طبق آمارها، آلودگی صوتی بیشترین عامل تأثیرگذار بر سلامت انسان بعد از آلودگی هوا به شمار میآید و گاه میتواند در بعضی افراد خطرناکتر از آلودگی هوا باشد.
از دیدگاه سلامتی، آلودگی صوتی علاوه بر ایجاد انواع اثرات فیزیولوژیکی به ایجاد اختلالات روانپزشکی و روانشناختی منجر میشود. آثار فیزیولوژیکی و روانی مواجهه با صدا بر انسان غالباً به تدریج ظاهرشده و در درازمدت پیامدهای منفی روانشناختی آن ازجمله رفتار پرخاشگرانه، خستگی جسمی ـ روانی، استرس، سرگیجه، سردرد، عصبانیت، اختلال خواب، کاهش بازده کاری بروز میکند. درواقع آلودگی صوتی امواج ناخواستهای است که در شرایط مکانی و زمانی خاص بر فعالیت موجودات زنده به ویژه انسان تأثیر گذاشته و میتواند عوارض متعدد جسمی، روحی و به ویژه اختلال در دستگاه شنوایی را ایجاد کند. واحد اندازهگیری آلودگی صوتی «دسیبل» است و آستانه تحمل گوش انسان حدود ۱۳۰ دسیبل است. گرچه انسان به سروصدا عادت کرده ولی در حقیقت آلودگی صوتی یکی از عوامل عامل خستگی است و ظرفیت کار انسان را چه در مشاغل فکری و چه در شغلهای بدنی و ساده کاهش میدهد. آلودگی صوتی روی وضع روانی و روحی شخص اثر دارد و باعث اشکال در تطابق یافتن انسان با محیط کار و حتی اجتماع و خانواده میشود.
میانگین تراز صوتی در بزرگراههای تهران
طبق نتایج اندازهگیری صدا به وسیله دستگاههای سنجش صوت، میانگین تراز صوتی در بزرگراههای تهران در روزها حدود ۷۰ تا ۸۰ دسیبل است. ضمن اینکه بر اساس آمارهای سازمان فناوری اطلاعات شهرداری تهران ۷۰ درصد کاربری مجاور بزرگراههای شهر تهران مسکونی بوده و استاندارد سازمان حفاظت از محیطزیست برای کاربری مسکونی ۵۵ دسیبل در روز و ۴۵ دسیبل در شب تعیینشده که با این اوصاف، میانگین تراز صوتی در بزرگراههای پایتخت در ساعات روز ۱۵ تا ۲۵ دسیبل بالاتر از حد استاندارد است. با توجه به اینکه عایقهای صوتی میتوانند تا ۲۰ دسیبل صدا را کاهش دهند، دیوارهای عایق با ارتفاع ۷ متر در مسیر میتواند بخش زیادی از مشکل را برطرف کند.
مناطق «خطرناک» و «آزاردهنده»پایتخت
میانگین تراز صوتی در مناطق مختلف پایتخت از طریق ۳۶ ایستگاه ثابت سنجش صوت برای دوره زمانی «روز» و «شب» از طریق سامانه بر خط آلودگی صدا http://noise.tehran.ir در اختیار عموم قرار میگیرد. بر اساس نتایج این ایستگاهها، بهطورکلی مناطق مجاور بزرگراهها، محدودههای نزدیک بازار که تردد موتورسیکلتها در آن زیاد است، همچنین مناطق مجاور فرودگاه مهرآباد به دلیل صدای ناشی از تردد هواپیماها و مکانهایی که مترو از سطح زمین و از کنار مناطق مسکونی میگذرد ازجمله نقاط آلودهتر به لحاظ آلودگی صوتی هستند. آن طور که نقشه آنلاین پایگاه سنجش آلودگی صوتی تهران نشان میدهد، بزرگراه حکیم در منطقه ۲ با ۷۳.۶ دسیبل، بزرگراه شهید گمنام در منطقه ۶ با ۷۱، نیروی هوایی در منطقه ۱۳ با ۷۰.۱ دسیبل، آذری در منطقه ۱۰ با ۷۲.۹ دسیبل، بعثت در منطقه ۱۶ با ۷۰.۵ ، امیرکبیر در منطقه ۱۲با ۷۲.۳، میدان خراسان در منطقه ۱۲ با ۷۴.۳، میدان نماز (شهرری) در منطقه ۲۰ با ۷۰.۷ دسیبل، هشت نقطه قرمز تهران بهحساب میآیند که با شاخص بالای ۷۰ دسیبل در وضعیت خطرناک قرار دارند. ۸ نقطه دیگر پایتخت شامل همت، شهران، میدان صنعت، تجریش، بخش از خیابان نیروی هوایی، بلوار هنگام (منطقه ۴)، بلوار شاهد در تهرانپارس و همچنین تقاطع خیابان حافظ و انقلاب با میانگین ۶۵ تا ۷۰ دسیبل در وضعیت نارنجی به معنای آزاردهنده قرار دارند. همچنین بزرگراههای نواب، شهید زینالدین، رسالت، شهید صیاد شیرازی، قیطریه، شهید باقری، مهرآباد و استاد معین هم ازجمله بزرگراههایی هستند که ساکنان پیرامون آنها، از آلودگی صوتی متضرر میشوند و درخواست رسیدگی به این مسئله رادارند.