ارزیابی شما از سفر بشار اسد به سوریه چیست؟ آیا خاورمیانه دست‌خوش تغییرات خواهد شد؟
برای اعراب عرب گرایی مهم‌تر از اسلامیت است و این میراث در دنیای عرب شکل‌گرفته است، بنده چهار سال پیش اعلام کردم که بشار اسد به دنیای عرب بر خواهد گشت و راهی جز این ندارد. استراتژی منطقه در حال تغییر است و این نکته مهمی به شمار می‌رود. در آخرین اجلاس اتحادیه عرب صندلی خالی برای رئیس‌جمهوری عراق و سوریه در نظر گرفته شد و سران این اجلاس اعلام کردند در نشست آینده باید از بشار اسد دعوت شود. نکته بعدی این است که در دنیای امروز دیگر واژه ژئوپلوتیک در علم سیاست با بار سیاسی مورد نظر دیگر طرفدار چندانی ندارد. " ژئوپلی نومیک " یعنی استفاده بیشتر از سیاست‌ها برای شفافیت در اقتصادی است به‌طوری‌که اقتصاد بجای سیاست در مناسبات بین‌المللی نقش‌آفرینی می‌کند و شرایط خاورمیانه با این واژه در حال پوست انداختن است. امارات نخستین شیخ‌نشینی بود که سفارت سوریه را بازگشایی کرد و اولین وزیر خارجه‌ای که به دیدار بشار اسد رفت ولیعهد امارات بود و بعد از آن سایر وزرای خارجه کشورهای حوزه خلیج‌فارس به دمشق رفتند. این موضوع نشان داد که کشورهای عربی مسیر را برای بازگشت بشار اسد به دنیای عرب بازکرده‌اند. پیام وزیر خارجه امارات و ولیعهد عربستان برای بازسازی سوریه نکات با اهمیتی داشت. سفر بشار اسد به امارات باعث خشنودی اسرائیل شد. زیرا تل‌آویو از فاصله میان ایران و سوریه خوشحال است. با توجه به اینکه امارات اولین کشوری بود که پیمان ابراهیم را با اسرائیل امضا کرد. سفر بشار اسد به امارات دهن‌کجی سوریه، امارات و اسرائیل به اردوغان است. استقبال سرد اردوغان از رئیس‌جمهور اسرائیل در سفر به ترکیه، تمایلات اخوان المسلمینی اردوغان و مسئله جمال خاشقچی هنوز نتوانسته فضای خلیج‌فارس را برای اردوغان گرم کند. بنابراین بشار اسد شانس بیشتری از اردوغان برای جذب سرمایه شیخ‌نشین‌های خلیج‌فارس دارد. یک رابطه خصمانه و پنهان‌بین بن سلمان و اردوغان وجود دارد.
مسئله مهم دیگر رابطه سرد بین آمریکا و شیخ‌نشین‌های خلیج‌فارس به‌خصوص عربستان است. بن سلمان و پادشاه عربستان پاسخ تلفن بایدن را نداده‌اند. برخلاف باور و تصور مقامات کشورمان عربستان و آمریکا کشورهای دلباخته به یکدیگر نیستند. با توجه به این نخست‌وزیر انگلستان و وزیر خارجه انگلستان به عربستان سفر کردند تا سطح مناسبات خود را افزایش دهد پاسخ مناسبی از طرف سعودی دریافت نکرده‌اند. در حقیقت شیخ‌نشین‌های خلیج‌فارس در حال فاصله گرفتن از غرب و نزدیک شدن به چین و روسیه هستند. بشار اسد با حمایت و هدایت پوتین موردپذیرش امارات قرار گرفت تا بتواند برای بازسازی سوریه روی کمک‌های آن‌ها حساب باز کند. اسد می‌داند که ایران توانایی مالی بازسازی سوریه را ندارد. سفر اسد به امارات نوید خوشایندی برای ایران نیست. نفوذ ایران در سوریه در حال کاهش است. کمک‌های لجستیکی نظامی و مستشاری که ایران به سوریه داشت اکنون با چالش روبه‌رو شده است. این مسائل نشان می‌دهد که سیاست تابعی از اقتصاد است و اقتصاد نمی‌تواند مستقل از سیاست خارجی عمل کند. سفر بشار اسد به امارات سفر سوریه به اسرائیل را تداعی می‌کند و این امکان وجود دارد که در آینده رابطه سوریه و اسرائیل نزدیک شود. این مسائل نشان‌دهنده ضرورت تغییر استراتژی منطقه‌ای جمهوری اسلامی متناسب با آنچه در خاورمیانه در حال انجام است دارد.