ستاره صبح - فائزه صدر: مهلت تعیین شده توسط سه کشور اروپایی (E3) برای بازگرداندن تحریمها علیه ایران، تنها شش روز دیگر به پایان میرسد. در شرایطی که تهران باید به سرعت اروپاییها را متقاعد کند و به توافقی فوری با غرب بیاندیشد، برخی از گروههای سیاسی هنوز در گام اول متوقف ماندهاند و همچنان بحث بر سر این است که باید با غرب گفتوگو کنیم یا نه؟ یا از غیرقانونی یا غیر اخلاقی بودن فعال سازی مکانیسم ماشه سخن میرود! با نزدیک شدن موعد ضرب الاجل اروپا، صداهایی که از تهران شنیده میشوند تناسبی با تبعات آنچه که به اجرا درخواهد آمد ندارند. علی بیگدلی، استاد دانشگاه، کارشناس و پژوهشگر سیاست خارجی در گفتوگو با ستاره صبح در این رابطه نظر داد که در ادامه میخوانید:
علی بیگدلی ضمن تشریح عواقب فعال شدن مکانیسم ماشه در رابطه با نظم اجرایی آن گفت: اتحادیه اروپا، ایالات متحده و آژانس اضلاع فشار علیه ایران را تشکیل دادهاند هر بخش به اندازه دیگری فشار میآورد ولی تقسیم کار متفاوت است.
بیگدلی افزود: براساس گزارش های آژانس این طور پنداشته شده که ایران چندان زیر بار تعهدات پادمانی خود نمیرود. براساس آخرین تصمیم شورای حکام قرار بر این شد که آقای گروسی گزارش جامعی در نشست فصلی ارائه کند. اما امروز هر اقدامی در فعال شدن مکانیسم ماشه متوقف مانده است.
وی در این رابطه گفت: در این مرحله نوبت چالش مکانیسم ماشه رسید. اروپا به دلیل مسائلی که دارد از جمله جنگ اوکراین تصمیم دارد در همسویی با آمریکا فشار بر ایران را افزایش بدهد.
این کارشناس و پژوهشگر سیاست خارجی درباره بحثهایی که به غیر قانونی بودن اقدا اروپاییان اشاره دارد گفت: فعال سازی مکانیسم ماشه ابزاری قانونی در اختیار اروپاییان است. از جهت حقوقی اتحادیه اروپا این قدرت را دارد و جای بسی تعجب است که مسئولان ایران میگویند این کار اروپا قانونی نیست!
وی اضافه کرد: بازگشت تمام تحریمها تحت عنوان مکانیسم ماشه یکی از برجستهترین موضوعاتی بود که در مذاکرات ایران و پنج به علاوه یک مطرح شد.
این استاد علوم سیاسی در ادامه سخنان خود افزود: با فعال شدن مکانیسم ماشه تمامی کشورها موظف به تحریم ایران خواهند شد، هیچ کشوری اجازه معامله با ایران را نخواهد داشت، کشتیهای ایرانی در دریاها توقیف میشوند. پروازهای خارجی ایران متوقف خواهد شد و حتی اتوبوسهای ایرانی متوقف میشوند و مورد بازرسی قرار خواهند گرفت. بی شک با فعال شدن مکانیسم ماشه شرایط دشواری برای ایران ایجاد خواهد شد.
وی افزود: مکانیسم ماشه ایران را در موقعیتی مشابه شرایط کره شمالی قرار خواهد داد، اما ژئوپلیتیک منطقه به ایران اجازه نمیدهد چنین مسیری را دنبال کند. جهان کاری با کره شمالی ندارد، ولی ایران در موقعیتی قرار گرفته که نظم بینالملل و کشورهای منطقه نمیتوانند ایران را نادیده بگیرند.
این کارشناس سیاست خارجی تصریح کرد: مسئولان ایرانی میگویند بهره برداری تروئیکای اروپا از اسنپ بک اخلاقی نیست، درحالیکه در نظام بینالملل ارزشی به عنوان اخلاق مطرح نیست و اخلاقی بودن در سیاست بی معنی است.
بیگدلی ضمن انتقاد از روند شکل گیری تصمیم های سیاسی در کشور گفت: دکترین سیاست خارجی قابل قبول نیست زیرا به صورت کنش و واکنش عمل میکند. در مورد مکانیسم ماشه نیز منتظر روزهای پایانی نشستهایم و فکر میکنیم حالا چه باید کرد؟!
وی خاطرنشان ساخت: دیپلماسی محرمانه و غیر شفاف قابل تحلیل و نقد نیست. این روش جواب نمیدهد اگر به این صورت وارد بازی شویم حتماً شکست میخوریم. در مورد مکانیسم ماشه اروپاییان بیش از اینکه تحت تأثیر گفتار مسئولان ایرانی قرار بگیرند، تحت تأثیر اسرائیل و آمریکا هستند. جایی برای ابتکار عمل نمانده و زمان چانه زنی، برای ایران به پایان رسیده است.
علی بیگدلی در پایان سخنان خود متذکر شد: اظهارات هیجانی یا ایدئولوژیک برخی مقامات یا حرفهای تحریک آمیزی که از برخی تریبونهای رسمی شنیده میشود نیز تأثیری بر برنامه ریزی غرب در قبال ایران ندارد.