شب‌های امتحان، زمانی که به موعد تحویل یک پروژه کاری نزدیک هستیم و هنوز آن را به اتمام نرساندیم و... از مواقعی هستند که احتمالاً سعی می‌کنیم به خواب‌آلودگی خود غلبه کنیم تا به کارهایمان برسیم؛ اما این کم‌خوابی چه بلایی سر بدن می‌آورد؟ به گزارش ایسنا، در سال ۱۹۴۲ میلادی متوسط ساعت خواب هشت ساعت بود، اما هم‌اکنون این میزان به ۶.۸ ساعت در هر شب رسیده است، درحالی‌که میزان متوسط خواب ایده آل برای هر فرد بالغ، در طول ۲۴ ساعت شبانه‌روز بین ۷ تا ۹ ساعت است. بنابر اعلام دفتر آموزش و ارتقای سلامت وزارت بهداشت، جدی‌ترین هشدارهای ناشی از کم‌خوابی و بی‌خوابی شامل موارد زیر است:
کاهش روحیه و افسردگی
با گذشت زمان، کمبود خواب و اختلالات خواب باعث بروز علائم افسردگی می‌شود. در یک نظرسنجی معلوم شد، افراد مبتلابه افسردگی و اضطراب به‌احتمال‌زیاد کمتر از ۶ ساعت در شب می‌خوابند. بی‌خوابی اغلب یکی از نخستین علائم افسردگی است. بی‌خوابی و افسردگی یکدیگر را تقویت می‌کنند، یعنی کم‌خوابی علائم افسردگی را بدتر می‌کند و افسردگی، به خواب رفتن را سخت‌تر می‌کند. از طرفی درمان مشکلات خواب مثل کم‌خوابی به بهبود افسردگی و علائم آن کمک می‌کند و بالعکس.
اختلال در عملکرد شناختی
به‌صراحت می‌توان گفت کمبود خواب، تفکر و توانایی‌های یادگیری شما را تحت تأثیر قرار می‌دهد و هشیاری، تمرکز، استدلال و قدرت حل مشکل را مختل می‌کند. این در حالی است که خواب کافی به شما در ذخیره‌سازی تجربیات و اطلاعات جدید در مغز کمک می‌کند. چرخه خواب نقش مهمی در تقویت حافظه دارد.
پیری زودرس
درحالی‌که با افزایش سن و کاهش سطح تستوسترون در مردان علائم پیری به‌خصوص در پوست خود را نشان می‌دهند، کمبود خواب نیز می‌تواند همین عارضه را داشته باشد و منجر به تیره شدن پوست و چین‌وچروک‌های زودرس شود. هنگام محرومیت از خواب، کورتیزول یا همان هورمون استرس، بیشتر آزاد می‌شود و در حجم‌های بالاتر می‌تواند کلاژن پوست را تجزیه کند و انعطاف‌پذیری و صافی پوست را از بین ببرد.
افزایش وزن
علم این نکته را تأیید کرده که ساعات کم‌خواب بر وزن شما، سایز دور کمر و سایز شکم تأثیر می‌گذارد. بدخوابی و بی‌خوابی مغز شما را به مصرف مواد غذایی بیشتر ترغیب می‌کند و متابولیسم شما را نیز کاهش می‌دهد. گرلین، حس گرسنگی را تحریک می‌کند و لپتین پیام سیری را به مغز می‌فرستد و اشتها را سرکوب می‌کند. کاهش زمان خوابیدن باعث کاهش لپتین و افزایش گرلین می‌شود. کمبود خواب نه تنها اشتها را تحریک می‌کند، بلکه میل به مصرف مواد غذایی چرب و شیرین را افزایش می‌دهد.
خطر ابتلا به بیماری‌های مزمن
اختلالات مربوط به خواب و کم‌خوابی طولانی‌مدت خطر ابتلا به بیماری‌های قلبی، حمله قلبی، نارسایی قلبی، بی‌نظمی ضربان قلب، فشارخون بالا، سکته مغزی و دیابت را افزایش می‌دهند.
مشکلات سیستم گوارشی
از هر ۲۵۰ آمریکایی یک نفر به بیماری التهاب روده مبتلا است و اختلالات خواب نیز علائم این بیماری را افزایش می‌دهد. درصورتی‌که کم‌خوابی به‌صورت مداوم تکرار شود، سندروم التهاب روده شدیدتر می‌شود، به‌طوری‌که ۱۰ تا ۱۵ درصد از آمریکایی‌ها به علت بی‌خوابی با این مشکل دست‌وپنجه نرم می‌کنند. همچنین باید به این نکته اشاره کرد افرادی که از بیماری کرون (نوعی بیماری التهابی روده) رنج می‌برند، در صورت بی‌خوابی دو برابر سایر افراد در معرض خطر عود کردن این سندرم در مقایسه با افراد عادی قرار دارند.