فرمول جدید وزیر اقتصاد
درباره نرخ خوراک
احسان خاندوزی، وزیر امور اقتصادی و دارایی با تأکید بر اینکه وزارت اقتصاد قائل به مبنا شدن فرمول در نرخ خوراک پتروشیمی‌هاست، گفت: با نرخ‌گذاری ثابت مخالفم و معتقدم باید مبنای نرخ‌گذاری خوراک پتروشیمی‌ها بر اساس فرمول باشد. مبنا قرار گرفتن فرمول می‌تواند عاملی برای پیش‌بینی پذیر شدن بازارها برای فعالین اقتصادی باشد. پیشنهاد ما این است که فرمول مبنایی برای سه سال یا حتی تا پایان برنامه هفتم توسعه باشد تا سرمایه‌گذاران بتوانند بر مبنای آن فعالیت‌های خود را سامان دهند. برای بررسی این پیشنهاد، جلسه‌ای اضطراری در کمیسیون اقتصادی دولت برگزار می‌شود که امیدواریم با همکاری سایر وزارتخانه‌ها این پیشنهاد مصوب شود.
رئیس کمیسیون اقتصادی مجلس:
تصمیمات غیر راهبردی دولت، آثار منفی بر بازار سرمایه گذاشته است
محمدرضا پور ابراهیمی رئیس کمیسیون اقتصادی مجلس با انتقاد از تصمیمات دولت و اثرات منفی آن در بازار سرمایه گفت: شاخص بازار سرمایه به شاخص قبل از سال ۱۴۰۱ بازگشته و عملاً در بازده منفی در سال ۱۴۰۲ قرار داریم که این مسئله به صلاح کشور نیست و باید برای آن تصمیم‌گیری شود. البته اقدامات خلافی نیز انجام‌شده که در قالب اعمال ماده ۲۳۴ و ارجاع پرونده آن به دستگاه قضایی در دستور کار کمیسیون قرارگرفته است. وی با انتقاد از تصمیمات دولت و اثرات منفی آن در بازار سرمایه گفت: نشست فوق‌العاده کمیسیون اقتصادی با حضور وزیر اقتصاد و رئیس سازمان مدیریت برنامه‌ریزی برگزار می‌شود. محمدرضا پور ابراهیمی داورانی در نشست علنی دیروز مجلس شورای اسلامی گفت: با توجه به شرایطی که در کشور اتفاق افتاده و تصمیماتی که به نظر ما تصمیمات غیر راهبردی دولت در فضای اقتصادی کشور است، آثار منفی خود را در بازار سرمایه گذاشته و میلیون‌ها نفر از ذینفعان بازار سرمایه در کشور اثرات منفی آن را مشاهده کرده‌اند. تصمیماتی در خصوص وضعیت مرتبط با نرخ خوراک واحد‌های تولیدی پالایشگاه‌های پتروشیمی در کشور و مسائل مربوط به تعرفه‌های صادراتی ازجمله این تصمیمات دولت هستند. (انتخاب)
کارشناس بازار سرمایه:
افت ١۵٠٠ هزار میلیارد تومانی
بورس در دو هفته
فردین آقابزرگی، یک کارشناس بازار سرمایه در گفت‌وگو با ایلنا با اشاره به افت و ریزش بازار پس از موافقت با نرخ خوراک گفت: ارزش بازار سرمایه تنها در این مدت کوتاهِ اثرگذاری افزایش نرخ خوراک و با این مصوبه و تصمیم دولت در دو هفته، ١۵٠٠ هزار میلیارد تومان افت کرد. درحالی‌که قبل از این تصمیم دولت؛ ارزش بازار ٩ هزار و ٨٠٠ هزار میلیارد تومان بود و دیروز به حدود ٧ هزار و ٣٠٠ هزار میلیارد تومان کاهش پیداکرده است.
تغییر نرخ خوراک از اردیبهشت
این کارشناس بازار سرمایه افزود: وزیر اقتصاد هم به صراحت اعلام کرد که هرچند در تاریخ ١٧ اردیبهشت درباره نرخ ٧ هزار تومان خوراک پتروشیمی‌ها تصمیم گرفته نشد اما به مرور در پایان خردادماه درباره نرخ ٧ هزارتومانی تصمیم گرفته و اعلام هم شد در پایان اردیبهشت‌ماه مسئولان و نمایندگان مجلس مصاحبه‌هایی منتشر کردند که باید مراقبت کرد اتفاق سال ٩٩ تکرار نشود. منشأ این اظهارات همین افزایش نرخ پتروشیمی‌ها و احتمال حذف تحقیقات پالایشی‌ها بود و افراد در اردیبهشت‌ماه از این موضوع مطلع بودند که بازار سرمایه با این موضوعات دست به گریبان است. آقابزرگی گفت: بحث اصلی این است تا زمانی که تصمیمات اقتصادی اثرگذار در اتاق‌های دربسته و بدون حضور ذینفعان بازار انجام می‌شود به این معنا است که سهامداران نماینده‌ای در این اتاق‌های فکر و تصمیم‌گیری ندارند درحالی‌که شکل ظاهر حفظ و رعایت شده زیرا می‌گویند در شورای عالی بورس دو عضو غیردولتی حضور دارند.
چرا صداوسیما گزارش نمی‌دهد؟
این کارشناس بازار سرمایه گفت: سؤالی که مطرح می‌شود این است که چرا به این موضوع مهم پرداخته نمی‌شود و صداوسیما گزارشی دراین‌باره منتشر نمی‌کند درحالی‌که در دوره‌های گذشته با هر اتفاق اقتصادی به‌طور مرتب و مستمر گزارش‌های پی‌درپی منتشر و پخش می‌شد. چرا مسئولان دراین‌باره به مردم و سهامداران توضیحی نمی‌دهند.
نفوذ در بورس
آقابزرگی گفت: باید زیرساخت‌هایی ایجاد شود که اجازه این رخدادها در بازار را ندهد در بازار سرمایه کانون‌ها و تشکل‌های موجود قدرتی در برابر دولت ندارند و سازمان بورس هم توانایی برای اجرای بند ٩ و ١١ ماده ٧ قانون بازار اوراق بهادار را ندارد. این قانون به صراحت اعلام می‌کند که سازمان بورس باید از وقوع تصمیمات و مسائل حقوقی ذینفعان بازار را مخدوش می‌کند، پیشگیری کند.
هدایت نقدینگی از بازار سرمایه به سفته‌بازی
این کارشناس بازار سرمایه بابیان اینکه نقطه آغاز اصلاحات بی‌دلیل قیمتی در بورس تصمیمات نابجا و دخالت‌های دستوری دولت بود، گفت: منشأ تغییرات عمده در بازار، دولت به عنوان یک بازیگر ٨٠ درصدی اقتصاد بازار سرمایه است و این موضوع ریسک اقتصادی و ریسک بازار سرمایه را در کشور ایجاد کرده است. این اتفاقات و تصمیمات نشان می‌دهد که بازار سرمایه در ایران نه شفاف و نه منصفانه است و پیگیری هم نمی‌شود و همه از این محیط می‌ترسند، با این تصمیم دولت، پول و نقدینگی را از بازار سرمایه به سمت بازار سفته‌بازی هدایت کرد. هر سهامداری که از بازار خارج شد، اولین بازاری که انتخاب کرد طلا، سکه و ارز بود یا در خودرو ثبت‌نام کرد یا کالا خرید و فروش شد. با این تصمیم در ظاهر تنظیم‌گری دولت که درواقع کسب درآمد بوده، لطمه به بازار سرمایه وارد شد.
وی تأکید کرد: وظیفه دولت این است که نقدینگی را به سمت بازار سرمایه منتقل کند و حداقل در راستای تحقق شعار سال این نقدینگی را که سر به فلک‌زده و تا چند ماه دیگر به ٧ هزار هزار میلیارد تومان می‌رسد، باید مهار کند و راهکار آن هم انتقال آن به بازارهای مولد است. گویا دولت به این نتیجه رسیده که نقدینگی را نمی‌تواند از مسیرهای مانند سود بانکی، کاهش بهای تولید کنترل کند و راهکار این است که نقدینگی را از بورس به سمت بازاری مانند خودرو هدایت کند که در حال حاضر ۴۵٠ همت پول مردم در این بخش قفل‌شده است.
خروج ۱۰ هزار میلیارد تومان از بورس طی 4 ماه
آقابزرگی درباره خروج سرمایه از بورس به انتخاب گفت: روزانه از هفته سوم اردیبهشت‌ماه سال جاری به‌طور متوسط حدود ۱۱۰۰ میلیارد تومان خروج نقدینگی حقیقی داشته‌ایم. سال ۹۹ در اوج شکوفایی بورس ۲۵ هزار میلیارد تومان ورود پول داشته‌ایم، سال ۱۴۰۰ نزدیک ۶۰ هزار میلیارد تومان خروج پول داشتیم. سال ۱۴۰۱، نزدیک ۴۰ هزار میلیارد تومان خروج پول داشتیم. دوماهه امسال ۱۸ همت ورود پول داشتیم، در چهار ماه اخیر ۱۰ هزار میلیارد تومان خروج پول داشته‌ایم. هرچند میزان ورود و خروج پول به بورس مغایر نتیجه‌گیری نهایی برای قضاوت بورس نیست. نکته مهم که شاخص کل از ابتدا سال تا هفته سوم اردیبهشت 30 درصد بازدهی داشت روز 26 تیر به صفر رسیده است. یعنی ما به کانال شاخص در انتهای سال 1401 رسیده‌ایم. مهم‌ترین دلیل آن تصمیمات ذی‌نفعانِ دولت از طریق وزارتخانه‌ها در مورد قیمت‌گذاری دستوری است. ما متوجه شدیم آن زمان که شاخص شروع به اصلاح کرد مبتنی بر همین اطلاعاتی بود که نامه اخیر نرخ خوراک در آن نمایان شد. برخی از اشخاص حقیقی و حقوقی آگاهانه از همین اطلاعات در همان مقطع استفاده کردند که تبدیل به چالش شد. بی‌اعتمادی نسبت به شفافیت در بازار سرمایه و انتشار اطلاعات به صورت منصفانه برای ذینفعان بازار شکل‌گرفته است. سود صنایع نیز با این کارها کاهش پیداکرده است.