ستاره صبح: فرشید رضایی، متخصص بیماری‌های عفونی درباره اوج‌گیری انواع ویروس‌های تنفسی در فصل سرد سال گفت: پاییز، مجموعه‌ای از مخاطرات خاص بهداشتی و محیطی را با خود به همراه می‌آورد که آگاهی و آمادگی برای مقابله با آن‌ها ضروری است. سرماخوردگی‌ها و انواع ویروس‌های تنفسی، یکی از شناخته‌شده‌ترین مخاطرات سلامت در پاییز و آغاز فصل سرما است. وی درباره علت افزایش گردش ویروس‌های تنفسی در فصل سرد سال توضیح داد: با سرد شدن هوا، مردم برای گرم شدن و دور ماندن از هوای سرد، زمان بیشتری را در فضاهای بسته و با تهویه ضعیف مانند مترو و فضاهای اداری می‌گذرانند. چنین شرایطی منجر به اوج‌گیری و گردش همزمان انواع ویروس‌های تنفسی شایع عامل سرماخوردگی‌ها می‌شود. ده‌ها و صدها ویروس هستند که آبریزش بینی با ظاهر سرماخوردگی ایجاد می‌کنند اما شاید ویروس آنفوآنزا، یکی از معروف‌ترین و مهم‌ترین آن‌ها باشد که می‌تواند از یک سرماخوردگی ساده تا یک ذات‌الریه کشنده را ایجاد کند.
ضرورت تزریق واکسن آنفلوانزا
این متخصص بیماری‌های عفونی درباره ضرورت تزریق واکسن آنفلوانزا اظهار کرد: هرساله بر واکسیناسیون آنفلوانزا در ابتدای فصل سرما به دلیل خطرناک بودن و تهاجمی شدن آنفلوانزا به‌ویژه در سالمندان، شیرخواران وزنان باردار تأکید می‌شود.
ویروس کرونا و RSV
او بابیان اینکه کروناویروس را نباید به دست فراموشی سپرد، اظهار کرد: البته، امسال فقط آنفلوانزا نیست؛ بلکه مهمان ناخوانده سال‌های اخیر یعنی کروناویروس عامل کووید-۱۹ را نیز باید با دقت تحت نظر داشت.
این متخصص بیماری‌های عفونی درباره ویروس RSV توضیح داد: RSV، ویروس تنفسی دیگری است که اهمیت دارد و می‌تواند نوزادان به‌ویژه شیرخواران زیر ۶ماه و بالغین بالای ۶۰ سال را گرفتار بیماری شدیدتر تنفسی کند. خوشبختانه، به‌تازگی علم برای پیشگیری از این ویروس پیشرفت‌های خوبی را تجربه کرده است. برخلاف گذشته که واکسنی برای این ویروس وجود نداشت، اکنون دو رویکرد نوین و قدرتمند برای محافظت از نوزادان وجود دارد.
محافظت از نوزادان
مدیر سابق دفتر آموزش و ارتقای سلامت وزارت بهداشت درباره رویکردهای نوین برای محافظت نوزادان از ویروس RSV توضیح داد: رویکرد اول نسبت به رویکرد دوم جالب‌تر است، رویکرد تزریق واکسن به زنان باردار است که ایمنی فعال را ابتدا در بدن مادر ایجاد می‌کند و هنگامی که بدن مادر آنتی‌بادی‌های خنثی‌کننده قوی علیه ویروس RSV تولید کرد، آن‌وقت این آنتی‌بادی‌ها از طریق جفت به جنین منتقل می‌شوند و نوزاد از بدو تولد تا حدود شش‌ماهگی (اوج خطر RSV) در برابر بیماری شدید محافظت می‌شود. امروزه، واکسن "Abrysvo" برای تزریق به زنان باردار (معمولاً در سه‌ماهه سوم بارداری) تأییدشده است. راه دوم برای ایمن ساختن نوزادان، تجویز آنتی‌بادی از پیش‌ساخته شده مؤثر به خود نوزاد است.
او درباره جزئیات رویکرد دوم محافظت از نوزادان از ویروس RSV اظهار کرد: آنتی‌بادی مؤثر را مانند «نیرسویماب» "Nirsevimab" را به‌طور مستقیم به خود نوزاد تجویز می‌کنند. این آنتی‌بادی، نسل دوم و جدید آنتی‌بادی‌ها است و برخلاف آنتی‌بادی قدیمی‌تر «پالیویزوماب» که نیازمند تزریق ماهانه بود، فقط یکبار و آن‌هم در ابتدای فصل شیوع RSV به نوزادان زیر ۸ ماه تجویز می‌شود و با همین یک تزریق، محافظتی طولانی‌مدت حدود پنج ماه را در طول کل فصل RSV فراهم می‌کند.
رضایی درباره عوارض ویروس RSV و ضرورت تزریق واکسن برای بزرگ‌سالان توضیح داد: افراد بالای ۶۰ سال به‌ویژه افراد دارای بیماری‌های زمینه‌ای مزمن مانند COPD، آسم یا نارسایی قلبی در معرض خطر بالا در بیمارستان به دلیل RSV بستری هستند. امروزه، واکسن‌های خوبی مانند "Arexvy" و "Abrysvo" تأییدیه گرفته‌اند و با اثربخشی بالای خود (حدود ۷۰ تا ۸۰ درصد) در پیشگیری از بستری شدن ناشی از RSV و نجات جان سالمندان تأثیر بسزایی دارند.
شستن دست‌ها
این متخصص بیماری‌های عفونی درباره ضرورت شستن دست‌ها گفت: مهم‌ترین و ساده‌ترین راه پیشگیری از ابتلا به عفونت‌ها حتی عفونت‌های تنفسی فصل پاییز، شستن کامل و صحیح دست‌ها به‌ویژه قبل از تماس با چشم و بینی است. همچنین ماسک زدن در مکان‌های شلوغ و بدتهویه، در منزل ماندن در روزهای کسالت و بیماری می‌تواند پاییز کم‌خطرتری را برای ما رقم زند.