشها و در برخی مواردکلماتی وجود دارد که نباید در کتاب بیاید مثلا در پایاننامه چکیده، نتیجه، کلیات، فرضیه و غیره میآید درحالیکه در کتاب این بخشها نمیآید. باید این بخشها را حذف کرد و پس از حذف دقت داشت که تیترها و شمارههای تیترها به ترتیب باشد.
3- رفع اشکالات محتوایی و ارتقاء پایاننامه
به دو شکل میتوان پایاننامه را ارتقاء داد و اشکالات محتوایی را رفع نمود. اول اینکه خود فرد زمان مناسب و کافی برای اصلاح پایاننامه بگذارد و هر آنچه که احساس میکند سبب تقویت متن میشود؛ انجام دهد و اشکالاتی که میبیند را رفع نماید. دوم اینکه پایاننامه را به یک الی دو استاد متبحر داد تا اشکالات پایاننامه را بیان کنند و به صورت کامنت در پایاننامه درج نموده و نویسنده آن اشکالات را رفع نمایند.
4- ویراستاری کتاب
پس از رفع اشکالات محتوایی و تقویت مطالب پایاننامه، باید متن مورد نظر را به ویراستار ارسال کرد. ویراستاری یک علم است و تنها کسانی که دورههای ویراستاری را گذراندهاند و تبحر در ویراستاری دارند؛ میتوانند آن را انجام دهند. هر مقاله که منتشر میشود معمولا به ویراستاری سپرده میشود هر کتابی هم که قرار است؛ منتشر شود باید به ویراستاری سپرده شود ویراستاری دارای بخشهای مختلفی چون صوری، زبانی، فنی و غیره است که هزینه هر بخش به صورت جداگانه توسط ویراستاران حساب میشود.
5-گلاسوری کتاب
در انتهای برخی کتابها، کلمات مهم به همراه ارجاع به صفحه میآید که به گلاسوری معروف است گلاسوری غیر از فهرست مطالب است و در برخی دانشگاهها به گلاسوری امتیاز میدهند و جمعا سبب افزایش امتیاز کتاب میشود.
6- یافتن انتشارات و اعتبار آنها و هزینههای انتشار
درباره یافتن انتشارات باید گفت که وب سایتی با نام مرجع ناشران ایران به آدرس http://www.nashreiran.ir/ وجود دارد و اگر هرفردی، نام انتشارات را در این وب سایت جست و جو کند اطلاعات کامل برای مخاطب نمایان میشود.
7- اکتفا به کمترین موارد جهت انتشار
اگر کسی به هر دلیلی (کمبود وقت یا عدم توانایی در پرداخت هزینههای بخشهای مختلف) تمایل ندارد همه موارد بیان شده را انجام دهد میتواند دو مورد اول و دوم یعنی، 1- گرفتن اجازه از دانشگاه یا حوزه و استادراهنما؛ 2- تغییر ساختار و کلمات پایاننامه به کتاب، را انجام دهد به عبارت دیگر این دو مورد الزامی است اما موارد بعدی اختیاری است که البته موارد اختیاری سبب اتقان و قوت کتاب میشود .
8- ایندکس کردن کتاب
پس از انتشار کتاب میتوان، کتاب را به سایتهایی که کتاب را ایندکس میکنند؛ ارسال کرد. مراکز مختلفی جهت نمایه کتاب وجود دارد یکی از آنها سایت قائمیه است که در ادامه نحوه ایندکس کردن کتاب در این وب سایت بیان میشود.
برگرفته از: ایبنا