ستاره صبح آنلاین- امروز از خطر تهدید امنیت غذایی در جهان صحبت می شود، آیا منشا این تهدید صرفا در جنگ اوکراین خلاصه شده است؟ چرا امنیت غذایی جهان در گرو جنگ دو کشور همسایه است؟
بعد از حمله روسیه به اوکراین، یکی از بازارهایی که با نوسانات شدید قیمت روبرو شد، بازار محصولات کشاورزی بود. در مدت کمی بازار غلات و به دنبال آن بازار نهاده های دامی افزایش قیمت بی سابقه ای را تجربه کردند که تعیین تکلیف آن به طور مستقیم به نتایج جنگ اوکراین وابسته بود.
دلیل اصلی تهدید در حوزه امنیت غذایی به این بر می گشت که روسیه و اوکراین دو کشور بزرگ تأمین کننده محصولات کشاورزی و نهاده های دامی بودند. روسیه همراه با اوکراین ۲۹درصد از صادرات جهانی گندم، ۸۰درصداز صادرات روغن آفتابگردان و ۱۹درصد از صادرات ذرت جهان را به خود اختصاص داده‌‌اند.
جنگ، امکان ارسال بار صادراتی با کشتی ها را متوقف کرد و میلیون ها تن غلات در بنادر اوکراین متوقف شدند. از طرفی جنگ به مزارع کشاورزی هم کشیده شد و کشاورزان در میانه جنگ امکان کاشت و برداشت نداشتند. این دو مساله بحران غذایی در جهان را تشدید کرد.
به نظر شما آیا می توان پایان جنگ اوکراین را پایانی بر تهدید امنیت غذایی دانست یا خیر؟
قطعا جنگ اوکراین تولیدات کشاورزی این دو کشور در سال های آتی را تحت تاثیر قرار می دهد. همانطور که کشاورزان، امسال نتوانستند محصول بکارند در صورت ادامه جنگ در سال بعد یا سال های بعد نیز وضعیت بدتر از این خواهد بود. پیش بینی می شود جنگ حداقل پنج سال بر بازار های جهان تاثیرگذار باشد که این تخمین فارغ از زمان پایان جنگ و با توجه به وضعیت امروز مطرح شده است و احتمال می رود بازه زمانی بازگشت اوکراین به چرخه تولید بیش از این باشد زیرا روسیه درصدد تحمیل خواسته خود به اوکراین است. مقاومت اوکراین می تواند این سرزمین حاصلخیز را به خاک سوخته تبدیل کند.
در شرایط فعلی جهان و منطقه چه راه هایی برای گریز از تهدید گرسنگی و قحطی جهانی دارند؟
هندوستان توانسته ظرف چند سال صادرات گندمش را افزایش دهد. احتمالا هندوستان بتواند به تنهایی کاهش صادرات اوکراین و روسیه را جبران کند. استرالیا هم سال گذشته رکورد تولید گندم را شکست. آمریکا، کانادا، آرژانتین و آفریقای جنوبی هم در واکنش به جنگ روسیه و اوکراین سطح زیر کشت گندم خود را افزایش دادند.
البته باید ریسک ها را در نظر گرفت. زیرا همیشه امکان تاثیر منفی خشکسالی بر محصولات وجود دارد. در غیر این صورت گندم کافی برای عرضه به بازار های جهانی وجود دارد. البته این نکته هرگز به معنای فراوانی محصول و کاهش قیمت ها نیست. زیرا کشورها می توانند سیاست های متفاوتی داشته باشند مثلا با انبار محصولات تولیدی خود از صادرات پرهیز کنند.
به نظر می رسد تا تهاجم روسیه به اوکراین متوقف نشود تنش در بازار ها ادامه خواهد داشت. همچنین سیاست احتکار غلات توسط کشورهای قدرتمند باید خاتمه پیدا کند. و امنیت کشتیرانی تضمین شود. برای بازگرداندن آرامش و ثبات به بازار غذا باید خودکامگی و جنگ پایان پذیرد.