کارلا بریدی -خبرنگار نشریه آمریکائی هیل
هزاران برزیلی حامی رئیسجمهور سابق ژایر بولسونارو در روز 8 ژانویه به دادگاه عالی، کاخ ریاست جمهوری و کنگره حمله کردند که شباهت زیادی به شورش کنگره ایالاتمتحده در سال 1400 (2021) داشت. این گروهها توانستند با درهم شکستن موانع پلیس در امتداد بلوار اصلی برازیلیا منتهی به مراکز و ساختمانهای دولتی یورش برده و تخریب گستردهای را برجای گذارند. درحالیکه آنها مشغول هرجومرج در پایتخت بودند، بولسونارو در فلوریدا جایی که خانه دوست و متحد دونالد ترامپ، رئیسجمهور سابق ایالاتمتحده قرار دارد، پنهانشده بود. لوئیز ایناسیو لولا داسیلوا، رئیسجمهور برزیل پس از یک روز خشونتهای سیاسی خارقالعاده در برازیلیا پایتخت که شاهد شورش هزاران افراطی راست تندرو در نهادهای دموکراتیک کشور بود در تلاشی ناموفق برای سرنگونی دولت یکهفتهایاش بود که از خرابههای کاخ ریاستجمهوری بازدید کرد. حمله دستهجمعی حامیان رئیسجمهور سابق ژایر بولسونارو یک نقض امنیتی خیرهکننده بود که بلافاصله با حمله 6 ژانویه به ساختمان کنگره ایالاتمتحده توسط پیروان دونالد ترامپ در سال 2021 مقایسه شد. لولا در زمان حمله در برازیلیا نبود، اما در سخنرانی خشمگینانهای بولسونارو را مسئول هرجومرج دانست و قول داد که «هرکسی که درگیر آن باشد مجازات خواهد شد».
لولا با “اوباش، نئوفاشیست و متعصب” نامیدن کسانی که در این حملات شرکت کردند دستور مداخله فدرال در پایتخت را صادر و پلیس را تحت کنترل دولت مرکزی قرارداد. لولا گفت: نهادهای مجری قانون در پایتخت بابی کفایتی و سوءنیت جلوی هجوم اوباش و نئوفاشیست ها به طرف مراکز حکومتی را نگرفتند و ازاینرو قول اقدام سریع داد. لولا، یک چپگرای کهنهکار است که یکشنبه گذشته در جشنی با حضور صدها هزار برزیلی به عنوان رئیسجمهور جدید برزیل سوگند یادکرد.
معترضان چه کسانی هستند و چه میخواهند؟
معترضان از طرفداران تندرو بولسونارو هستند که برخی از زمان شکست وی در انتخابات ریاست جمهوری 30 اکتبر در خارج از مقر نظامی در برازیلیا اردو زده و نتایج رقابت را رد کردهاند. دیگران برای آخر هفته با اتوبوس به برازیلیا سفر کردند. آنها خواستار مداخله نظامی برای برکناری رئیسجمهور تازه سوگند خورده، لوئیز ایناسیو لولا داسیلوا و برگرداندن بولسانارو به قدرت هستند. آنها ادعا میکنند که داسیلوا دزدی است که کشور را به سمت کمونیسم هدایت میکند.
برزیل چگونه به این نقطه رسید؟
بولسونارو قابلیت اطمینان دستگاههای رأیگیری الکترونیکی برزیل را موردتردید قرارداد است و سپس از پذیرش شکست خودداری کرد. او پسازآن تا حد زیادی از نظرها ناپدید شد، اگرچه یکبار به طرفدارانش گفته قدرت در دستان آنهاست و او نیروهای مسلح را کنترل میکند. حامیان او امیدوار بودند که بولسونارو یا نیروهای مسلح برای لغو نتایج دست به اقدام (کودتا) بزنند.
ادعای بولسونارو در مورد سیستم رأیگیری و انتخاباتی؟
بولسونارو اصرار داشت که سیستم رأیگیری الکترونیکی باید دارای رسید چاپی باشد تا بتواند ممیزیها را فعال کند، اما مجلس سفلی کنگره در سال 1400 (2021) پیشنهاد او را برای این تغییر نپذیرفت. مقامات انتخاباتی میگویند که نتایج را میتوان از قبل تأیید کرد. کارشناسان امنیتی، رأیدهی الکترونیکی را نسبت به برگههای کاغذی علامت با دست امنتر میدانند، زیرا هیچ اثر کاغذی قابل ممیزی باقی نمیگذارند. با این حال، دستگاه برزیل به دقت موردبررسی قرار میگیرد و مقامات داخلی و ناظران بینالمللی از زمان تصویب آن در سال 1395 (1996) شواهدی مبنی بر سوءاستفاده از آن برای ارتکاب کلاهبرداری پیدا نکردهاند.
چرا بولسونارو در ایالاتمتحده است؟
بولسونارو دو روز قبل از سوگند لولا در اول ژانویه به فلوریدا پرواز کرد، زمانی که رئیسجمهور مستعفی بهطور سنتی موظف بود جایگاه ریاست جمهوری را به جانشین خود لولا داسیلوا تحویل دهد.
9 ژانویه 2023
تارنماهای هیل و گاردین
برگردان، کوتاه سازی و تنظیم علیاصغر شهدی
[email protected]