ستاره صبح - فائزه صدر: مرکز آمار ایران متوسط قیمتهای اقلام خوراکی در مرداد 1404 را منتشر کرد. براساس این دادهها، هزینه تأمین حداقل سبد خوراکی برای هر ایرانی در مرداد ماه به بیش از 3 میلیون و 700 هزار تومان رسیده است. قیمت تهیه این سبد خوراکی در مقایسه با تیر ماه 4.18 درصد و نسبت به مرداد ماه سال گذشته 56 درصد افزایش داشته است. دادههای مرکز آمار ایران نشان میدهد در حالی که درآمد خانوارها طی 8 سال گذشته 12.5 برابر شده، قیمت اقلام سفره خانوار بیش از 20 برابر افزایش داشته است. ستاره صبح در گفتوگو با مجید گودرزی، کارشناس اقتصادی به بررسی این موضوع پرداخته که در ادامه میخوانید:
مجید گودرزی ضمن انتقاد از سرکوب دستمزدها با بیان تأثیر این سیاست بر معیشت مردم گفت: اقدامهای دولتها برای سرکوب تقاضا و سرکوب دستمزدها بوده است. سرکوب شدید دستمزدها سالها است ادامه دارد و مردم را گرفتار مشکلات معیشتی کرده است.
گودرزی افزود: دولت و کارفرمایان ایرانی بر سر افزایش دستمزدها مطابق با ماده 41 با هم تبانی میکنند و افزایشی صورت نمیگیرد. در دورههایی برای کاهش قدرت چانه زنی نیروی کار دست به دامن اتباع بیگانه شدند و نیروی کار ایرانی نتوانست از دستمزد و حقوق قانونی خود دفاع کند. وی در ادامه با اشاره به مشکل مسکن و نقش هزینههای این بخش بر معیشت خانوار اضافه کرد: از این منظر بخشی از مشکلات اقتصادی عمدی است. به طور مثال در حوزه مسکن شاهد کمبود عمدی زمین و جلوگیری از حریم شهرها، متناسب با نیاز جامعه هستیم.
وی گفت: هزینههای زندگی مردم نسبت به سال گذشته حدود 33 درصد بالا رفته است. درحالی که کشور از نظر منابع کمبود ندارد، ولی سوء مدیریت جامعه را با مشکلات متعددی روبهرو کرده است.
این کارشناس مستقل حوزه مسکن در این رابطه افزود: 55 تا 60 درصد درآمد خانوار صرف هزینه مسکن میشود. یعنی یک خانوار در بخش متوسط در ابتدای هر ماه بیش از نیمی از درآمد خود را بخاطر پرداخت اجاره خانه از دست میدهد و باید تا پایان ماه با مبلغی ناچیز سر کند.
وی با یادآوری فشار هزینههای مسکن بر دهکهای پایین جامعه در این رابطه خاطرنشان ساخت: این درصد در دهکهای فقیر حتی گاهی تا بالای 90 درصد میرسد، وقتی که یک نفر ده میلیون در ماه درآمد دارد و باید 9 میلیون تومان از این مبلغ را بابت اجاره خانه بدهد! این خانوادهها مجبورند از راههای مختلف دیگر از جمله اشتغال دیگر اعضای خانواده یا شغل دوم سرپرست خانوار نیازهای معیشتی خود را جبران کنند. وقتی کشور ما از نظر زمین کمبود ندارد چطور میتوان گفت معضل مسکن عامدانه ایجاد نشده است؟!
گودرزی با اشاره به نقش دولت در ناترازی های اقتصادی گفت: در این بین مشکل تولید ریالی و فروش دلاری محصولات ضروری خانوار معضل است که از عدم نظارت کافی دولت نشات گرفته است. از سویی دولت در مورد ارزها دستکاری های عمدی دارد. به طور مثال از بانک مرکزی با رئیس انجمن پتروشیمی ایران تماس گرفته میشود و گفته میشود اگر 10 هزار تومان به قیمت ارز اضاقه کنیم، ارز خود را وارد بازار خواهید کرد یا نه؟! 10 هزار تومان معامله بین دو مدیر در اجرا آسیبی سنگین به معیشت بخش بزرگی از مردم ما است!
مجید گودرزی در پایان سخنان خود تاکید کرد: اقتصاد ایران از تعادل فاصله گرفته است. دخل و خرج خانوادهها تناسبی ندارد. هزینه زندگی و درآمد به هم نمیخورند. واردات با صادرات هم خوانی ندارد. توصیه من به دولت بازگشت به تعادل است. تنها با بازگشت تعادل میتوان از گسترش رانت، قاچاق و فساد جلوگیری کرد زیرا وقتی بازار متعادل شود این سیاه چالههای اقتصادی برای فعالان صرفه نخواهد داشت. امروز قاچاق جذاب است چون بین بخشهای مختلف اقتصاد تعادل وجود ندارد. اگر اقتصاد به درستی مدیریت شود، راهی برای این فعالیتهای تاریک و مضر وجود نخواهد داشت.