سازمان صداوسیما در سالهای اخیر به دلیل انحصار در تولید محتوا رقیبی در این زمینه نداشت، اما حالا با پیشرفت فضای مجازی و رشد بسترهای تحت وب رقبای پرمخاطب و بیشتری را مقابل خود میبیند. به نظر میرسد صداوسیما با تأسیس ساترا به دنبال بازگشت انحصار در این حوزه است.
۳.۵ میلیارد همت سال گذشته چه شد؟
سال گذشته بودجه مصوب ساترا به ریاست محمد امامیان، ۳.۵ همت (هزار میلیارد تومان) بود و حالا یک سال از فعالیت آنها با رقمی که نزدیک به یارانه نقدی یک ماه کشور بوده به پایان رسیده است. به گزارش خبر آنلاین، ساترا و شورایی بالاتر که مسئول نظارت بر تولیدات محتوایی شده بود در ۱۴۰۰، دفاتری را برای نظارت و ممیزی بر تولیدات این بستر حاکم کردند که هزینه ممیزی را از مالک اثر میگرفت و گاه این ممیزیها اعتراض صاحبان اثر را در پی داشت. نمونههای این اعتراضات را از مهدویان تا منوچهر محمدی رسانهای کردند و حتی برنامههای با محتوای ورزشی چون یازده هم از این تیغ سانسورها در امان نبودند. در این شرایط سال ۱۴۰۰ با بودجه ۳.۵ میلیارد همتی برای ساکنان ساختمان پیشین موسسه سروش به پایان رسید بی آنکه شرحی از گزارش عملکرد انجام گرفته در مسیر صیانت از تولید محتوای مناسب ارائه شود یا حتی چارت مشخصی از شرح وظایف محتوایی این سازمان نوپا و ردیفهای هزینه شده این اعتبارات در اختیار افکار عمومی قرار گیرد. بودجهای که مستقیم از خزانه ملی اختصاص یافت و در مجلسی به تصویب رسید که شعارش شفافیت بود، اما حالا این پرسش پیش روی همه اهالی هنر مانده که چه اتفاقی برای این ۳.۵ میلیارد همت افتاده و اصلاً چه میزان از این اعتبار جذب شده و چگونه مصرف شده است؟
پرسشهایی درباره بودجه میلیاردی ساترا
باوجوداین پرسشهای بیپاسخ، بر اساس بودجه مصوب سال ۱۴۰۱، سهم ساترا برای صیانت از تولیدات محتوایی شبکههای اجتماعی، به ۱۱.۵ همت افزایش یافته است، درحالیکه حتی پیوستهای شیوه هزینه کرد و چارت مسئولیتهای دقیق ساترا هم مشخص نیست. در روزهای گذشته کانون تهیهکنندگان سینما در نامهای به شورای نگهبان خواهان رد این مصوبه مجلس شدند و همچنین بسیاری از مالکین پلتفرمها و فعالان رسانهای خواهان شفافیت درباره نحوه هزینه سال گذشته ساترا برای تخصیص چنین بودجه مضاعفی هستند. ساترا علاوه بر آنکه مجوز و نظارت بر شبکه نمایش خانگی را پس از ۳ سال کشمکش با سازمان سینمایی، از وزارت ارشاد خارج کرد حالا اخیراً تمامی فیلمهای ویدیویی که پیشازاین مجوز نمایش آنها در اختیار سازمان سینمایی بود را تحت نظارت خود برده است.
ساترا در حال بلعیدن وزارت ارشاد است
سیدضیاء هاشمی رئیس جامعه صنفی تهیهکنندگان سینما درباره عملکرد ساترا و انحصارطلبی این سازمان گفت: درگذشته سریالهای متعددی در شبکه نمایش خانگی ساخته میشد، ولی هیچوقت صداوسیما روی این بخش متمرکز نشد چون احساس خطر نمیکرد و این بخش را رقیب جدی برای خود نمیدانست. زمانی که این سریالها وارد VODها شدند احساس کرد که یک رقیب جدی پیدا شده است. نکته بعدی این است که حوزه تبلیغات و آگهیهای صداوسیما هم در خطر افتاده، زیرا وقتی مخاطب کم است، مجموعهای حاضر به سرمایهگذاری در صداوسیما برای تبلیغات نخواهد شد؛ الان ساترا در حال پیشروی در همه بخشها است تا انحصار را دوباره به صداوسیما برگرداند. وی درباره درخواست جدید ساترا مبنی بر نظارت بر صوت و تصویر منتشر شده در رسانهها و خبرگزاریهای رسمی کشور هم گفت: چنین چیزی امکان ندارد که استقلال رسانهها را تحتالشعاع این بیقانونیها و انحصارطلبیها کرد؛ اما فعلاً کارشان را پیش میبرند. علت اصلی این اتفاقات قانونگذاران ما در مجلس شورای اسلامی هستند که اکثر آنها را جماعت پایداری تشکیل میدهد که دست به چنین اقداماتی میزنند. او بیان کرد: آقایان در مجلس در حال تضعیف یک وزارتخانه (وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی) به این مهمی هستند و بهراحتی اجازه میدهند یک وزارتخانه فرهنگی توسط یک سازمان بلعیده شود. اگر اینطور است خب دیگر این وزارتخانه وزیر نمیخواهد و میتواند به یک سازمان تقلیل پیدا کند. آیا مجلس واقعاً دنبال چنین چیزی است؟ هاشمی درباره بودجه ۱۱ هزار و 600 میلیارد تومانی که ساترا هم از آن منتفع خواهد شد، عنوان کرد: پرسش این است که مجلس با چه محاسباتی این مبالغ را به این سازمانها اختصاص میدهد؟ مگر قرار نشد که هزینهها را پایین بیاوریم و اقتصاد مقاومتی را شکل دهیم؟ یعنی فقط مردم باید در این جریان صرفهجویی کنند؟ به نظر من تنها کارکرد ساترا این است که رقبای صداوسیما را تحتفشار قرار دهد تا انحصار این سازمان به خطر نیفتد.