علی بیگدلی: دیپلماسی پنهان بین تهران- واشنگتن مانع درگیری ایران در جنگ شده است
مصیب نعیمی: کشورهای عربی نسبت به کشتار فلسطینیان و حمله به لبنان بی‌تفاوت شده‌اند
علی بیگدلی، کارشناس سیاسی ازمنظر سرمایه اجتماعی به احتمال وقوع جنگ پرداخت و گفت: از جهت جامعه شناسی سیاسی وقتی بین دولت و ملت گسلی به وجود می‌آید این دو بخش از هم فاصله می‌گیرند و به دلیل شکل گرفتن چاله بی اعتمادی میان دولت و ملت، جدایی حاصل به کاهش مشروعیت می‌انجامد. این وضعیت در مورد جامعه و دولت ایران نیز صادق است. نگرانی از وقوع یک جنگ از این شرایط نشات می‌گیرد زیرا جامعه نگران وقوع اتفاقی است که خارج از میل و اراده مردم باشد و آنها را گرفتار جنگی ناخواسته کند.
وی ادامه داد: حاکمیت در مورد جنگ غزه به این نتیجه رسید که وقوع این جنگ می‌تواند کشور را با حوادثی پیش بینی نشده و خارج از توان و تحمل روبه‌رو کند. از این رو تا امروز رفتار دولت حکایت از این دارد که تمایلی به دخالت در جنگ وجود ندارد.
بیگدلی در این رابطه افزود: دیپلماسی محرمانه‌ای بین ایران و آمریکا وجود دارد. عراق، قطر و عمان سال‌ها است که در این مسئله میانجی هستند. می‌توان گفت دور بودن ایران از درگیری براساس همین دیپلماسی محرمانه است. جو بایدن روز هفتم اکتبر(15 مهر) اعلام کرد، ایران دخالتی در حمله حماس نداشت. این اظهار نظر دشمنانه نیست، بلکه هوشمندانه بود و به هماهنگیهایی که بین دو طرف وجود دارد اشاره می‌کند.
علی بیگدلی گفت: جنگ اسرائیل و حزب الله با توجه به نقش حمایتی ایران از این گروه و همچنین با توجه به نسبتی که ایران در جنگ غزه برای خود تعریف کرده، درگیریهایی کنترل شده است. این درگیری‌ها شدت نخواهد گرفت زیرا هم آمریکا روی اسرائیل نفوذ کافی دارد و هم ایران می‌تواند حزب الله لبنان را کنترل کند.
وی با اشاره به قدرت نظامی حزب الله لبنان افزود: آمریکا در آستانه انتخابات است و مایل نیست کانون درگیری جدیدی را در خاورمیانه شعله ور کند. اگر تنش میان اسرائیل و حزب الله سر باز کند خاورمیانه روی آرامش را نخواهد دید. حزب الله حماس نیست، این گروه با حدود 100 هزار نیروی مسلح، قوی ترین مجموعه شبه نظامی جهان را تشکیل داده است. در جنگ میان حزب الله و اسرائیل شکل جنگ متفاوت خواهد بود، دایره چنین جنگی حتی می‌تواند از منطقه فراتر رود. از این رو شدت و تبعات چنین جنگی، بازدارنده است.
وی گفت: امروز حتی نوع نگاه ایران به جنگ اوکراین با احتیاط همراه است. وزیر امور خارجه اعلام می‌کند ما در جنگ اوکراین به روسیه کمک نظامی نداشته ایم. در مورد جنگ اسرائیل و حماس هم ایران با احتیاط و هوشمندی عمل می‌کند ولی موضع ایران در مورد حزب الله لبنان، حمایتی، جدی و غیر قابل تغییر است. حزب الله اهمیت زیادی برای ایران دارد. ایران حزب الله را به پایه‌ای از قدرت منطقه‌ای تبدیل کرده که رقیبی ندارد.
علی بیگدلی در پایان تاکید کرد: اهمیت حزب الله لبنان برای ایران به هیچ وجه با اهمیت حماس یا حوثی‌ها برابر نیست. حزب الله بازوی ایران است این گروه شیعه هستند و ایران در جهت حفظ این کانون شیعی تلاش می‌کند.
مصیب نعیمی، کارشناس سیاسی با اشاره به نقش منفی اعراب در جنگ غزه گفت: حوزه های عربی از قالب همبستگی با سرنوشتی مشترک خارج شده‌اند. هیچ کشوری به اندازه اردن به فلسطین نزدیک نیست. بخش اعظم مردم اردن فلسطینی تبار هستند یا مصر که در جوار فلسطین قرار دارد ولی بعد از 7 اکتبر دیدیم که حتی این دو کشور نیز خود را کنار کشیدند.
وی در ادامه افزود: در جامعه عرب شاهد واکنش های چندانی نسبت به فجایع غزه نیستیم، گویی موضوع فلسطین را مانع آرامش و آسایش خود می‌دانند. سازش کاری دولت های عرب تأثیر خود را بر روحیه ملت‌ها به جا گذاشته است. این نگاه فتح را به تشکیلات خودگردانی تبدیل کرده که سازش کار است.
وی گفت: قدرت های جهان پشت اسرائیل ایستاده‌اند و امکانات اسرائیل و حدود اختیارات اش قابل وصف نیست. لذا اعراب خود را قادر به رویارویی با این کشور جعلی نمی‌بینند و به مرور اقدام به سازش کرده‌اند و امروز در برابر فجایع جنگی نابرابر سکوت کرده‌اند. این سازش ساختاری و به نفع اسرائیل است.
این کارشناس سیاسی تشریح کرد: متأسفانه اسرائیل با اطمینان از این که اعراب در برابر اش نمی‌ایستند و نقشی بازدارنده ندارند و حتی موافق سرکوب حماس و گروه های مقاومت هستند؛ به سختگیری و سرکوب مردم فلسطین اقدام کرد. سطح سکوت و انفعال کشور های عربی قابل باور نیست. اعراب نشان دادند که نسبت به قتل عام مردم فلسطین اعتراضی ندارند. مصیب نعیمی با اشاره به روابط اعراب و اسرائیل افزود: اسرائیل از ابتدای درگیری‌ها اعلام کرد که در برابر هر گونه اظهار همدردی با فلسطینیان موضع گیری خواهد کرد. برای اسرائیل هیچ کدام از کشور های عربی و رهبرانش به رسمیت شناخته نمی‌شود و از عادی سازی روابط نیز فقط به دنبال منافع سیاسی خود است. نعیمی درپایان گفت: اسرائیل با در مشت گرفتن رهبران جهان عرب سعی دارد واکنش های مردمی در این کشور‌ها را خاموش نگه دارد و راه های توسعه اش را که از خاک سرزمین های اسلامی منطقه می‌گذرد هموار کند. در چنین شرایطی نه تنها برخورد وحشیانه اسرائیل با مردم فلسطین، بلکه کشتار فلسطینی‌ها و حمله به حزب الله لبنان واکنشی از جهان عرب به همراه نخواهد داشت.