فیلم «قهرمان» ساخته اصغر فرهادی در فهرست پنج نامزد نهایی اسکار قرار نگرفت و کنار گذاشته شد، اما همین که این فیلم خود را در میان 30 اثر برتر دنیا نگه داشت کار بزرگی است که نمیشود به سادگی از آن عبور کرد. پرسش این است که حرف جدید فرهادی در این فیلم چه بود؟ قهرمان شکل گرفته در قصه فرهادی چه تفاوتی با قهرمان دیگر کارگردانان داشت که او را برجسته کرد؟
همیشه «قهرمان» در فیلمها تعریف مشخصی دارد؛ «Hero» یعنی وجودش مثبت است! معمولاً قرار نیست تا آخر فیلم بمیرد! بهجز اخلاق نیک از او چیز دیگری دیده نمیشود و به معنای واقعی قهرمان است...
نمیشود فیلم عنوان «قهرمان» را داشته باشد، اما قهرمانش از جنس مردم باشد با رفتار خوب و بد! در ابتدا اشارهای به فیلمهای قهرمان محور دنیا میکنیم؛ کارشناسان حوزه سینما ۷۵ فیلم برتر ابرقهرمانی را رتبهبندی کردهاند که 10 فیلم برتر به شرح زیر است:
۱-مرد عنکبوتی: به درون دنیای عنکبوتی
۲-شگفتانگیزان
۳- پلنگ سیاه
۴-انتقامجویان: پایان بازی
۵- شوالیه تاریکی
۶- مرد آهنی
۷- سوپرمن
۸- زن شگفتانگیز
۹-ثور: رگنراک
۱۰-لوگان
اگر این فیلمها را دیده باشید همه دارای سوپر قهرمانانی هستند که نه تنها راه نابودی را طی نمیکنند، بلکه میمانند تا هر سال با تعریفی جدید خود را روی پرده نقرهای به رخ بکشند؛ اما یکی از تفاوتهایی که فیلم «قهرمان» فرهادی با این فیلمها دارد این است که شخصیت قهرمان در این فیلم اشتباه میکند، راه بیراهه میرود، میترسد و میخندد...
پروژه قهرمان سازی حرفی نو و جدید نیست و چه بسیار کارگردانانی که در همین مسیر آثاری را ساختند و مانا نشدند؛ اما آنچه فرهادی را متمایز میکند، آن است که بهرغم نام فیلم، از ابتدا تا انتها نمیخواهد به بیننده القاء کند که قهرمان بری از خطاست و از خط مثبتش عدول نمیکند، بلکه در تلاش است که بگوید قهرمان است اما نه از هر دری، نه از لکنت فرزندش که وقتی برای نجات پدر لب به سخن میگشاید و بریدهبریده میگوید اشکمان را سرازیر و قلبمان را به درد میآورد و نقشآفرینان فیلم میگویند این خوب است و قهرمان را زنده میکند، اما او میگوید خیر...
سینمای ایران که امسال با فیلم «قهرمان» اصغر فرهادی بهعنوان نماینده رسمی در اسکار حضور داشت از حضور به جمع نامزدهای نهایی این شاخه بازماند. فرهادی پیشازاین دو بار اسکار بهترین فیلم خارجی را برای «جدایی نادر از سیمین» و «فروشنده» گرفته بود.
فیلم قهرمان درباره یک زندانی است که به دلیل بدهی در حبس مانده، اما در تلاش است تا به هر شکل ممکن از زندان رهایی یابد. قهرمان از جایی متولد میشود که بهرغم بحران شدید مالی بهیکباره تصمیم میگیرد کیف پر از سکه طلا را به صاحبش بازگرداند. رحیم با بازی کمتر دیده شده امیر جدیدی در نقش یک شیرازی به زندان افتاده و قرار است یک قهرمان جدید را به تصویر بکشد.
«محسن تنابنده» در نقش «بهرام» در فیلم 127 دقیقهای فرهادی، قهرمان را به چالش میکشد و تمام تلاشش را میکند تا «رحیم» را از عرش به فرش بکشاند. در این راه هستند شخصیتهای دیگر فیلم که با او همراه میشوند اما «سحر گلدوست» بازیگر تئاتر ایران و منشی کلینیک گفتاردرمانی در این فیلم، عاشقانه قهرمان را همراهی میکند.
فیلم «قهرمان» در خارج از ایران موردتقدیر بسیاری قرار گرفته بهگونهای که «پیتر بردشاو» از مجله گاردین به فیلم، سه ستاره از پنج داد و نوشت: «قهرمان، عملکرد موفقش را مدیون بازی هوشمندانه امیر جدیدی در نقش رحیم است؛ پدری طلاق گرفته که تازه با مرخصی دو روزه از زندان آزاد شده و بابت بدهی حبس بوده است. او مردی است با لبخندی درخشان و درعینحال عجیب و همراه با ناامیدی؛ شبیه یکی از فرودستان آثار چارلز دیکنز.» همچنین «آمازون پرایم» با انتشار پست اینستاگرامی ضمن تبریک به اصغر فرهادی اعلام کرد فیلم «قهرمان» که پخش جهانی آن از آمازون پرایم آغاز شده است، در حال حاضر توانسته رتبه یک فیلمهای غیر انگلیسی را در این استریم به دست آورد. این فیلم دو جایزه کن، یک جایزه آسیا پاسیفیک و جایزه حافظ را دارد و نامزد مراسم گلدن گلوب بوده، اما درنهایت نتوانست اسکار سوم را به ارمغان آورد.