رئیسجمهور آمریکا در سفر خود به سرزمینهای اشغالی با محمود عباس دیدار داشت. آیا میتوان این سفر را در مسیر حل مشکلات فلسطین اشغالی ارزیابی کرد یا خیر؟
سفر بایدن اگرچه به ذات، کمترین ارتباط را با حل مشکل فلسطین دارد. اما در سناریوی نوشتهشده حداقل به شکل ظاهری به این مسئله پرداخته شد که این موضوع متفاوت از دو رئیسجمهور پیشین آمریکا است. ترامپ حتی به تظاهر هم به مسائله فلسطین نزدیک نشد اما بایدن حداقل از جنبه تبلیغاتی خود را مقید به حفظ اصول و بنیانها میداند. درهرصورت باید بپذیریم که اصل اول برای آمریکا حفظ امنیت اسرائیل است و روسای جمهور این کشور ابایی از بیان این مطلب نداشته و ندارند.
با شناختی که من از فضای سیاسی حاکم بر این منطقه دارم به شما قول میدهم یک هفته بعد سفر بایدن اثری از وعدههای بایدن به فلسطینیان وجود ندارد و گروهی هم تحقق وعدهها را پیگیری نخواهد کرد زیرا اسرائیل ارادهای بر تشکیل دو دولت ندارد. اسرائیل مشروعیت و تحمیل خود به منطقه را با گسترش پیمان ابراهیم دنبال میکند.
خارج از فضای رسانه، آیا سیاست ایجاد دو دولت در سرزمینهای اشغالی قابلیت اجرایی دارد یا خیر؟
وقتی آمریکا پیمان قدس را امضا کرده و کارهایی که تا اینجا انجامگرفته در عمل تماماً به پروژههای جاه طلبانه ترامپ شباهت دارند، چگونه میتوان از برنامهای صحبت کرد که منافع فلسطینیان در آن دیدهشده است؟! سال 1998 بوش با قاطعیت اعلام کرد که تا پایان امسال دو دولت در فلسطین اشغالی تشکیل میشود ولی نتیجه همان چیزی است که امروز میبینید و صهیونیستها حتی حاکمیت فلسطین بر مناطق سکونت اعراب را در این سرزمین را نمیپذیرد!
در شرایطی که گروهی اجازه و اختیار اداره محله و منطقه خود را ندارند چطور میتوان درباره حاکمیت سیاسی این گروه صحبت کرد؟! ضمن اینکه محدوده اختیارات دولت فلسطینی در همین طرح ناکام قدیمی بهاندازه اختیارات یکی از ادارات شهرداری در کشور ما نیست. زیرا نه میتوانند ارتباطات خارجی داشته باشند و نه گروهی نظامی تشکیل بدهند. تنها به نظم منطقه خود باید بپردازند. این چه جور دولتی است؟! حتی همین میزان خودمختاری با توجه به شهرکسازی اسرائیل و قطعهقطعه بودن کرانه باختری امکانپذیر نخواهد بود.
ازاینرو همانطور که اشاره شد حرفهای بایدن در این خصوص و حرف هرکدام از روسای دولت آمریکا در این رابطه، شعار است و در جهت فریبی رسانهای مطرح میشود که در بزنگاههای مختلف توسط رهبران آمریکا در برابر دوربینها و خبرنگاران مطرحشده است. سیاست آمریکا این است که امنیت اسرائیل اولویت اول است. طرح دو دولت وعدهای از بوش و بهجامانده از سال 1998 است و اثری از این وعده بهجا نمانده است. پیمان اسلو محکمتر از این وعده پشت تریبونی است و طی آن از دولت مستقل فلسطینی در کرانه باختری یادشده که روی زمینمانده است.
به نظر شما بایدن در سفرش به خاورمیانه چه اهدافی را دنبال میکرد؟
بعد از بحران اوکراین معادلات نظامی و سپس معادلات حوزه انرژی و اقتصاد در جهان تغییر کرد. از یکسو رژیم صهیونیستی احساس کرد غرب درگیر بحرانی تازه شده و دیگر نتواند مثل سابق از اسرائیل پشتیبانی کند. از سوی دیگر آمریکا با تورم 9 درصد روبرو شده که در تاریخ چند دهه گذشته بیسابقه است. بایدن در آبان ماه انتخاباتی پیش رو دارد و مشکلات و مسائل اقتصادی میتواند نتیجه را برعلیه او و حزب دموکرات تغییر دهد ازاینرو بایدن برای جلب نظر لابیهای صهیونیستی و برای تضمین حمایت آنها در انتخابات قدم به این سفر گذاشت.
آمریکا برای جبران خلأ انرژی اروپا پس از جنگ اوکراین دست به دامان خاورمیانه شده است. اکنون آشکارشده که جنگ روسیه و اوکراین بهزودی به پایان نمیرسد و جهان همچنان با عواقب این جنگ روبرو خواهد بود. ازاینرو این سفر میتواند پیامی به روسیه باشد. آمریکا برای ارتباط با کشورهای خاورمیانه احتیاجی به سفرهای تبلیغاتی پر سروصدا ندارد بلکه همانگونه که تا امروز بده بستان خود با اسرائیل و عربستان سعودی را در خفا و در جلسات غیررسمی و دیدارهای غیرعلنی ادامه داده، میتواند در آینده نیز به ارتباط خود با این دو کشور ادامه دهد، پس این سفر بار تبلیغاتی دارد و مقاصدی سیاسی دنبال میشود.