سه واقعه مهم و البته هزینهساز برای کشور و مردم در چهار دهه گذشته اتفاق افتاده که هر سه خسارتبار بوده و بعضا با پرداخت هزینه و با بهرهگیری از دیپلماسی حلوفصل شد.
حمله به سفارت آمریکا:
روز 13 آبان 1358 دانشجویان پیرو خط امام از دیوار سفارت آمریکا در تهران بالا رفتند و 52 دیپلمات آمریکایی را به مدت 444 روزبه گروگان گرفتند. وقتی گروگانها روی دست دانشجویان ماندند، سرانجام مسئله با میانجیگری دولت الجزایر از طریق توافقی بین ایران و آمریکا حل شد و گروگانها آزاد شدند. آثار و سایه آن اتفاق هنوز بر دوش مردم سنگینی میکند. اکنون حملهکنندگان به سفارت آمریکا سکوت کردهاند و حاضر نیستند درباره اقدامی که سرآغاز تقابل آمریکا با ایران و همچنین اعمال تحریمها شده است، سخن بگویند و توضیح دهند که چرا اقدام آنها زندگی مردم کوچهبازار را تحت تأثیر قرارداده و در بدتر شدن زندگی آنان نقش داشتهاند؟
حمله به سفارت انگلستان:
روز هشتم آذر 1390 عدهای که گفته شد خودسر بودهاند به سفارت آمریکا حمله کردند. احمد مازنی، نماینده مجلس دهم گفته خسارت این حمله مبلغ حدود 1 میلیون و 300 پوند (معادل 27 میلیارد تومان) بوده که از جیب ملت پرداختشده است. دولت روحانی چند سال تلاش کرد تا این موضوع را حلوفصل کند. پرسش این است که خودسرها چه کسانی بودند و «آمران» و «عاملان» آنها کجایند و چه میکنند؟ آیا اینها محاکمه یا مجازات شدهاند تا درس عبرت برای دیگران شود و دولت هم مجبور نشود دست در جیب مردم کند و خسارت اعمال خودسرانه را بپردازد؟
حمله به سفارت عربستان:
روز 12 دی 1394 تنها 12 روز مانده به 26 دی که برجام اجرایی میشد، عدهای همزمان به کنسولگری عربستان در مشهد و سفارت این کشور در تهران حمله کردند. انگیزه حملهکنندگان، اعتراض به اعدام «شیخ نمر باقر النمر» رهبران شیعیان عربستان بود. این اعدام به خاطر عقیده بود که محکوم است و کسانی که دست به این اقدام پر هزینه و مشکل ساز و بی فایده زدند میتوانستند از طریق مجامع بینالمللی ازجمله دیوان لاهه پیگیر اعدام یک فرد بهخاطر عقیدهاش باشند.این جماعت آیا می دانند حمله به سفارت یک کشور بر اساس کنوانسیون های بین المللی حمله به خاک آن کشور است؟ به همین دلیل عربستان بلافاصله روابط دیپلماتیکش را با ایران قطع کرد. اقدام خودسرها باعث شد تا هفت سال رابطه دیپلماتیک بین تهران - ریاض قطع شود و خسارت مادی و معنوی به ملت وارد شود. پرسش این است که «آمران» و «عاملان» این رویداد خسارتبار کجایند و چه میکنند. سال گذشته با میانجیگری چین، ایران و عربستان توافقنامه صلح امضاء کردند و عربستان سفیرش را معرفی کرد و درهای سفارتخانهها در تهران و ریاض پس از 7 سال گشوده میشوند. «آمران» و «عاملان» حمله به مراکز دیپلماتیک عربستان این روزها احتمالاً به ریش ملت میخندند. وزیر اقتصاد هم در روزهای گذشته به ریاض رفت تا مقدمات کار و روابط تجاری و اقتصادی که 7 سال معطل و تعطیل بوده را فراهم کند. به عقیده نویسنده مسئولان قبل از دور جدید روابط با عربستان که معلوم نیست چقدر پایدار باشد نخست اقدام خودسرها را محکوم و آنها را به خاطر کار مغایر عرف و اقدام غیردیپلماتیک مطابق قانون محاکمه و مجازات کنند و در گام بعدی به ملت بگویند این اتفاق و قطع رابطه عربستان با ایران و چند کشور همسو با او چقدر خسارت مادی و معنوی وارد کرده است. اگر این پیشنهاد همزمان انجام شود مردم تغییر رفتار در سیاست خارجی از حالت «تهاجمی» به حالت «تعاملی» را باور خواهند کرد. سیاست جزو مفاهیم پیچیده است. اگر کسی آن را بلد باشد سودآور است. متاسفانه خودسرها با اقداماتی که انجام دادهاند سیاست خارجی را خسارت و هزینه بهجای سود تبدیل کردهاند. مهمتر اینکه آنها درباره آنچه در مورد سفارت عربستان انجام دادهاند، پاسخگو هم نیستند.اکنون که روابط ایران و عربستان روی ریل عادیسازی در حال حرکت است، باید مراقب بود تا کسانی پیدا نشوند تا دوباره آن را از ریل خارج کنند.