حجاب مطالبه‌ اجتماعی است، اما حاکمیت آن را به مطالبه سیاسی تبدیل کرده است

زهرا نژادبهرام با روزنامه اعتماد گفت‌وگو کرده است.

بخش‌های مهم این گفت‌وگو را در ادامه می‌خوانید؛‌

• حجاب یک مطالبه اجتماعی است به دلیل رفتار حاکمیت تبدیل به یک مطالبه سیاسی شده است.
• ما آنچه می‌بینیم، قله کوه است، اما زیر این قله، کوه یخی وجود دارد و آنچه در طول سال‌های اخیر بروز و ظهور پیدا کرده، انباشت مطالباتی است که حجم این کوه یخ را بزرگ و بزرگ‌تر کرده و حتی می‌توان گفت عمق آن آنقدر زیاد است، اما ما فقط خود قله را می‌بینیم.
• دلیل بروز حوادث سال‌های اخیر در واقع حجم کثیری از مطالبات زنان بود که در طول این چهار دهه گذشته تلنبار شده بود که موضوعاتی مانند بیکاری، تبعیض حقوقی، عدم ارتقای شغلی، نبود امنیت خانوادگی و اجتماعی را شامل می‌شود. وقتی همه این موارد در کنار هم قرار می‌گیرد، متوجه می‌شویم که اصلا موضوع اعتراض حجاب نبود، بلکه مسئله اصلی نبود امنیت اجتماعی برای زنان بود.
• فوت مهسا امینی سبب شد آن قله یخی که تمام مطالبات در زیر آن جا مانده بود که در رأس آن نادیده گرفتن مسئله امنیت اجتماعی زنان بود، آب شود و به این نادیده گرفتن مطالبات، حجم کثیری از خشونت‌های خانگی اضافه شود، اما کسی به این موضوع مهم توجه نکرد.
• بیش از چهار دهه از انقلاب می‌گذرد، اما این خلأ همچنان وجود دارد و همه این نواقص به حجاب تعمیم داده شد، اما مسئله اصلی این است زنان می‌خواهند در جامعه و در خانواده‌شان امنیت داشته باشند.
• زنان می‌خواستند بغض فروخفته‌ای که ناشی از نابرابری و تبعیض جنسیتی بود را بیان کنند، اما راهی برای آن وجود نداشت تا زمانی که آن حادثه برای مهسا رخ داد و همین دلیل شد که همه بغض‌ها بیرون بریزد.
• پیش از این اگر خشونت فیزیکی یا کلامی رخ می‌داد، در خانه‌ها بود و کسی از آن خبردار نمی‌شد، اما امروزه همه این خشونت‌ها به شکل علنی در سطح جامعه دیده می‌شود که برجسته‌ترین آنها خشونت‌های رسمی از سوی کسانی است که در گشت ارشاد کار می‌کنند.
• امروز همه جامعه مطالبه‌گر شده است؛ امروز شما فقط خانم‌هایی را که حتی به حجاب رسمی باور دارند هم در رده افرادی می‌بینید که مطالبه دارند، آنها هم می‌خواهند گشت ارشاد از سطح شهر جمع شود؛ آنها حجاب خود را بر اساس باورهای شخصی و اعتقادات‌شان برگزیدند، اما می‌کوشند در کنار سایر زنان نسبت به حضور گشت ارشاد و اجرای طرح نور معترض باشند، چون معتقدند تنش در جامعه ناامنی اجتماعی دارد.
• به‌‌رغم همه اعتراض‌ها در سال‌های اخیر باز هم طرح نور مطرح می‌شود و مجلس به سمت تصویب لایحه حجاب می‌رود، بعد دوباره مسکوت می‌ماند و جامعه نمی‌داند با این تلاطم حاکم چه کند، نمی‌داند حاکمیت قرار است به حرف آنان گوش دهد یا ندهد، این فضای نه جنگ و نه صلح در واقع با انتخابات اخیر ریاست‌جمهوری شکل دیگری پیدا کرد، یعنی این مقوله جمع‌آوری گشت ارشاد از زبان کاندیدای ریاست‌جمهوری مطرح و در نهایت این مطالبه اجتماعی تبدیل به یک مطالبه سیاسی شد.