در روزهایی که از صبح تا شب درگیر کار، ترافیک و هزار نگرانی اجتماعی و اقتصادی هستیم، مغز ورود به یک جمع شلوغ را یک «وظیفه جدید» میبیند نه استراحت. به همین دلیل ترجیح میدهیم در خانه بمانیم، سکوت کنیم و فقط چند ساعت آرام باشیم.
از طرف دیگر، شبکههای اجتماعی و فضای مجازی بخش زیادی از وقت و انرژی اجتماعی ما را اشغال میکند. قبل از اینکه کسی را ببینیم، همه چیز را در فضای مجازی دیدهایم و حرف زدهایم. به همین خاطر، دیدار حضوری و معاشرت کردن در جمع دوستان و خانواده خستهکنندهتر از آن چیزی میشود که باید باشد.
ترس از مقایسه شدن و قضاوت
یکی از دلایل مهم بیعلاقگی به مهمانیهای خانوادگی، ترس از مقایسههای ناخواسته است:
چرا ازدواج نکردی؟
چرا خونه نخریدی؟
چرا ماشینتو عوض نکردی؟
چرا بچهدار نمیشید؟
این سؤالات ظاهراً ساده میتوانند فشار روانی زیادی ایجاد کنند. طبیعی است افراد برای حفظ آرامش خودشان، ترجیح بدهند چنین فضاهایی را کمتر تجربه کنند.
افزایش استرس اجتماعی در سالهای اخیر
بعد از دورههای فشرده بحرانهای اقتصادی، اجتماعی و حتی اپیدمیها، افراد بیشتر دچار استرس اجتماعی شدهاند؛ یعنی اضطرابی که هنگام قرارگرفتن در جمع حس میشود. حتی کسانی که قبلاً اجتماعی بودند، حالا ممکن است قبل از مهمانی دچار دلشوره شوند یا از شلوغی جمع خسته شوند.
فضای مجازی جایگزین ارتباط واقعی شده است
مردم پیش از دیدار حضوری، بخش زیادی از حرفها، عکسها و خبرهای زندگیشان را در شبکههای اجتماعی به اشتراک میگذارند. وقتی همه چیز پیشخور میشود، دیگر انگیزهای برای دیدار حضوری نمیماند. بعضیها بهقدری در فضای مجازی فعالاند که حس میکنند دیدار رو در رو «انرژی زیادی میگیرد» و باید مدام نقش «شاد و اجتماعی» را بازی کنند.
حس فرسودگی جمعی؛ یک بحران خاموش
در چند سال گذشته جامعه دچار نوعی خستگی جمعی شده است؛ مجموعهای از احساسات منفی انباشتهشده که باعث میشود حتی فعالیتهای لذتبخش هم انرژیبخش نباشند. وقتی ذهن درگیر بقاست، توانایی لذت بردن کاهش مییابد. مهمانی رفتن هم از این قاعده مستثنی نیست.
امروز با وجود بسیاری از مشکلات که هر روز با آن سر و کله میزنیم بیش از هر زمان دیگری نیاز به آرامش، خلوت و استراحت ذهنی داریم. برای همین گاهی ماندن در خانه و دوری از شلوغی، تبدیل به یک انتخاب سالم میشود نه بیحوصلگی.
چند راهکار برای بازگشت انرژی اجتماعی
برای اینکه دوباره از مهمانی رفتن لذت ببریم، لازم است چند تغییر کوچک در زندگی ایجاد کنیم:
-
مهمانیهای کوتاه و کمجمعیت را انتخاب کنیم
-
در طول روز زمانی برای استراحت ذهنی بگذاریم
-
توقعاتمان را از خودمان پایین بیاوریم
-
قبل از مهمانی چند دقیقه تنفس عمیق یا پیادهروی سبک انجام دهیم
-
اگر مهمانی باعث اضطراب میشود، با یک همراه مطمئن برویم
این کارها کمک میکنند «بار ذهنی» مهمانی کم شود.
انسان وقتی در حالت تنش مداوم قرار دارد، تمایلش برای ارتباط اجتماعی بهطور طبیعی کاهش مییابد.