به عقیده شما مسعود پزشکیان در انتخاب وزیر امور خارجه چگونه عمل خواهد کرد؟
وزرای کلیدی کابینه با مشورت با رهبری انتخاب میشوند. وزرایی مثل وزیر کشور، اطلاعات و امور خارجه با رایزنی انتخاب خواهد شد و سهم رئیسجمهور در انتخاب و معرفی این افراد بالا نیست.
بسیار شنیدهایم که در سیاست خارجی بخش اجرا بر عهده دولت است. این حرف درست است. اگر رهبری موافق بهبود روابط میان ایران و آمریکا نباشد، وعده مذاکره از زبان رئیسجمهور بهجایی نمیرسد. آنچه برخی از روسای جمهور ازجمله آقایان هاشمی، خاتمی و روحانی در حوزه سیاست خارجی آرزو میکردند، مطلوب سطوح عالی نظام نبود، دولت یا باید سقف را بپذیرد و رهبری را قانع کند. کم شدن محدودیتها در روابط خارجی به ارتباط دولت و رهبری وابسته است. در مورد چین و روسیه در به همان پاشنه خواهد چرخید. مردم از پزشکیان توقع دارند رویکرد سیاست خارجی درباره چین و روسیه تغییر کند.
در دولتهای یازدهم و دوازدهم بزرگترین چالش سیاست خارجی ایران پرونده هستهای و رفع تحریمها بود ولی این روزها نام ایران را در بیانیه ناتو در کنار نام روسیه و چین میشنویم یا احتمال درگیری اسرائیل و لبنان از ایران نامبرده میشود. آیا میتوان گفت وضعیت سیاست خارجی در حال حاضر بهمراتب پیچیدهتر از قبل است یا خیر؟ چه نگاهی میتواند کشور را بهسلامت از این پیچ تاریخی حادثهخیز عبور دهد؟
بهطورکلی پزشکیان راه سختی پیش رو دارد. رقابت انتخاباتی نفسگیر، ناعادلانه و نابرابر با 5 رقیب، اولین مرحله از چالش ریاست جمهوری منتخب اصلاحات بود. اما رئیسجمهور منتخب این مرحله را با نمایش چینش کابینهاش در ابعاد سیاست خارجی، اقتصاد و حوزه فرهنگی و اجتماعی با موفقیت پشت سر گذاشت.
چالشهای اقتصادی برای دولت از همه مسائل مهمتر است. اقتصاد باسیاست خارجی گرهخورده است. سیاست خارجی در عادیترین شرایط نیز پیچیدگیهایی دارد بهویژه که ما مشکلات جدی منطقهای و بینالمللی داریم. باوجود توافق روابط ایران و عربستان هنوز تکان نخورده است. درحالیکه روابط دو کشور باید به سقف روابط در دوران آقایان هاشمی و خاتمی برسد. در دوره آقای خاتمی تنش چندانی ایجاد نشد و در دورههای آقایان هاشمی و روحانی تنشها بهخوبی مدیریت شد. امروز نیز مسیر سیاست خارجی باید در کانالی تعریف شود که تنشها مدیریت و برطرف شوند. آقای پزشکیان باید این جرات را داشته باشد تا از اختیارات خود در خصوص قانون اساسی دفاع کند. بعضاً واپس گرایان، اصولگرایان و دلواپسان در دورههایی موانعی در خصوص گفتوگو با آمریکا ایجاد کردهاند. این موضوع یکی از مسائل مهم فراروی آقای پزشکیان است. بهبود روابط ایران و غرب نیاز به چانهزنی در داخل دارد، پس از رفع موانع داخلی، مرحله مذاکره با غرب شروع خواهد شد. اگرچه آقای هاشمی هم در این زمینه نتوانست نظر رهبری را جلب کند.
تیم محمد جواد ظریف در مأموریتهای خود نتیجه گرفته است. مسعود پزشکیان باید از این گروه و تجاربش کمال استفاده را ببرد، ولی من بعید میدانم که وزیر خارجه ایشان کسی مثل آقای ظریف باشد. اما راه مشورت و رایزنی با این تیم بسته نیست.
با توجه به شناختی که شما از مسائل و مشکلات کشور دارید، چه پیشبینی از آورده دولت چهاردهم و مسعود پزشکیان برای ایران و مردم دارید؟
مذاکرات میان ایران و آمریکا باید شفاف به مردم اطلاعرسانی شود. مدتهاست در قطر و عمان جلساتی بین هیئت های ایرانی و آمریکایی برگزار میشود که کمتر خبری از این جلسات میشویم. مردم باید بدانند چه گفتوگوهایی در جریان است و مذاکرات حول چه مسئلهای است؟
آورده صندوق رأی باید این باشد که شفافیت به حکمرانی برگردد. اگر برجام باید احیا شود مردم نیز باید در جریان باشند اگر طرح جایگزینی وجود دارد بازهم مردم باید مطلع باشند. مسئله اف ای تی اف باید حل شود.
عدم شفافیت مانعی است که مسعود پزشکیان باید در ماههای اول دولت چهاردهم آن را با موفقیت پشت سر بگذارد و دولتی شیشهای تشکیل دهد وگرنه راه این دولت همچون دولت سیزدهم خواهد شد.
دولتها مشترکاتی دارند ولی با توجه به اقبال مردم این ظرفیت در دولت چهاردهم وجود دارد که برخی آوردهها دستاورد این دولت تلقی شود. شفافیت، بیان صریح و عریان مواضع و نقاد بود رئیسجمهور یکی از این آوردهها است.پ بعد از انتخابات آقای پزشکیان بزرگترین رقیب خودش است. اگر خوب عمل نکند زمین میخورد. او مبارزه سختی پیش رو دارد و همه ملت این را میدانیم. امروز هم فراتر از تصور ظاهرشده است. مسعود پزشکیان شانس بزرگی برای ایران بود. این فرد مردمی، کاربلد و سالم است. خداوند به او کمک کند در میان موج تخریبها یا عمل به مسئولیت اش محبوبیت خود در میان مردم دوچندان کند.