مثلث خیانت، زمانی به وجود میآید که رابطه ازنظر یکی از طرفین یا هردو طرف به بنبست رسیده باشد. درصورتیکه مثلثهای خیانت شناسایی شوند درمان روابط زوجین سرعت میگیرد و رابطه بهبود مییابد. محل شکلگیری مثلث خیانت جایی است که فرد بیشترین وقتگذرانی را در آن دارد.
شکلگیری مثلث خیانت
سالوادور مینو چین، دانشمند روانشناس آرژانتینی مثلث سازی را به ائتلاف زن و مرد با فردی دیگر توصیف میکند. جایی که زن یا مرد بهجای رعایت اصل صداقت با یکدیگر وارد پنهانکاری در رابطه میشوند و از یکدیگر فاصله عاطفی میگیرند و با شخص یا چیز دیگری مثل کار، سیگار، قلیان، مواد مخدر، الکل، استفاده از موبایل و… وقت میگذرانند. بدین ترتیب مشکل بیشتر شده و خانواده توانایی حل مسائل را از دست میدهد.
سرکوب مشکلات
خاصیت مثلثها، کاهش موقت نشانههای مشکلات است، مانند: کاهش اضطراب، افسردگی، مشکلات روانتنی مثل بیماری میگرن و… است. ولی این کار در درازمدت مشکلات زوجین را بیشتر میکند. تعهد باخیانت در تعارض است. وقتی فرد سالم انتخاب میکند یعنی از انتخابهای دیگر دست میکشد و مسئولیت انتخابش را میپذیرد. فردی که رابطه ناسالم را تجربه میکند، پیش خود بهاشتباه فکر میکند، با افراد ناچیزهای بیرون خانه میتواند شرایط پراضطراب خودش در داخل خانه را کنترل کند. مشکل همینجاست.
حفظ تعادل در رابطه
بوون، میگوید: «مقدار کم فاصله عاطفی در خانواده بعد از به دنیا آمدن فرزند طبیعی است.» حفظ تعادل در حدومرزهای رابطه نکته کلیدی برقراری تعادل در رابطه است. آنچه باعث تخریب رابطه و تشکیل رابطه فرا زناشویی میشود همجوشی افراطی است.
مثال: لاله از رابطه پنهانی شوهرش برای دوستش صحبت میکند و از او راهکار میخواهد. به نظرت چهکار کنم؟
دوست لاله به اویمی گوید: «به خودش بگو»
متأسفانه وقتی فردی مورد خیانت قرار میگیرد بعد از آگاه شدن از ماجرا آن را برای نزدیکانش تعریف کرده و از آنها راهکار میخواهد. نزدیکان رابطه عاطفی با فرد مورد خیانت دارند. آنها قدرت کنترل واکنش هیجانی خود را در دفاع از فرد خیانت دیده، از دست میدهند و بهجای تمرکز روی اتفاق، احساس و رفتار تکانشی انجام داده و رابطه زوجین بدتر میشود.
سؤالات شفاف کننده
- کیفیت رابطه با همسرتان چگونه است؟
-روابط صمیمی با دیگران غیر از همسرتان چقدر است؟
-رابطه شما در قهر و دعوا بعد از چه مدتی به حالت عادی قبل برمیگردد؟
موارد ذیل بهتر است با حضور روانشناس و در اتاق درمان مطرح شوند:
-دریافت تاریخچه خانوادگی خیانت از خانواده مبدأ میتواند به درمان کمک کند.
-فردی که خیانت کرده باید خودش برای همسرش توضیح دهد نه اینکه همسر از اطرافیانش این موضوع را متوجه شود. این اقدام در بازسازی اعتماد بعد از آگاهی همسر که مورد خیانت قرارگرفته میتواند کمک کند.
کسی که خیانت را مرتکب شده یک انسان است و نیازهای برآورده نشدهای داشته که توانمندی لازم جهت بیان کلامی آنها را به همسرش به کار نگرفته است. او بهجای رفع نیازش بهصورت منطقی و عرفی از روش غیرمنطقی تحت عنوان خیانت استفاده کرده است. پذیرش مسئولیت اشتباه انجامشده، مسیر بهبودی را هموار میکند. اطرافیان آگاه بهجای استفاده از کلمه خائن میتوانند با صحبت کردن بدون نشان دادن واکنش هیجانی، او را از نیازهایش و اشتباهاتش آگاه کنند.
درمان خیانت
سست شدن دلبستگی به همسر باعث کاهش کیفیت رابطه میشود. احساس وفاداری به رابطه دوم بهجای رابطه اول و افزایش هیجانات در رابطه دوم نگهدارنده خیانت هستند. فردتمایلی به تعیین تکلیف رابطه اول به دلیل ترس از آبرو ندارد.
وقتگذرانی
برای مثلث زدایی خیانت باید تکلیف رابطه اول مشخص شود و در مراحل بعدی اقدامات درمانی صورت پذیرد. یکی از این اقدامات وقت ذرانی با فردی است که در مثلث وقت کمتری برایش اختصاص مییابد. بخشش فردی که خیانت کرده برای فردی که مورد خیانت قرارگرفته زمانبر است. افراد باید بهجای قهر و دعوا باهم صحبت کنند و تعارضات و فاصله عاطفی را به حداقل برسانند. افزایش تعاملات مثبت با پاسخدهی به سؤالات و گفتوگوی شفاف و سازنده برای فردی که مورد خیانت قرارگرفته میتواند فضا را آرام کند. کاهش اعتمادبهنفس برای فردی که مورد خیانت واقعشده آزاردهنده است. فرد به کمک روانشناس میتواند اعتمادبهنفس خود را بازسازی کند. در سیستم خانواده نمیتوان دلیل اصلی خیانت را معرفی کرد. خانواده هر علتی را معلول و همان معلول را علت میداند. بنابراین وقتی خیانت اتفاق میافتد بهتر است بهجای پیدا کردن علت به هدف نهایی خانواده که پاسخ به این سؤال است متمرکز شد: آیا قصد ترمیم رابطه رادارید؟ پسازآن میتوان طرح درمان را ارزیابی کرد.