ستاره صبح، فائزه صدر: در روزهای اخیر، شبکه اجتماعی ایکس (توییتر سابق) با معرفی قابلیتی جدید، محل ثبت و فعالیت اکانت ها را مشخص کرده است. رونمایی از این قابلیت موجب شده موجی از انتقاد در شبکه‌های اجتماعی و رسانه‌ها به راه بیفتد، زیرا مشخص شد که بسیاری از سیاسیون فعال در فضای مجازی که خود را منتقد اینترنت طبقاتی معرفی می‌کردند، و بسیاری از چهره‌های مدافع فیلترینگ از سیم کارت‌های بدون فیلتر موسوم به «خط سفید» بهره می‌برند. ستاره صبح در گفت‌وگو با محمدرضا اصنافی، استاد دانشگاه و کارشناس فضای مجازی به بررسی این موضوع پرداخته که در ادامه می‌خوانید:
محمدرضا اصنافی در آغاز گفت‌وگو ضمن انتقاد از اختصاص دادن اینترنت سفید به خواص با طبقاتی خواندن اینترنت در ایران گفت: اینترنت سفید همان اینترنت بدون فیلتر است که برخی از رسانه‌ها و خبرنگاران نیز این امتیاز را دریافت کرده‌اند. خط سفید همان اینترنت طبقاتی است که ما بحث زیادی بر سر آن داریم و این امتیاز مخصوص خواص را عین بی عدالتی می‌دانیم.
اصنافی در این رابطه افزود: اینترنت ماهواره‌ای هنوز با لوکیشن ایران فعال نشده و کشورهای دیگری را نمایش می‌دهد. آی پی ایران که در آپدیت جدید شبکه ایکس نمایش داده می‌شود مربوط به کاربرانی است که فیلتر اینترنت آن‌ها برداشته شده و دسترسی به شبکه‌های اجتماعی برایشان آزاد است.
وی در ادامه اضافه کرد: من موافق این طبقه بندی نبوده و نیستم و اینترنت طبقاتی نوعی رانت است به همین دلیل با وجود فعالیت در این حوزه تا به حال از چنین امکانی استفاده نکرده‌ام. اگر قرار است به بهانه‌های سیاسی، اخلاقی یا حتی به بهانه حفاظت از داده‌های ملی دسترسی عموم مردم به اینترنت آزاد بسته باشد، مسئولین و دیگران هم نباید دسترسی آزاد داشته باشند.
این کارشناس فضای مجازی مخالفت خود با بهره برداری سیاسیون از اینترنت طبقاتی اینچنین تشریح کرد: به ویژه که در این خصوص گرایش سیاسی هم در نظر گرفته شده است و جریان‌های خاص دسترسی بالایی دارند. این وضعیت تبعیض و توهین به مردم است. من چنین وضعیتی را معقول نمی‌بینم و مخالف ادامه داشتن فیلترینگ و اینترنت طبقاتی هستم.
وی گفت: فیلترینگ طرحی شکست خورده است که نه مانع دسترسی شد و نه به دیگر اهداف خود رسید. حتی بعد از فیلترینگ با استفاده گسترده از فیلترشکن‌ها، دسترسی اقشار مختلف و اقشار آسیب پذیری مثل کودکان و نوجوانان به محتوای نامناسب تثبیت هم شد و خانواده‌ها از فرایند نظارت حذف شدند.
اصنافی در خصوص آسیب استفاده از فیلترشکن‌ها خاطرنشان کرد: بعد از فیلتر شدن اینترنت بدافزارها روی گوشی‌های مردم نصب شدند و کشور از این ناحیه ضربه خورد. استفاده از فیلترشکن‌ها موجب ایجاد آسیب پذیری های امنیتی می‌شود و زیرساخت‌های ارتباطی را تهدید می‌کند و بر کیفیت شبکه و کسب و کارهای دیجیتال اثر منفی دارد.
وی افزود: فیلترینگ باعث گسترش استفاده از فیلتر شکن‌ها شد هزینه به مردم تحمیل کرد و ایجاد نارضایتی کرد که در این شرایط خود هزینه‌ای برای نظام است. چرا باید به دست خود با چنین کار غلطی مردم را ناراضی می‌کردیم؟! درحالی که شرایط ایجاب می‌کند بیشتر مردم را جذب کنیم. امروز هیچ کارشناسی حتی کارشناسان تندرو نیز قادر به دفاع از سیاست فیلترینگ نیستند.
این استاد دانشگاه با اشاره به تأثیر منفی فیلترینگ بر اعتماد عمومی نسبت به حاکمیت، گفت: استفاده از فیلترشکن موجب افزایش مصرف داده می‌شود و در نتیجه سود اپراتورها را بالا می‌برد. فیلترینگ با هر هدفی که انجام گرفته باشد یک اثر قطعی بیشتر نداشت آن هم وارد شدن آسیب به مردم و تخریب رابطه مردم و حاکمیت بود. ادامه داشتن فیلترینگ نیز صرفاً یک لجبازی سیاسی است و پشت این تصمیم غلط، دلایل فنی و کارشناسی وجود ندارد.
وی در ادامه اظهار داشت: فیلترینگ گردش مالی دارد و فروش فیلترشکن منافع مالی عده‌ای را تأمین کرده است. اما به عنوان کارشناس این حوزه طی سال‌ها کار در این عرصه هنوز به این جمع بندی نرسیده‌ام که فعالیت سازمان یافته اقتصادی در این زمینه وجود داشته باشد. فعلاً منافع سیاسیون از یک جناح خاص در این موضوع حرف اول را می‌زند و مسئله بیشتر لجبازی سیاسی است. امروزه تصمیم گیری در این حوزه چندان که تصور می‌شد متأثر از منافع مالی نیست. محمدرضا اصنافی در پایان گفت‌وگو متذکر شد: از چند سال پیش با فیلترشکن فروشی برخورد شد و منافع سودجویان این عرصه خرد شده و در کسب و کارهای کوچک و غیر سازمان یافته خلاصه شده است. از این رو اگر دولت بخواهد فیلترینگ را بردارد آن طور که تصور می‌شد، دیگر با مافیای فروش فیلترشکن روبه‌رو نیست بلکه سیاسیون تندرو و هواداران این محدودیت که برای اجرا و استمرارش تلاش کرده‌اند در مقابل اقدام دولت می‌ایستند.