ستاره صبح، فائزه صدر: سیاست دونالد ترامپ درباره روسیه طی چند ماه 180 درجه تغییر کرد. ترامپ در ابتدای ریاست جمهوری اش از در رفاقت با پوتین وارد موضوع اوکراین شد، تا جاییکه رفتار و سیاست وی موجب خشم و انتقاد اروپاییان شد. اما آمریکا تصمیم گرفته به اوکراین تسلیحات بفرستد و در مقابل روسیه ایستاده است. با توجه به اینکه جمهوری اسلامی روسیه را هم پیمان خود معرفی می‌کند، این سؤال وجود دارد که تأثیر چرخش ایالات متحده در رفتار با روسیه چه تأثیری بر ایران خواهد داشت؟
ستاره صبح در گفت‌وگو با نعمت ایزدی، دیپلمات و سفیر پیشین ایران در روسیه به بررسی این موضوع پرداخته که در ادامه می‌خوانید:
نعمت ایزدی در رابطه تغییر رفتار رئیس‌جمهور آمریکا در رابطه با روسیه گفت: در آغاز دوره ریاست جمهوری دونالد ترامپ، یکی از موضوعات کلیدی پایان دادن به جنگ اوکراین بود. این مسئله به‌ویژه در تبلیغات انتخاباتی او جایگاه ویژه‌ای داشت.
وی افزود: ترامپ در تلاش برای حل این بحران، سعی کرد با ولادیمیر پوتین ارتباطاتی برقرار کند تا بتواند فضای مثبتی برای مذاکره و توافق به وجود آورد. ترامپ پوتین را تحویل گرفت و سعی کرد نظر وی را جلب کند.
ایزدی در ادامه اظهار داشت: به مرور مشخص شد که پوتین تمایلی برای همکاری عملی ندارد، بنابراین استراتژی ترامپ تغییر کرد. ترامپ سعی کرد با رفاقت با پوتین کارها را به سرانجام برساند. این نگاه رفاقتی، تاجرمابانه و داد و ستدی، شیوه مطلوب دونالد ترامپ است. اما نه آن روش و نه این تغییر رویکرد ترامپ به معنی تغییر سیاست های کلان آمریکا در رابطه با روسیه نیست.
سفیر پیشین ایران در مسکو در مورد تلاش های ترامپ در رابطه با حل بحران اوکراین گفت: تغییر رویکرد رئیس‌جمهور آمریکا از یک سیاست مبتنی بر گفت‌وگو، به مواضعی انتقادی و تند نسبت به روسیه مشهود است که نتیجه شکست وی در مانور های تبلیغاتی اش با هدف خاتمه دادن به جنگ اوکران است. هرچند در ظاهر همچنان از تمایل به ایجاد تفاهم با روش‌ها صحبت می‌شود.
وی افزود: ارزیابی سیاست ترامپ در رابطه با روسیه نشان می‌دهد که اهداف او درباره روسیه با بن‌بست مواجه شد و هنوز نمی‌توان به‌صورت قطعی گفت که این سیاست‌ها شکست خورده‌اند، یا همچنان امکان تحقق دارند. آنچه ترامپ درباره پوتین فکر می‌کرد درست نبود و این نگاه جواب نداد. اما سیاست کلی آمریکا درباره روسیه تغییری نکرده است.
دیپلمات پیشین وزارت امور خارجه در رابطه با تأثیر روابط روسیه و آمریکا بر مناسبات ایران و روسیه گفت: روابط ایران و روسیه تنها متاثر از روابط دو کشور نیست و عوامل دیگری در آن دخیل است. این روابط تحت تأثیر تعاملات روسیه با آمریکا، روسیه با اسرائیل و روسیه با اروپا قرار گرفته است. با شناخت از این فضا به عقیده من اتفاق غیر منتظره‌ای در روابط دو کشور رخ نداده است.
وی با اشاره به انفعال روسیه در برابر حمله اسرائیل و آمریکا به ایران گفت: حسابی که ایران روی روابط با روسیه باز کرده، روسها آنطور که باید و شاید عکس العمل نشان نمی‌دهند و قدرشناس نیستند. انتظار می‌رفت که پوتین در جریان جنگ 12 روزه حمایتی از ایران نداشته باشد. هر چند از مسکو توقع حمایت می‌رود، ولی نمی‌توان از روسها انتظار داشت.
وی افزود: انتظار ایران از روسیه قابل تأمل است، ولی ملاحضاتی وجود دارد. باید مراقب بود و بی جهت روابط ایران با روسیه بزرگ نمایی نشود. روابط روسها با آمریکا و اسرائیل وزن بالایی دارد.
وی در ادامه خاطرنشان کرد: در زمانی که آمریکا اقدامات تهاجمی یا تحریمی علیه ایران داشته و دارد، انتظار از روسیه برای حمایت بیشتر بود؛ از جمله در حملات اسرائیل، که بعضاً از روسیه انتقاد شده چرا واکنش ملموسی نشان نداده است.
ایزدی در پاسخ به این سؤال که «تغییر وضعیت میان واشنگتن و مسکو، چه تأثیری بر مناسبات تهران و مسکو خواهد گذاشت؟»گفت: اگر آمریکا نتواند به هدفش در پایان دادن به جنگ اوکراین دست یابد، ممکن است تمرکزش را به خاورمیانه منتقل کند تا در مقابل ایران موضع گیری تازه ای اتخاذ کند و در این سمت به نتیجه برسد.
این کارشناس سیاست خارجی با تشریح استراتژی سه گانه ترامپ یادآور شد: ترامپ سه محور اصلی را دنبال می‌کند: بحران اوکراین، تحولات خاورمیانه، و موضوع ایران. او بسته به شرایط زمانی و زمینه‌های موجود، گاهی یکی را در اولویت قرار می‌دهد.
نعمت ایزدی در پایان گفت‌وگو تاکید کرد: ترامپ در هر مورد به بن بست برسد به مورد بعدی می‌پردازد، ولی هر سه استراتژی متناسب با شرایط توسط آمریکا دنبال می‌شود و یکی در گرو دیگری نیست. اما هدف نهایی دونالد ترامپ جمع بندی همه این موارد به نفع سیاست کلان آمریکا، یعنی مهار چین است.