آرای نفرات اول ادوار مختلف مجلس خصوصاً حوزه انتخابیه تهران مقایس خوبی برای ارزیابی میزان مشارکت محسوب می‌شود. اما در انتخابات 11 اسفند میزان رأی نفر اول تهران 551025 نفر بوده که 5 درصد واجدین رأی این کلانشهر محسوب می‌شود تعداد واجدین شرایط رأی در تهران 7 میلیون و 700 هزار نفر بوده است. این موضوع در برخی شهرها هم وجود دارد. به طور مثال در حوزه انتخابیه شیراز تعداد واجدین شرایط 3 میلیون و 700 هزار نفر بوده که نفر اول حدود 78 هزار رأی آورده و این یعنی نفر اول این حوزه انتخابیه حدود 2 درصد واجدین شرایط را کسب کرده است. در یزد هم نفر اول ۸۱ هزار ۶۳۴ رأی آورده و آرای باطله با رقم ۲۹ هزار و ۳۰۳ رأی نفر دوم شده است! بیشترین میزان کسب آرای نفر اول از حوزه‌های انتخابیه قم است که مجتبی ذوالنوری کسب کرده است. در این حوزه انتخابیه میزان واجدین شرایط رأی دادن حدود 864 هزار نفر بوده که از این تعداد 149 هزار نفر به ذوالنوری رأی داده‌اند. نفر اول قم 17 درصد آرا را کسب کرده که بیشترین میزان در کشور است. اما به طور میانگین در سراسر کشور تعداد واجدین شرایط برای رأی داد 60 میلیون 700 هزار نفر بوده که از این تعداد 2 میلیون 859 هزار نفر به نفرات اول هر حوزه انتخابیه رأی داده‌اند. در حقیقت میزان آرای نفرات اول هر حوزه در مجموع در کشور 4.7 درصد می‌باشد.
رأی غیرتی
محسن مهدیان مدیر عامل مؤسسه همشهری در گفت‌وگو با فارس گفت: «خودشان فکر می‌کردند و اعلام می‌کردند که مشارکت زیر ۲۰ درصد است و آن را ۲۷ درصد اعلام می‌کنند شما می‌بینید که ۴۱ درصد مردم پای صندوق رأی حاضر می‌شوند و مشارکت می‌کنند و این رأی؛ یک رأی غیرتی است، این رأی یک رأی پرقدرت و بسیار معناداری است». او گفته «۲۵ میلیون یعنی تعداد آرای انتخابات ایران اندازه جمعیت چند کشور منطقه است. درواقع یک جمعیت عظیمی پای صندوق رأی آمده‌اند». البته وی نگفت تعداد آرای باطله در تهران و شهرستان‌ها چقدر بوده است.
از هر 10 نفر 4 نفر رأی دادند
خبرگزاری تسنیم در یادداشتی نوشت: «نواقص نهاد انتخابات و به طور کلی سازمان سیاسی در ایران که در چند انتخابات گذشته اثرات خود را به نوعی بروز داده نیز جزو مسائلی است که باید در نظر گرفت. در چنین وضعیتی به لحاظ اقتصادی، سیاسی، اجتماعی و فرهنگی و همچنین با چنین توصیفی از کاستی‌های مهم نهاد انتخابات، از هر ۱۰ نفر، بیش از ۴ نفر پای صندوق رأی رفته و ۲۵ میلیون نفر در انتخابات شرکت کرده‌اند.» البته تسنیم نگفت که چرا حدود 36 میلیون واجد شرایط پای صندوق رأی نرفتند و تعداد آرای باطله چقدر بوده است.
ریزش مشارکت
برخی در توجیه ریزش مشارکت در سال ۱۳۹۸، که پایین‌ترین مشارکت در ادوار انتخابات مجلس بود، می‌گفتند که مشارکت پایین به دلیل عملکرد دولت حسن روحانی و مجلس دهم بوده است که مردم را ناامید کردند. با این حال، طیف اصولگرایان و جبهه انقلابی، وعده می‌دادند که با روی کار آمدن مجلس انقلابی، نمایندگان با مصوبات خود، مشکلات اقتصادی و فرهنگی و اجتماعی و سیاسی و معیشتی مردم را حل خواهند کرد. اما نزدیک ۴ سال گذشت و نه تنها مشکلی حل نشد، بلکه قدرت خرید مردم از سال ۹۸ کمتر و سفره‌ها کوچکتر شده‌اند. این جماعت حالا علت کاهش مشارکت را عملکرد مجلس و دولت می‌دانند یا چیز دیگر؟ حالا با گذشت 4 سال از مجلس انقلابی مشارکت نسبت به سال 98 کاهش یافته است.
پیام آراء سفید و باطله
از سوی دیگر تحولی که در میزان آرای سفید و باطله نسبت نشان می‌دهد برخی خواسته‌اند در انتخابات شرکت کرده باشند. به نظر می‌رسد از شرایط رضایتی ندارند. به عنوان نمونه، آرای محمود نبویان که در انتخابات اخیر از حوزه انتخابیه تهران 551025 رأی دارد، همین سال ۹۸ که مبنای تحلیل این طیف قرار گرفته، ۸۲۱ هزار رأی داشته است؛ که نشاندهنده ریزش آرای او در بدنه اجتماعی است.
روایت علی ربیعی و حسین مرعشی از آرای باطله تهران
حسین مرعشی در گفت‌وگو با روزنامه سازندگی گفت: ظاهراً آرای باطله در تهران حدود ۵۰۰ هزار رأی بود. اگر اصلاح‌طلبان و میانه‌روها همین ۵۰۰ هزار معترض را که رأی سفید داده‌اند، جذب و به سمت یک لیست هدایت می‌کردند، می‌توانستیم باعث شکست کامل لیست اصولگرایان و جبهه پایداری در تهران شویم. علی ربیعی در اعتماد نوشت: بیش از نیم میلیون آرای باطله در تهران وجود داشته است! رأی باطله همواره در انتخابات وجود داشته است. تفاوت این دوره با دوره‌های قبل، نسبت رأی باطله با مشارکت و همچنین نسبت رأی باطله با بالاترین آرای کسب شده برای حضور در مجلس است.