مترجم: فرزام کریمی
ستاره صبح: «الن گینزبرگ» شاعر آمریکایی در سوم ژوئن سال 1926 در نیوآرک نیوجرسی به دنیا آمد. وی در طول سالهای دهههای 60 و 70 یکی از هنرمندان عرصه هنر و ادبیات آمریکا و جهان به شمار میرفته و بهخصوص موضعگیریهای جنجالی او زبانزد و مشهور خاص و عام بود. او در 5 آوریل سال 1997 در نیویورک درگذشت. گینزبرگ شاعر بزرگی است و بهنوعی میشود او را پدر معنوی شعر پستمدرن آمریکا نامید. متن پیش رو نگاهی به ویژگیهای اشعار این شاعر نامدار آمریکایی است.
پس از جنگ جهانی دوم و در دهه 50 میلادی شاهد ظهور نسل بیت بودیم. ظهور این نسل مدیون جنگ است؛ جنگی که همگان را سرخورده از شرایط موجود در جهان کرد و این ظهور همزمان با کمپین مک کارتیسم که علیه کمونیستها بود، رخ داد. نسلی که وامدارانی همچون آلن گینزبرگ، لو ولچ، پیتر اورلووسکی، گریگوری کورسو، گری اسنایدر و... داشته است. گینزبرگ بارها گفته بود که تأثیراتی که نیکانور پارا بر ادبیات غرب و بالأخص آمریکای جنوبی گذاشت جرقه نخستین ایدههای بیت را در ذهن او شکل دادند و این آغاز راهی شد که شاعری نظیر آنه سکستون و شعرای اعتراف هم در آن بیتأثیر نبودند. گرچه شعر اعتراف به سیاسی شدن فرهنگ میاندیشید، اما توجهی که از سوی رسانهها به آنها میشد عاملی در جهت توجه به نسل بیت بود. شعر اعتراف به از میان برداشتن مرزها باور داشت و این نگاه در اشعار شاعران بیت هم دیده میشود. شعرایی مانند گینزبرگ و گریگوری کورسو درراه دشوار اعتراف قدم گذاردند. تزریق تمهای شعر اعتراف به اشعار این نسل و اعتراضی عمومی از ویژگیهای نسل بیت به شمار میرفت. گریگوری کورسو و آلن گینزبرگ بیشتر از جک کراوک سعی در ادغام سیاست با تجربیات شخصیشان در زندگی روزمره داشتند.
ساخت نوعی از شعر اعتراضی که تمایل شخصی به تغییر دارد و این تمایل شخصی شاعر بیشک میتواند از او بیشتر از آنکه یک چهره ادبی بسازد یک منتقد اجتماعی بسازد. یکی از مؤلفههای شعر اعتراضی ارتباط میان زبان و خشونت زبانی است تا بهواسطه خشونت زبانی بتواند آنچه را که بدل به موضوعات چالشبرانگیز یک نسل شده است را در فرم مشخصی و توأم با بلاغت به مخاطب منتقل کند. آنچه در باب نسل بیت خودنمایی میکند زایش همزمان آنها با جنگ ویتنام بود. شاید یکی از عللی که جنگ ویتنام حتی نسبت به جنگ سرد به لحاظ شعری پررنگتر است همزمانی این جنگ با ظهور نسل بیت در دههی 60 میلادی بوده است. ظهور هر واقعهای در غرب مصادف با طلوع نسلی بوده است که در جهت بازنمایی تراژدیهایی انسانی گام برداشتهاند. طرفداران نسل بیت مخالفان جنگ ویتنام و حامیان کنارهگیری دولت وقت بودند. آنها از ریشههایی رادیکال در جهت تبدیلشدن به جریانی اعتراضی در زمانه خویش نیز برخوردار بودند.
گینزبرگ در سال 1965 به اوج شهرت خویش دستیافته بود و دلیل آنهم به بلوغ رسیدن و لحن آهنگین اشعارش بود. یکی دیگر از ویژگیهایی که در اشعار گینزبرگ خودنمایی میکرد، نزدیکی آن به زبان محاوره و گفتار روزمره بود. وی با این تغییر رفتار نسبت به زبان به جابجایی مرزهای از پیش تعیین شده میاندیشید. نسل بیت و شخصی نظیر گینزبرگ در خوانش اشعارشان از تکنیک تکرار برای تأکید بهره میجستند و سپس با بازگشت به ابتدای هر خط و استفاده از واژگان پرسشی بهخوبی با استفاده از تصاویری که در افکارشان نقش بسته بود از توصیفاتی زیبا بهره میگرفتند و خواننده میتوانست هرجومرج حاکم در شعرشان را ببیند.
یکی دیگر از نکاتی که در شعر نسل بیت و علیالخصوص گینزبرگ مشاهده میشود پیوند تصاویر با یکدیگر است. او که مخالف جنگ ویتنام بود در یکی از اشعارش تصاویری از جنگهای داخلی آمریکا را به جنگ ویتنام پیوند میدهد. از دیگر ویژگیهای اشعار نسل بیت میتوان به جنگ زبانی اشاره کرد. آنها بر این باور هستند که بهکارگیری زبان مناسب یک فرمول جادویی برای تحریک و یا حتی کنترل ملل دیگر است. از سویی دیگر آنها جنگ را سبب تغییرات زبانها برای بدل شدن آن به آنچه قدرتهای استعماری خواهان آن هستند، میدانند. گینزبرگ بر این باور بود که این اهداف استعماری در سایه سیاستهای خارجی آمریکا شکل میگیرد و منجر به ایجاد فرهنگ پارانویا در جامعه آمریکا میشود. یکی دیگر از ویژگیهای روشنی که در اشعار نسل بیت آشکار است استفاده از خشونت زبانی و یا خشونت زبانی معقول و منطقی است. آنها با این شیوه نشان دادند که رسانه چگونه مبدل به ابزاری برای نئوکلونیالیسم شده است و از زبان بهمثابه سلاح خویش بهره میگرفتند.