50 درصد ناراضی از عملکرد
دولت سیزدهم
جامعه آماری این پژوهش کلیۀ افراد بالای ۱۸ سال کشور و نمونهگیری به صورت تصادفی انجامشده است. یافتههای نظرسنجی ملی کیو نشان داد همانند آبان ۱۴۰۰ حدود نیمی از پاسخگویان از عملکرد دولت سیزدهم رضایت نداشتهاند. درحالیکه در آبان ۱۴۰۰ حدود ۴۴ درصد از افراد از عملکرد ۱۰۰ روزۀ دولت رضایت داشتهاند، در فروردین ۱۴۰۱ حدود ۳۲ درصد از پاسخگویان نسبت به عملکرد دولت ابراز رضایت کردهاند و ۱۴.۴ درصد از پاسخگویان موضعی بینابین داشتهاند و نسبت به عملکرد دولت سیزدهم تا حدودی رضایت داشتهاند. میتوان چنین نتیجه گرفت که میزان نارضایتی از عملکرد دولت سیزدهم تغییر کمی داشته و همچنان حدود نیمی از افراد از آن ناراضیاند.
رضایت از عملکرد دولت
در گروههای مختلف
میزان رضایت از عملکرد دولت در ساکنین روستا بیش از ساکنین شهرهای کشور است. همچنین زنان بیش از مردان از عملکرد دولت رضایت دارند. در مقابل، افراد زیر ۴۰ سال بهطور معناداری کمتر از افراد بالای ۴۰ سال از عملکرد دولت رضایت داشتهاند. افراد دارای تحصیلات دانشگاهی نیز کمتر از افرادی که فاقد تحصیلات دانشگاهی هستند از عملکرد دولت رضایت دارند. تحلیل این نتایج نشان میدهد که بهطورمعمول میزان نفوذ گروههایی که رضایت کمتری داشتهاند در جامعه بیش از سایر گروههاست. یعنی مردان، جوانان و افراد دارای تحصیلات دانشگاهی که رضایت کمتری از سایر گروههای اجتماعی دارند، میتوانند بر سایر گروهها تأثیر بگذارند.
عملکرد اقتصادی دولت
از پاسخگویان خواسته شد تا به عملکرد اقتصادی دولت نمرهای بین یک تا پنج بدهند که یک به معنای کمترین نمره و ۵ بیشترین نمره محسوب خواهد شد. میانگین نمرات پاسخگویان در فروردینماه سال ۱۴۰۱ برابر با ۲.۲۵ بوده است. این رقم در آبان ۱۴۰۰، یعنی ۱۰۰ روز پس از روی کار آمدن دولت، برابر با ۲.۴ بوده است. بر اساس یافتههای این پژوهش میانگین نمره پاسخگویان به عملکرد اقتصادی دولت، در بین افراد دارای تحصیلات دانشگاهی کمتر از سایر گروههاست. همچنین افراد زیر ۴۰ سال، مردان و ساکنین روستا، نسبت به گروههای مقابلشان، نمره کمتری به عملکرد اقتصادی دولت دادهاند.
رویکرد دولت درباره برجام
در آبان ۱۴۰۰، حدود نیمی از پاسخگویان به نظرسنجی کیو گفتهاند که دولت باید برای احیای برجام تلاش کند. این رقم در فروردینماه ۱۴۰۱ نیز حدود ۵۴ درصد بوده است. همچنین همانند آبان ماه سال گذشته، حدود ۱۲ درصد از پاسخگویان بیان کردهاند که دولت باید از برجام خارج شود و حدود ۶ درصد نیز بیتفاوتی نسبت به سرنوشت برجام را رویکرد مناسب دولت دانستهاند. در مجموع میتوان گفت موضع مردم از آبان ۱۴۰۰ تا فروردینماه ۱۴۰۱ تغییر معناداری نداشته است و همچنان اکثریت پاسخگویان تلاش برای احیای برجام را رویکرد مناسبتری در مواجهه دولت در برجام دانستهاند.
اعتماد مردم به دولت
حدود ۶۲ درصد از پاسخگویان به نظرسنجی کیو، اعلام کردهاند که بهطورکلی به دولت اعتماد دارند. این رقم در آبان ۱۴۰۰ نیز حدود ۷۰ درصد بوده است. در تفسیر این نتیجه باید در نظر داشت که اعتماد به دولت، شاخصی فراگیرتر از رضایت یا عدم رضایت را در برمیگیرد. لذا افراد میتوانند به دولت اعتماد داشته باشند ولی از عملکرد آن راضی نباشند. همچنین با نگاهی آسیبشناسانِ، میزان عدم اعتماد به دولت یافتهای است که باید موردتوجه قرار گیرد. چراکه کسب رضایت این گروه، سختتر از سایر گروههای اجتماعی است.
اعتماد مردم به دولت
در گروههای مختلف
بررسی میزان اعتماد به دولت در گروههای مختلف جامعه نشان میدهد، ساکنین روستاهای کشور بهطور معناداری بیش از شهرنشینان به دولت اعتماد دارند. در مقابل افراد دارای تحصیلات دانشگاهی نسبت به سایر گروهها به میزان کمتری به دولت سیزدهم اعتماد دارند. همانند یافتههای مربوط به رضایت از عملکرد دولت، در این مورد نیز باید توجه داشت که میزان نفوذ گروههایی که اعتماد کمتری داشتهاند، -مثل دانشگاهیان یا افراد دارای تحصیلات دانشگاهی- در جامعه بیش از سایر گروهها است و این گروهها میتوانند بر سایر گروهها تأثیر بگذارند.
امید مردم به دولت
۵۴ درصد از پاسخگویان گفتهاند که امید دارند دولت در ۴ سال پیشرو اوضاع کشور را سرو سامان دهد. حدود ۳۶ درصد از پاسخگویان نیز اعلام کردهاند که امیدی به سرو سامان دادن اوضاع کشور توسط دولت نیست. میزان ناامیدی در آبان ماه ۱۴۰۰ یعنی ۱۰۰ روز پس از روی کار آمدن دولت سیزدهم، حدود ۳۲ درصد بوده است. در بین گروههای مختلف جامعه افراد دارای تحصیلات دانشگاهی، افراد زیر ۴۰ سال و مردان، بیش از سایر گروهها نسبت به بهبود اوضاع احساس نامیدی کردهاند. با در نظر گرفتن میزان نفوذ این گروهها بر سایر گروههای جامعه، میتوان گفت که با حفظ شرایط امکان کاهش امید در بین گروههای دیگر نیز قابلانتظار خواهد بود.
حدود نیمی از پاسخگویان به نظرسنجی کیو، سوء مدیریت داخلی را مهمترین عامل پدید آمدن مشکلات کشور دانستهاند. این نسبت در آبان ماه ۱۴۰۰ نیز حدود ۵۲ درصد بوده است. در مقابل تنها حدود ۱۴ درصد از پاسخگویان به نظرسنجی، تحریمهای خارجی را مهمترین عامل پدید آمدن مشکلات کشور عنوان کردهاند.
در تفسیر این نتایج باید توجه داشت که پررنگ بودن سوء مدیریت داخلی در نگاه مردم میتواند منجر به بروز نارضایتی بیشتر شده و روند افزایش آن رو تشدید کند.
دستاورد دولت
از مخاطبان این نظرسنجی خواسته شد تا مهمترین دستاورد دولت را از بین ۴ گزینهای که برای آنها خوانده میشود بیان کنند. ۶۰ درصد از پاسخگویان، واکسیناسیون عمومی را مهمترین دستاورد دولت سیزدهم دانستهاند. ۲۱ درصد از پاسخگویان نیز به تلاش دولت برای اجرای عدالت اشارهکرده و مهار تورم و موفقیت در سیاست خارجی به ترتیب توسط ۵ و ۳ درصد از پاسخگویان مورداشاره قرارگرفته است. شایانذکر است که حدود ۱۱ درصد از پاسخگویان، هیچیک از این ۴ مورد را دستاورد دولت سیزدهم نداشتهاند. شاخص بیتفاوتی ازجمله شاخصهایی است که در جریان انتخابات ریاست جمهوری ۱۴۰۰ توسط مرکز افکار سنجی کیو مورد ارزیابی قرارگرفته است. یافتههای نظرسنجی کیو در فروردینماه ۱۴۰۱ نشان میدهد که حدود ۴۵ درصد از پاسخگویان، معتقدند فرقی نمیکند چه کسی رئیسجمهور باشد. شاخص بیتفاوتی در خردادماه ۱۴۰۰ یعنی پیش از برگزاری انتخاب ریاست جمهوری نیز برابر با ۴۷ درصد بوده است. در تحلیل این شاخص باید در نظر داشت که شاخص بیتفاوتی عاملی مؤثر بر مشارکت اجتماعی و بهطور خاص مشارکت سیاسی یکایک آحاد جامعه است.