مدتی است که روسا و اعضای هیئتمدیره اتحادیههای نانوایان در سرتاسر کشور جلسه دارند و با معتمدین این صنف و نانوایان نشست برگزار کردهاند. اعضای این نشست جمعبندی نظرات خود را به مسئولان ارائه دادهاند و دیدار با معاون رییس جمهور هم داشتهاند. نرخ نان در کشور منطقی نیست و ادامه دادن پخت نان با این نرخ این صنف را نابود خواهد کرد.
در اینکه نرخ نان باید افزایش پیدا کند شکی نیست. زیراکسی باور ندارد نانی که امروز نانوا به مشتری میدهد قیمت واقعیاش باشد.
آخرین آنالیز ما از واحدهای نانوایی بدون محاسبه هزینه اجارهبها نشان میدهد که این واحدها روزانه از 50 تا 700 هزار تومان کسری درآمد دارند.
یعنی درآمدی که به دست میآورند هزینه میشود و بهطور میانگین 50 تا 700 هزار تومان کسری وجود دارد. این آنالیز بدون دخالت دادن اجارهبهای واحد صنفی محاسبهشده است. نانوا چارهای ندارد جز اینکه نان را گران کند وگرنه باید کسبوکارش را تعطیل کند زیرا تمام هزینههای نانوایان ازجمله اجاره محل کسب، دستمزد کارگر، پول آب و برق و گاز و... بالا رفته است.
هزینه که بالا میرود پخت نان برای نانوا صرف ندارد. در این وضعیت نانوا مجبور است یا نان را گران کند یا از کیفیت کارش کم کند. در غیر این صورت باید این کسبوکار را رها کند که مردم متضرر میشوند.
نگارنده نه بهعنوان رییس اتحادیه نانوایان بلکه بهعنوان یک نانوای باسابقه اقرار میکنم نانی که امروز من و همکارانم به دست مردم میدهیم کیفیت مطلوب ندارد. آرد نانی که به واحدهای نانوایی داده میشود مرغوب نیست و استاندارد لازم را ندارد. هزینههای هر واحد نانوایی طی دو سه سال گذشته تا 300 یا 400 درصد افزایش پیداکرده است. در عرض یک سال تنها 90 درصد کرایه حمل آرد را که خودشان بر عهدهدارند و یا به شرکتهای حملونقل وابسته سپردهاند افزایش دادهاند.
تأمین اجتماعی سال گذشته 57 درصد و امسال کمی بیش از 30 درصد افزایش نرخ دستمزد داشت. این هزینهها چگونه باید تأمین شود؟ نانوا چطور باید اجازه محل کسب و دستمزد کارگرانش را تأمین کند؟ چه نیت و ارادهای پشت فشار بر نانوایان قرار دارد؟
قرار است بازرسیها تشدید شود. از آقایان میپرسم بازرسی چه چیزی را تشدید میکنید؟ آیا میآیید ببینید یک نان برای نانوا 20 هزار تومان تمام میشود و 10 هزار تومان میفروشد؟ اگر با سند و مدرک و فاکتور و اجارهنامه و پول کرایه حمل و واریز دستمزد کارگران به شما ثابت کنیم که امروز نانوایان از جیب هزینه میکنند، آیا تشویقشان میکنید؟ قانون و نرخها را درست میکنید؟ لطفاً بازرسیها را تشدید کنید تا ببینید نانواییها در آستانه تعطیلی هستند یا خیر؟ اکنون کار صرف ندارد و به مرحله ضرر رسیده است. آقایان به نانوایی که کنار تنور داغ رزق مردم را تهیه میکند چه دادهاند که اینهمه از این قشر زحمتکش طلب میکنند؟!
نگارنده از تصمیم گیران تقاضا دارد نرخ نان را آزاد کنند و یارانه نان را به خانوار بدهند تا نانوا خودش کیفیت کارش را بالا ببرد، هزینههایش را مدیریت کند و مشتری پیدا کند. دولت میگوید 40 درصد کمک میکنیم ولی این 40 درصد جای حرف دارد زیرا کمک دولت در یارانه آرد هرگز بیش از 35 درصد نبوده و نیست. از سویی وقتی گفته میشود 40 درصد میدهیم ما هم میگوییم ما 140 درصد عقب هستیم. چرا به فکر جبران ضرر نانوا نیستید؟!
نانوایان هم زندگی دارند، نانواییها مجبور شدهاند برای کاهش هزینهها نیروی ماهر کار خود را مرخص کنند. این صنف دیگر مثل سابق رونق و برکت ندارد. اگر قبلاً در هر نانوایی چند نفر دور و بر تنور عرق میریختند امروز یک نانوا بهتنهایی در همان واحد کار میکند. این وضعیت کیفیت پخت نان را پایین آورده است و صنفی اشتغالزا و با اصالت را کوچک و ناتوان کرده است.
کسبوکاری که با چند نفر انجام میشد امروز با یکی دو نفر اجرا میشود. این وضعیت افت کیفیت نان را در پی دارد و مردم متضرر میشوند.
نرخ نان منطقی و منصفانه نیست. زحمت و هزینه نانوایان در نرخهای فعلی دیده نمیشود. نانوایی که زمانی معتمد مردم بود، امروز سیلی خورده روزگار است.
نگارنده و همکارانش قبول دارند که افزایش نرخ نان در برخی از نقاط محروم کشور و مناطق محروم شهرها به افراد و خانوادههای کم برخوردار فشار وارد میکند. صنف نانوایان از مسئولین تقاضا دارد که این اقشار را شناسایی کرده و مورد پوشش حمایتی خود قرار دهد.
قطعاً افرادی که توانایی پرداخت قیمت واقعی نان را نداشته باشند در دیگر بخشهای زندگی نیز دچار مشکل هستند و به حمایت نیاز دارند. دولت موظف است این افراد را تحت پوشش قرار بدهد و بخشی از هزینههای ضروری زندگی آنها را تأمین کند. یارانه نان باید به این اقشار تعلق بگیرد.