صحنه تعظیم جنت یلن وزیر خزانه داری ایالات متحده در دیدار با هی لیفنگ، معاون نخست وزیر چین در روز شنبه در پکن، برخی از آمریکایی ها را عصبانی و متزلزل کرده است. یلن به ایالات متحده بازگشته است و این افراد همچنان از او انتقاد می کنند و ادعا می کنند که به نظر می رسد خانم یلن"به دفتر مدیر احضار شده است" چرا که "خم شدن به سمت چین"، " نشانه ضعف است" و غیره. برخی از مقامات سابق آمریکا حتی فریاد زدند: "هرگز، هرگز، هرگز... یک مقام آمریکایی تعظیم نمی کند." این نشان می دهد که نخبگان و افکار عمومی آمریکا تا چه اندازه به عناصر چینی حساسیت دارند. هنگام تماشای ویدیوهای گذشته یلن، سخت نیست که بفهمیم این یکی از کارهای همیشگی اوست. اگر ادای چنین احترامی واکنش شدیدی در جامعه آمریکا ایجاد نمی کرد، کمتر چینی متوجه این جزئیات می شد. مردم چین آنقدر ساده لوح نخواهند بود که فکر کنند یلن برای فریب آن ها "خم شده است". آنها تمایل دارند این حرکت او را یک عملکرد مودبانه تلقی کنند که نه تنها به طور عینی به جذابیت شخصی او میافزاید، بلکه تا حدودی تأثیر ایالات متحده و مقامات آن در جامعه چین را بهبود میبخشد. تواضع و فروتنی در چین، کشور آداب معاشرت، فضیلتی قابل احترام است و محال است که کسی به خاطر فروتنی و رعایت احتیاط مورد انتقاد قرار گیرد. نقطه مقابل تواضع، تکبر است. چه کسی یک فرد یا کشور متکبر را دوست دارد؟ بارزترین ویژگی برخی از مقامات آمریکایی که «هرگز تعظیم نمی کنند» تکبر است. از این حادثه غیرمنتظره می توان دریافت که فروتنی یلن تنها یک مورد منفرد در ایالات متحده است و نمی تواند ویژگی ها و سبک کلی دیپلماسی و مقامات آمریکایی را نشان دهد یا تغییر دهد. حمله افکار عمومی آمریکا به یلن، فاصله عاطفی چین و آمریکا را که او با ویژگیهای شخصیاش کمتر کرده بود، کاهش داد و بار دیگر ثابت کرد که چقدر فضا برای تصمیمگیری و رفتار منطقی در سیاست آمریکا در برابر چین تنگ است. هژمونی نشان داده شده در جنجال بر سر ویدئوی «تعظیم یلن» در افکار عمومی آمریکا دقیقاً دلیلی است که جامعه چین ناخودآگاه نسبت به واشنگتن محتاط است. تعداد کمی از مردم چین ساده لوحانه فکر می کنند که یلن، که فروتنی نشان داده است، در جریان مذاکرات چین و ایالات متحده، مصالحه خواهد کرد یا ضعیف خواهد بود، و واقعیت های سفر ثابت کرد که اینگونه نبوده است. تصور جریان اصلی ( مردم چین) از ایالات متحده بسیار هوشمندانه است و بر تعامل متقابل تأکید می کند و در عین حال در مورد مسائل حاکمیت، امنیت و حق توسعه نیز تزلزل ناپذیر است. ژست تعظیم یلن نشان دهنده حسن نیت و ادب کمیاب از سوی یک مقام آمریکایی بود، اما به سرعت توسط بادهای مخدوش افکار عمومی آمریکا پراکنده شد. افول هژمونی آمریکا ابتدا در ذهن برخی از آمریکایی ها رخ می دهد. در ایالات متحده امروز، به نظر می رسد هرکسی که ژست دوستانه ای را با چین ابراز می کند، به عنوان هوادار و متعصب به چین تلقی می شود. این یک ذهنیت غیرمنطقی است که از موقعیت نسبی ضعف روانشناختی ناشی می شود که ایالات متحده همچنان تنها ابرقدرت جهان است. با این حال، گستاخی، شکنندگی و حساسیت آن در برخورد با قدرتهای خارجی، بهویژه چین، نشأت گرفته از اعتماد بهشدت آسیبدیده این کشور در برابر توسعه سریع چین است. همه کشورها باید از این موضوع درس و تجربه بگیرند.
تارنمای گلوبال تایمز
برگردان علی اصغر شهدی
[email protected]