ستاره صبح آنلاین-مهمترین عاملی که در سال های اخیر موجب شده تا قیمت مسکن به شکلی افسار گسیخته بالا برود، رشد شدید نرخ ارز بوده است
قیمت نهاده های مسکن به طور مستقیم از قیمت ارز تاثیر می پذیرند و وقتی قیمت مواد و مصالح ساختمانی افزایش می یابد، با افزایش قیمت تولید مسکن نیز بالا می رود و عرضه مسکن به طور منفی تحت تاثیر قرار می گیرد.
طبق منطق اقتصاد، قیمت هر کالایی از جمله مسکن از قانون عرضه و تقاضا تبعیت می کند. در خصوص مسکن افزایش تولید و عرضه مسکن، قیمت آن را کاهش می دهد. برعکس با کاهش عرضه، قیمت مسکن بالا می رود.
افزایش نرخ ها در حوزه مسکن امروز آنچنان افسار گسیخته رشد کرده که هزینه مسکن در سبد خانوار شهری به حدود ۶۰٪ رسیده است. توجه به این نسبت در مقیاس درآمد یک خانواده کارگری و کم برخوردار، به معنی به صدا درآمدن زنگ خطر و هشدار است.
همکاران نگارنده در صنف مشاورین املاک روزانه با موجی از گلایه و انتقاد نسبت به افزایش نرخ اجاره ها مواجه هستند، به ویژه در مواردی که مالکان به صورت جهشی و بی قاعده اجاره بها را بالا برده اند. در این موارد همکاران ما بعضا با چانه زنی موفق می شوند نرخ را تا حدودی کاهش دهند ولی تمامی موارد از این دست نیست و ما شاهد فشاری هستیم که بر اقشار کم درآمد، فاقد مسکن و اجاره نشین وارد می شود.
افزایش نرخ ها در حوزه مسکن در تهران شاهد جابجایی مستأجران از مناطق شمالی به مناطق مرکزی، جنوبی و حاشیه ای شهر هستیم. اما افزایش اجاره بهای مسکن در تهران به طور مستقیم بر کرایه واحد های مسکونی در حاشیه شهر هم اثر گذاشته است.امروز در مناطق حاشیه ای نیز کیفیت مسکن نسبتی با اجاره بها ندارد.
نگارنده تنها چاره حل بحران مسکن را در بازنگری اساسی سیاست های اشتباه دهه های گذشته در حوزه مسکن می دانم. زیرا پرداخت جدی و مسئولانه به مشکلات مسکن حیاتی است. قوانینی که در حوزه مسکن مصوب می شوند باید از قابلیت اجرا و پیگیری و نظارت برخوردار باشند.
همانطور که افزایش نرخ ارز منجر به افزایش قیمت نهاده های مسکن و گرانی و کمبود عرضه مسکن شده، کاهش تدریجی و گام به گام نرخ ارز نیز می تواند سیستم اقتصادی کشور را به حالت طبیعی بازگرداند و به تبع آن قیمت کالاها و خدمات از جمله قیمت مسکن اصلاح شود. نمی توانیم مساله مسکن را موضوعی جدا از کل اقتصاد بدانیم. حل و فصل بحران مسکن به تنهایی امکان پذیر نیست.
در کنار حل و فصل معضل نرخ ارز، نیاز است تا واگذاری زمین های شهری برای ایجاد شهرک های مسکونی مد نظر قرار بگیرد زیرا زمین سهم چشمگیری در قیمت مسکن دارد. متاسفانه تا اینجا طرح های دولت در این حوزه کمکی به عرضه مسکن نکرده است. اصلاح بافت های قدیمی شهری هم از جمله طرح هایی است که می تواند به عرضه مسکن کمک کند. حل و فصل چالش مسکن به تغییرات سیستماتیک در حوزه های مرتبط با مسکن نیاز دارد.