حد هشدار قیمت‌ها چیست؟
حد هشدار حدی از قیمت کالاهای منتخب است که نوسانات قیمت از حد مطلوب خارج‌شده و در صورت ادامه منجر به افزایش تورم خواهد شد. این حد بر اساس افزایش ماهانه حداکثر 1.5 درصد برای قیمت هر کالا در نظر گرفته‌شده که برای یک دوره یک‌ساله 18 درصد خواهد بود. عبور قیمت‌ها از این حد بیانگر ضرورت برنامه‌ریزی خاص برای کنترل قیمت‌ها است.
چه کالاهایی فراتر از حد بحرانی افزایش قیمت داشته‌اند؟
اقلامی شامل برنج ایرانی درجه یک، برنج خارجی درجه یک، مرغ ماشینی، شیر پاستوریزه، ماست پاستوریزه، پنیر ایرانی پاستوریزه، تخم‌مرغ ماشینی، کره پاستوریزه، روغن مایع، موز، سیب، پرتقال، خیار، گوجه‌فرنگی، سیب‌زمینی، لوبیاچیتی، عدس، قند، شکر و چای خارجی بسته‌ای فراتر از حد بحرانی قیمت‌ها رادارند و به ویژه برنج درجه یک ایرانی، مرغ و تخم‌مرغ ماشینی، شیر و انواع محصولات لبنی و روغن مایع، گوجه‌فرنگی، سیب‌زمینی و انواع حبوبات امتداد روند صعودی ماه قبل مشاهده می‌شود و در صورت عدم‌اصلاح سیاست‌ها، افزایش مجدد قیمت این کالاها دور از انتظار نیست.
قیمت کدام کالاها
در حد هشدار قرار دارند؟
همچنین در این گزارش آمده است که متوسط قیمت اقلام خوراکی مانند گوشت گاو یا گوساله و رب گوجه‌فرنگی در محدوده هشدار قرار دارد و با توجه به شیب تند قیمت رب گوجه‌فرنگی و افزایش قیمت گوجه‌فرنگی و صادرات محصول احتمال ورود به ناحیه بحرانی وجود دارد. همچنین متوسط قیمت اقلامی مانند گوشت گوسفند و پیاز در محدوده مطلوب است.
ایجاد تورم جهشی
طبق این گزارش، حد بحرانی قیمت‌ها نشان می‌دهد که قیمت برخی اقلام از کنترل خارج‌شده که این امر منجر به ایجاد تورم جهشی خواهد شد. این حد بر اساس افزایش ماهانه حداکثر 2 درصد برای قیمت هر کالا در نظر گرفته‌شده که برای یک دوره یک‌ساله 24 درصد خواهد بود و در این شرایط اتخاذ تصمیمات سریع و اقدام عاجل و حتی مداخله مستقیم در بازار برای کاهش قیمت‌ها ضروری است.
ضرورت برنامه‌ریزی خاص برای کنترل قیمت‌ها
همچنین حد هشدار حدی از قیمت کالاهای منتخب است که نوسانات قیمت از حد مطلوب خارج‌شده و در صورت ادامه منجر به افزایش تورم خواهد شد. این حد بر اساس افزایش ماهانه حداکثر 1.5 درصد برای قیمت هر کالا در نظر گرفته‌شده که برای یک دوره یک‌ساله 18 درصد خواهد بود. عبور قیمت‌ها از این حد بیانگر ضرورت برنامه‌ریزی خاص برای کنترل قیمت‌ها است.
بیش‌ترین افزایش قیمت‌ها
بر اساس گزارش وزارت تعاون در مقایسه متوسط قیمت اقلام خوراکی در آبان ماه با مهرماه در 3 قلم از کالاهای منتخب تغییرات بیش از 10 درصد بوده و بیش‌ترین افزایش قیمت‌ها در کالاهای مربوط به گوجه‌فرنگی با افزایش 33 درصدی، رب گوجه‌فرنگی با افزایش 13 درصدی و سیب‌زمینی با افزایش 12 درصدی است. همچنین مقایسه متوسط قیمت اقلام خوراکی در آبان ماه با مدت مشابه در سال گذشته نشان می‌دهد بیش‌ترین افزایش قیمت در اقلام پنیر ایرانی با افزاش 79 درصدی، رب گوجه‌فرنگی با افزایش 75 درصدی و ماست با افزایش 73 درصدی است.
40 درصد مردم دچار فقر غذایی شدند
مرتضی افقه، کارشناس اقتصادی و استاد اقتصاد دانشگاه شهید چمران اهواز در گفت‌وگو با ایلنا درباره رشد نرخ تورم و تأثیر آن بر معیشت مردم و سیاست‌های دولت سیزدهم برای بهبود رفاه جامعه گفت: متأسفانه با توسعه فقر غذایی در کشورمان مواجه هستیم. امروز دیگر درآمد بخشی از مردم حتی کفاف خرید مواد غذایی برای بقا را نمی‌دهد. باید توجه داشته باشیم در این دوره دیگر بحث ناتوان بودن مردم برای خرید مسکن، خودرو یا حتی موارد خوراکی باکیفیت نیست بلکه مردم توان خرید حداقل‌های مواد غذایی را هم ندارند. کالاهایی مانند مسکن یا سایر ملزومات افزایش رفاه مردم سال‌ها است که قدرت خرید انبوه مردم خارج‌شده است. مردم در این مدت فقیرتر شده‌اند و مختصر تولید ملی هم در انحصار و در اختیار عده‌ای خاص قرار دارد. این کارشناس اقتصادی تأکید کرد: امروز ابر ثروتمندانی داریم که مشابه آنها آمریکایی‌هایی هستند که در نظام مالیاتی دقیق در وفور ثروت و سرمایه زندگی می‌کنند. البته اگر در کشورهای پیشرفته مانند امریکا ثروتمند بودن افراد به دلیل قابلیت آنها در تولیدات ملی است اما در ایران افراد به دلیل نزدیکی به قدرت‌های سیاسی ثروتمند می‌شوند و این موضوع نارضایتی مردم را تشدید می‌کند.
نظریه‌های ضد تولید و ضد توسعه
افقه با اشاره به سیاست دولت برای حذف ارز 4200 تومانی گفت: در این شرایط عده‌ای هم از حذف ارز 4200 تومانی حرف می‌زنند که این پیشنهاد، توصیه یکسری اقتصاد خوانده‌هایی است که درگیر نظریه‌های وارداتی هستند و قدرت تحلیل از شرایط را ندارند. متأسفانه نماینده‌های مجلس، وزرا و مدیران هم اسیر این نظریه‌های ضد تولید و ضد توسعه شده‌اند.
حذف ارز دولتی سبد خانوار را کوچک می‌کند
وی افزود: در صورت حذف ارز 4200 تومانی از سبد خانوار مردم، شرایط معیشتی مردم بدتر خواهد شد چراکه دولت نشان داده به دلیل ناکارآمدی دستگاه اجرایی و مدیریتی، در قسمت اول که افزایش قیمت‌ها است موفق عمل می‌کند اما در مرحله دوم و مهم که باز توزیع اقلام و کالا است، نمی‌تواند مدیریت داشته و تجربه یارانه 45 هزارتومانی تکرار می‌شود.
ضرورت تجارت با دنیا
افقه ادامه داد: اگر وابستگی غیرطبیعی تمام بخش‌ها به روابط خارجی ایجاد نشده بود به‌طور قطع تجارت خارجی کشورمان در شرایط طبیعی می‌توانست به بهبود معیشت و افزایش رفاه مردم کمک کند. اما امروز به صورت غیرطبیعی به نفت و واردات کالاهای موردنیاز بخش تولید و مصرف وابسته هستیم. در سه سال گذشته ذخایر کشور هم به امید اینکه با به روی کار آمدن دموکرات‌ها در آمریکا تحریم‌ها برداشته می‌شود مصرف شد، از سوی دیگر جناحی که امروز در کشورمان امور اداره کشور را در دست گرفته، برای اینکه نشان دهد که رأی مردم به دولت روحانی اشتباه بود وانمود می‌کند که مشکلات ارتباطی به تحریم ندارد و مشکل از مدیران و انتخاب مردم در 8 ساله گذشته بوده است.
سفرهای استانی بدون پول
این کارشناس اقتصادی با اشاره به اقدامات دولت مردمی برای بهبود رفاه مردم، گفت: حالا در این شرایط رئیس‌جمهور و کابینه دولت سیزدهم اصرار بر سفرهای استانی و بازدیدهای سرزده دارند. سفرهای استانی در شرایطی در دوره دولت نهم و دهم انجام می‌شد که دولت هنوز پول نفت برای این هزینه‌ها در اختیار داشت و می‌توانست در سفرهای استانی به بخشی از انتظارات مردم پاسخ دهد و مردم را راضی نگه دارد اما امروز دیگر پولی در بساط نیست که دولت بخواهد با خرج آن سفرهای استانی داشته باشد. وی تأکید کرد: اتفاقاً در میان‌مدت همین عدم برآورده شدن وعده‌ها و انتظارات مردمی در سفرهای استانی باعث تشدید سرخوردگی‌ها می‌شود و حمایت مردمی را زودتر از آنچه فکر می‌کنند از دست می‌دهند.