افزایش غلظت آلاینده‌های جوی و کاهش کیفیت هوا امروز در شهرهای کرج، قم، تهران، اصفهان، مشهد و اهواز و فردا در شهرهای اصفهان، اهواز، ارومیه و تبریز و روز چهارشنبه در شهرهای تهران، ارومیه، تبریز، اهواز، یزد، اصفهان، قم، کرج، اراک و مشهد و روز پنج‌شنبه در تهران، تبریز، ارومیه، کرج، قم، اراک، اهواز، اصفهان، یزد و مشهد ادامه خواهد داشت. موضوع آلودگی هوا که در تابستان و پاییز افزایش می‌یابد باعث نگرانی مردم است زیرا آلودگی هوا علاوه بر اینکه سلامت افراد را به خطر می‌اندازد، شادی و نشاط را نیز از شهروندان می‌گیرد. بر اساس آمار سال گذشته بیش از 50 هزار نفربر اثر آلودگی هوا در کشور جانشان را ازدست‌داده‌اند. تراژدی دیگر اینکه 20 هزار نفر دیگر هم‌سال گذشته در تصادفات جاده‌ای کشته‌شده‌اند. شواهد و قرائن نشان می‌دهد که شدت آلودگی هوا بیشتر از سال‌های قبل شده است. در حالی ایران گرفتار اپیدمی آلاینده‌هاست که بسیاری از شهرهای آلوده در جهان مثل دهلی، پکن و لندن توانسته‌اند بر غول آلودگی هوا غلبه کنند. چرا در ایران مردم گرفتار مشکلات هوا، آب، برق، گاز و ... هستند؟
دکتر عباس شاهسونی، رئیس گروه سلامت هوا و تغییر اقلیم وزارت بهداشت ضمن تأکید بر ضرورت اجرای قانون هوای پاک، درباره افزایش آلاینده‌های هوا و راهکارهای کاهش مواجهه با آن گفت: شرایط پایدار جو سبب افزایش آلاینده‌ها در کلان‌شهرها به‌ویژه شهر تهران می‌شود. در چنین شرایطی، عمق اختلاط هوا کاهش می‌یابد؛ درنتیجه، آلاینده‌های هوا به‌ویژه ذرات معلق، امکان پراکنش و صعود به لایه‌های بالا را ندارند. درنتیجه غلظت آلاینده‌های هوا افزایش می‌یابد. هنگامی‌که غلظت آلاینده‌های هوا افزایش می‌یابد، کیفیت هوا کاهش می‌یابد. کیفیت در شرایط «ناسالم برای تمام گروه‌ها» قرار دارد. برخی ایستگاه‌های کیفیت هوای تهران نیز شرایط «خیلی ناسالم» را گزارش کرده‌اند.
آلوده‌ترین شهرها
شاهسونی درباره آلوده‌ترین شهرهای ایران در سال گذشته گفت: زابل، آلوده‌ترین شهر ایران در سال گذشته بود و بیشترین غلظت آلاینده‌های کمتر از ۲.۵ میکرون را داشت. غلظت آلاینده‌های شهر زابل، بیش از ۳۰ برابر استاندارد سازمان بهداشت جهانی بوده است. همچنین شهرهایی مثل ایرانشهر نیز از میانگین غلظت بالایی برخوردار هستند. شهرهای اهواز، اصفهان و مشهد نیز شرایط نامناسب‌تری نسبت به پایتخت دارند.
افزایش مراجعه به مراکز درمانی
شاهسونی بابیان اینکه گزارش‌های سازمان اورژانس کشور بیانگر افزایش مراجعه به مراکز درمانی در زمان افزایش آلاینده‌های هوا است، گفت: هنگام افزایش آلاینده‌ها میزان مراجعه بیماران تنفسی و قلبی عروقی به مراکز درمانی افزایش می‌یابد.
وی درباره ضرورت کاهش مواجهه با آلاینده‌ها گفت: تعطیلی و مجازی شدن مدارس سبب مواجهه کمتر دانش‌آموزان به‌ویژه افراد کمتر از ۱۵ سال با آلاینده‌ها می‌شود. ریه‌های افراد کمتر از ۱۵ سال کامل نشده است؛ کودکان و بیماران باید در مواجهه کمتر با آلاینده‌ها باشند. کاهش مواجهه با آلاینده‌های هوا به‌ویژه برای گروه‌های آسیب‌پذیر مانند سالمندان، کودکان، بیماران تنفسی، بیماران قلبی عروقی، زنان باردار و مصرف‌کنندگان داروهای سرکوب‌کننده سیستم ایمنی ضروری است. گروه‌های آسیب‌پذیر می‌بایست تا حد امکان از تردد در هوای آزاد خودداری کنند تا مواجهه کمتری با آلاینده‌ها داشته باشند. فعالیت‌های ورزشی باید در فضای بسته انجام شود.
در چه شرایطی به مراکز درمانی مراجعه کنیم
شاهسونی درباره شرایط ضروری مراجعه به مراکز درمانی گفت: اگر بیماران هنگام مواجهه با آلاینده‌های هوا دچار سوزش چشم، تنگی نفس و سرفه شدند، می‌بایست به مراکز درمانی مراجعه کنند. همچنین بیمارانی که مبتلابه آسم هستند می‌بایست در زمان افزایش آلاینده‌ها داروهای خود را همراه داشته باشند.
نوشیدن آب و مصرف میوه و سبزی‌ها
وی درباره ضرورت نوشیدن آب در شرایط آلودگی هوا نیز گفت: نوشیدن آب در شرایط آلوده سبب دفع سموم از بدن می‌شود. همچنین مصرف میوه‌های دارای آنتی‌اکسیدان و دارای ویتأمین C مانند پرتقال و انار و سبزی‌ها ضروری است.
روش‌های کوتاه‌مدت کاهش آلاینده‌ها
رئیس گروه سلامت هوا و تغییر اقلیم وزارت بهداشت بابیان اینکه کاهش مواجهه با آلاینده‌ها با دو روش محقق می‌شود، خاطرنشان کرد: «کاهش مواجهه» و «کاهش منابع انتشار آلاینده» در زمان شرایط اضطرار آلودگی هوا ضروری است. کاهش تردد خودروهای فرسوده و اجرای طرح زوج و فرد از درب منزل و تعطیلی کارخانه‌ها از روش‌های کوتاه‌مدت کاهش آلاینده هوا است.