تهدید به گسیل سربازان و حمله برای حمایت از مسیحیان
وبسایت اسکای نیوز در گزارشی به هشدار دونالد ترامپ درباره احتمال استفاده از نیروهای آمریکایی یا حملات هوایی در نیجریه برای جلوگیری از کشتار مسیحیان پرداخته است. این گزارش تأکید میکند که سخنان ترامپ بازتابی از سیاست خارجی اوست که اغلب با لحن تهدیدآمیز و مستقیم همراه بوده است. وبسایت Sky News در گزارشی با عنوانی هشداردهنده، به نقل از دونالد ترامپ نوشت که او تهدید کرده است در صورت ادامه خشونتها علیه مسیحیان در نیجریه، ایالات متحده میتواند از «troops or airstrikes» استفاده کند. این عبارت که عیناً در گزارش اسکای نیوز آمده، نشاندهنده شدت لحن و جدیت پیام ترامپ است. به گزارش اسکای نیوز، ترامپ در سخنانی تأکید کرده که دولت آمریکا نمیتواند نسبت به کشتار مسیحیان در نیجریه بیتفاوت بماند. او هشدار داد که اگر دولت نیجریه نتواند امنیت اقلیتهای مذهبی را تضمین کند، واشنگتن ممکن است به اقدام مستقیم نظامی متوسل شود. این موضعگیری، بار دیگر نشان داد که ترامپ در سیاست خارجی خود از ابزار تهدید نظامی بهعنوان اهرمی برای فشار استفاده میکند.
زمینه بحران در نیجریه
نیجریه طی سالهای اخیر با موجی از خشونتهای قومی و مذهبی روبهرو بوده است. گروههای افراطی مانند بوکوحرام و شاخههای وابسته به داعش بارها به کلیساها و اجتماعات مسیحیان حمله کردهاند. علاوه بر آن، درگیریهای خونین میان کشاورزان مسیحی و دامداران مسلمان در مناطق مرکزی و شمالی کشور، صدها قربانی برجای گذاشته است. اسکای نیوز در گزارش خود یادآور میشود که این خشونتها نه تنها بُعد مذهبی، بلکه ریشههای اقتصادی و زیستمحیطی نیز دارند.
واکنشها به سخنان ترامپ
اظهارات ترامپ واکنشهای گستردهای در داخل و خارج از نیجریه برانگیخت. برخی گروههای مسیحی از این موضع استقبال کردند و آن را نشانهای از حمایت آمریکا از آزادی مذهبی دانستند. اما در مقابل، بسیاری از سیاستمداران نیجریهای هشدار دادند که هرگونه مداخله نظامی خارجی میتواند اوضاع را پیچیدهتر کند. به گفته آنان، چنین اقدامی ممکن است به جای کاهش خشونت، به افزایش تنشهای قومی و مذهبی بینجامد.
در سطح بینالمللی نیز تحلیلگران بر این باورند که تهدید ترامپ بیش از آنکه یک سیاست عملی باشد، بیشتر جنبه نمادین دارد. اسکای نیوز در این باره مینویسد که استفاده از عبارت «troops or airstrikes» بیشتر برای ارسال پیام سیاسی به دولت نیجریه و جلب حمایت پایگاه مسیحی داخلی ترامپ در آمریکا بوده است.
پیامدهای احتمالی
اگرچه احتمال اقدام نظامی مستقیم آمریکا در نیجریه اندک ارزیابی میشود، اما همین تهدید میتواند پیامدهای مهمی داشته باشد. نخست، این سخنان فشار بر دولت نیجریه را افزایش میدهد تا اقدامات جدیتری برای مهار خشونتها انجام دهد. دوم، این موضعگیری میتواند روابط آمریکا با کشورهای آفریقایی را تحت تأثیر قرار دهد؛ چراکه بسیاری از دولتهای آفریقایی نسبت به هرگونه مداخله خارجی حساسیت بالایی دارند. از سوی دیگر، این تهدید میتواند بهانهای برای گروههای افراطی فراهم کند تا حضور آمریکا را بهعنوان «دخالت صلیبی» معرفی کرده و از آن برای جذب نیروهای جدید استفاده کنند. چنین سناریویی میتواند امنیت منطقه را بیش از پیش متزلزل کند.