ستاره صبح- اعظم طاهری: ایران یکی از بزرگ‌ترین دارندگان ذخایر انرژی جهان است. اگرچه انتظار نمی‌رود کشوری با این ظرفیت غنی درگیر بحران ناترازی انرژی باشد، اما امروز تأمین برق، گاز و آب به یکی از جدی‌ترین معضلات اقتصادی، اجتماعی و زیست محیطی کشور تبدیل شده است که در زندگی روزمره و اقتصاد پیامدهایی دارد. ستاره صبح در گفت‌وگو با سعید کرداری، کارشناس اقتصادی به بررسی علل و راه حل این مشکل پرداخته که در ادامه می‌خوانید:
سعید کرداری در تبیین علل پدید آمدن ناترازی انرژی در یکی از قطب‌های تولید انرژی جهان گفت: عومل متعددی منجر به بروز بحران ناترازی انرژی در ایران شده که از جمله مهمترین آن‌ها بحران مدیریت و مسئولیت است. در دهه‌های اخیر صنایع انرژی بر به شکلی قارچ گونه و بدون مطالعه در جی جای کشور تکثیر شدند. از جمله آن‌ها می‌توان به پتروشیمی‌ها اشاره کرد. شاید هر نماینده مجلسی در طول دوره خدمت اش یک پتروشیمی افتتاح کرده باشد! برخی از این صنایع بدون داشتن بهره وری کافی بر منابع انرژی کشور فشار وارد کردند.
وی افزود: مدیریت غیر مسئولانه در حوزه شهری و شهرسازی نیز به این مشکل دامن زده است. در دهه‌های گذشته الگوی ساخت‌وساز ساختمان‌ها بر عکس معماری سنتی ایران، استفاده بهینه از سوخت را در نظر نگرفت. استانداردهای پایین تجهیزات گرمایشی نیز منجر به اتلاف انرژی شده و بخش خانگی شکاف میان تولید و مصرف را تشدید می‌کند.
کرداری در این رابطه اضافه کرد: در سطح کلان، فرسودگی زیرساخت‌ها جدی است. زیر ساخت‌های تولید گاز کشور وضعیت مناسبی ندارند. عدم انجام تعمیرات به موقع توان تولید صنایع نفت و گاز کشور را کاهش داده و بسیاری از میادین گازی ایران به دلیل فقدان سرمایه گذاری به روز رسانی نشده‌اند و با مشکل افت فشار رو به رو هستند.
این کارشناس اقتصادی اظهار داشت: مسئله تحریم، کاهش درآمد کشور و عدم سرمایه‌گذاری؛ استفاده از فناوری‌های پیشرفته برای به روز رسانی صنعت و بهینه سازی آن را با اختلال مواجه کرده به طوری که هزینه کرد برای نگهداری، تعمیر و توسعه این زیر ساخت‌ها در سال‌های تحریم از اولویت خارج شده و به فراموشی سپرده شدند.
وی بیان کرد: توسعه میادین جدید گازی که می‌تواند به افزایش ظرفیت تولید کشور کمک کند به دلیل همین مسائل و مشکلات میسر نشده است. در چنین وضعیتی هم زمان با فصول سرد سال با رشد بی رویه مصرف داخلی تأمین گاز مورد نیاز دشوار می‌شود و شاهد اختلال در توزیع گاز و برق در کشور هستیم.
کرداری ضمن اشاره به لزوم صرفه جویی در مصرف انرژی متذکر شد: بحران انرژی با صرفه جویی در مصرف انرژی قابل حل نخواهد بود. زیرساخت‌های فرسوده باید نوسازی شود و بهره وری مخازن موجود با استفاده از فناوری به روز جهانی افزایش پیدا کند. این مهم و همچنین مسئله با اهمیت توسعه میادین گازی که با توسعه در سطح کلان اقتصاد ارتباط دارد مستقیماً به سیاست خارجی مرتبط است.
وی گفت: اگر چه دولت می‌تواند با اجرای طرح‌هایی به صورت مقطعی بحران ناترازی گاز در ایران را حل کند، اما تحریم دلیل اصلی عدم استفاده از ظرفیت بالقوه کشور است، اگر باقی باشد؛ ناترازی انرژی هم ادامه خواهد داشت. در کنار دیگر مشکلات اقتصادی قابل پیش بینی است. همانطور که مردم باید صرفه جویی کنند، مسئولین هم با جهان دست دوستی بدهند.
این کارشناس اقتصادی یادآور شد: ایران سومین تولید کننده بزرگ گاز طبیعی در دنیا است. ایران بعد از روسیه دومین دارنده بزرگ ذخایر گاز است، اما امروز تولید کنندگانی به مراتب کوچک‌تر از ایران با صادرات انرژی سهم خود را از بازار جهانی به دست آورده‌اند، اما ایران نه تنها سهمی از بازار گاز ندارد، بلکه با ناترازی انرژی مواجه است.
سعید کرداری در پایان سخنان خود گفت: این وضعیت قابل‌ترمیم است. باید با اصلاح دیدگاه خود نسبت به دنیا، تدوین قوانین حمایتی و اعتماد سازی سعی در جذب سرمایه‌گذار داشته باشیم.