زنان در جامعه به عنوان نیمی از منابع انسانی با مهارتهای فنی و اجتماعی منحصر به فرد، نه تنها دخیل و مرتبط با امورات فرهنگی، تربیتی، خانه داری و فعالیتهای اجتماعی هستند بلکه عاملی مهم در توسعه و پیشبرد اهداف توسعه اقتصادی خانواده و اجتماع محسوب میشوند.
این نقش در روستاها بسیار پررنگتر، جدیتر و ارزشمندتر دیده میشود و زنان روستایی نقش مهمی در توسعه اقتصاد روستایی و به زبان علمی سهم قابل توجهی در تولید ناخالص داخلی روستایی ایفا میکنند. زنان در روستاها نه تنها به عنوان نیروی کار در بخشهای کشاورزی، دامپروری، فراوری مواد غذایی و صنایع دستی فعالیت میکنند، بلکه در مدیریت خانواده و خانه داری نیز نقش کلیدی دارند و مهارت برقراری توازن بین این مقولات از مهمترین مختصات و شاخصههای زنان روستایی محسوب میشود.
ماحصل این توزان و مشارکت زنان در فعالیتهای اقتصادی میتواند علاوه بر بهبود کیفیت زندگی و روابط بین نسلی، به افزایش درآمد خانوارها و بهبود اوضاع معیشتی در مناطق روستایی منجر شود. اما آنچه که در طول این سالها اغلب نادیده گرفته است، ضرورت آموزش و توانمند سازی بانوان روستایی است.
دستمزدهای پایین، فشار کار مستمر، نداشتن بیمه، فصلی بودن برخی مشاغل، دسترسی محدود به منابع آموزشی، فقدان آموزشهای تخصصی و عدم بهره مندی از فرصتهای نوین شغلی، از آفتهایی هستند که در دراز مدت منجر به فرسودگی شغلی و از بین رفتن انگیزه و توان زنان روستایی میشوند. بدون شک توانمندسازی زنان روستایی و ارتقاء فرصتهای شغلی برای آنها، گامی مهم در جهت توسعه پایدار جوامع روستایی است.
توانمندسازی زنان از طریق ارائه آموزشهای فنی و حرفهای، تسهیل دسترسی به اعتبارات خرد، برپایی نمایشگاههای روستایی، برگزاری جشنهای محصولات و تولیدات و حمایت از کارآفرینی زنان میتواند به تقویت اقتصاد روستایی و بهبود وضعیت زندگی زنان و خانوادههایشان کمک کند. ذکر این نکته ضروری است که امروزه در دنیا آموزش نقشی محوری در توسعه دارد و آموزش و توانمندسازی بانوان روستایی نیز از این قاعده مستثنی نیست. آموزش هدفمند بانوان یک سرمایهگذاری آینده محور در جهت توسعه پایدار جوامع روستایی است و زنان روستایی آموزش دیده و آشنا با حق و حقوق خود راحت میتوانند ایفای نقش داشته باشند و از منابع، ظرفیتها و فرصتهای اقتصادی روستا بهره ببرند و آنها را در بهبود شرایط زندگی خود و جوامعشان به کار بندند. توانمندسازی این زنان از طریق آموزش، مهارتآموزی، و دسترسی به منابع مالی، نه تنها به ایجاد انگیزه و بهبود وضعیت اقتصادی خانوادهها کمک میکند، بلکه باعث افزایش مشارکت آنها در تصمیمگیریهای محلی و توسعه روستایی و مانع از مهاجرت خانوادهها به مناطق شهری میشود.
نکته قابل توجه اینکه در سالهای اخیر مکانیزه شدن کشتهای امروزه و یکپارچه شدن زمینها یکشاورزی باعث کاهش نیروی انسانی شده است. همین امر باعث کاهش درآمد خانوارها شده و در مواقعی شاهد هستیم بانوان سختی کار در استانهای همجوار را به جان میخرند و با وجود مشکلات عدیده مجبور به سفر به سایر استانها جهت کار میشوند. در مجموع باید اذعان داشت منافع و مزایای آموزش و توانمند ساختن بانوان، دراز مدت و ماندگار است و جوامعی که زنان توانمند و دارای استقلال دارند، معمولاً با انگیزهتر، پویاتر، سالمتر، مرفهتر و پایدارتر هستند و ارتباطات افراد نیز در این خانوادهها محکمتر و ناگسستنی است.