100 روز از شروع کار دولت سیزدهم گذشته است، فعالیت‌های دولت در حوزه مسکن تاکنون چه بوده است؟ چه گام‌هایی در راه تحقق شعار ساخت یک‌میلیون مسکن در سال برداشته‌شده است؟
وعده ساخت مسکن نمی‌تواند وعده‌ای کوتاه مدت باشد. وزیر راه و شهرسازی بعد از استقرار در پست وزارت این نکته را مطرح کرد و گفت تولید یک و نیم میلیون مسکن در سال به معنای آماده تحویل این تعداد مسکن نیست زیرا از اساس چنین وعده‌ای امکان تحقق ندارد. همان‌طور که می‌بینیم 100 روز از دولت سیزدهم گذشته و به لحاظ اجرایی هنوز هیچ کاری در این مورد صورت نگرفته است. طبیعتاً ممکن نیست در عرض 9 ماه حتی تعداد کمی از این واحدهای وعده داده‌شده آماده تحویل باشد. البته مقدمات در حال فراهم شدن است و احتمال دارد در پایان چهار سال دولت سیزدهم بخشی از این 4 میلیون واحد وعده داده‌شده را آماده تحویل کند، شاید بخشی از آن پیشرفت‌های 70 یا 80 درصدی داشته باشد، ولی باز هم نمی‌توان این تعداد مسکن وعده داده‌شده را در انتهای چهار سال آماده کرد. طبیعتاً تا پایان امسال نتیجه خوبی از این تعداد مسکن وعده داده‌شده نخواهیم دید.
وعده ساخت چهار میلیون مسکن با توجه به وضعیت اقتصادی کشور بیش از وعده، به شعار می‌ماند. آیا آقای رئیسی برای محقق کردن این ایده گروه توانمندی در حوزه مسکن دارد؟
ساخت مسکن به توانمندی آن‌چنانی نیاز ندارد. اگر ساخت مسکن از طریق دولت اتفاق بیفتد عمده‌ترین مسئله تأمین زمین است و افراد زمین را تأمین نمی‌کنند. زمین وجود دارد و منابع بانکی و تسهیلاتی که از طریق سایر بخش‌ها ازجمله بانک مرکزی و وزارت اقتصاد تأمین می‌شود، این بخش‌ها ارتباطی به مسکن ندارند. اگر پای دولت در میان نباشد باز هم مسئله به سیاست‌های کلان کشور مربوط است تا ساخت‌وساز در کشور پا بگیرد و اخذ مجوزها تسهیل شود. چالش‌ها در حوزه بانک و تسهیلات برطرف شود تا بخش خصوصی نسبت به حضور در این فعالیت و ساخت مسکن متمایل شود؛ اما اگر گروه مدیریتی مسکن را در دولت سیزدهم موردتوجه قرار بدهیم وزیر راه و شهرسازی در قرارگاه خاتم به لحاظ سازندگی سابقه خوبی دارد و با توجه به تأکید دولت بر این موضوع می‌توان انتظار داشت که حرکت خوبی انجام شود. زمانی خود مجموعه وزارت مسکن اعتقادی به وظیفه‌ای که به او محول شده نداشت مثل آقای آخوندی که مسکن مهر را قبول نداشت، ولی وقتی پذیرش وجود دارد و دولت و مجموعه وزارت راه هر دو طرح را قبول دارند و منابع بانکی تأمین‌شده، امکان اجرایی شدن ایده بالا است.
کلیت طرح را چطور ارزیابی می‌کنید؟ چه میزان از این وعده قابل‌اجرا است؟
وعده داده‌شده، حساب‌شده و دقیق نبود. با توجه به تجربه مسکن مهر رضایتی نسبی از این طرح در اقشار ضعیف و کم‌درآمد بود و برخلاف آن چیزی که ادعا می‌شد مسکن مهر توانست به موفقیتی نسبی برسد. این دولت شعار ساخت یک‌میلیون مسکن در سال را داده است. این شعار به دو دلیل داده شد؛ یکی افزایش شدید قیمت مسکن در چند سال اخیر تا شاید قیمت مسکن را پایین آورد و دیگر اینکه بارونق تولید مسکن به عنوان بخشی که وابستگی به تحریم‌ها ندارد از جنبه اقتصادی، ایجاد و تولید افزایش پیدا کند. مسکن به عنوان صنعتی پیشران که وابسته به داخل است و تأثیر چندانی از تحریم‌ها نمی‌گیرد رونق پیدا کند، ولی اجرای طرح ساخت یک‌میلیون مسکن در سال نمی‌تواند موجب ارزانی مسکن یا افزایش عرضه آن شود. ارزانی مسکن آرزویی است که به نظر من محقق نمی‌شود. همان‌طور که 4 میلیون واحد مسکونی در مسکن مهر نتوانست روی قیمت مسکن در شهرها تأثیر بگذارد. طبیعتاً طرح مسکن آقای رئیسی نیز توانایی انجام این کار را نخواهد داشت و به نظر می‌رسد یک مانور انتخاباتی بود. البته ساخت چهار میلیون مسکن سطح توقعات مردم را بالابرده، توقعی که برآورده نخواهد شد.
رئیس دولت سیزدهم برای عمل به وعده خود در حوزه مسکن با چه موانعی روبرو است؟
در شهرهای بزرگ کشور زمین دولتی به‌اندازه کافی وجود ندارد و دولت مجبور است زمین‌هایی را در محدوده خارج از شهر در اختیار سازندگان قرار بدهد، با توجه به نرخ تورم شدیدی که در سال‌های اخیر شاهد آن بودیم به ویژه تورم مسکن، مصالح و دستمزدها، عملاً باید مسکن ارزان را فراموش کرد. مسکنی که تحت عنوان نهضت ملی مسکن ساخته می‌شود حداقل هر واحد قیمتی بالای 500 میلیون تومان خواهد داشت. با توجه به هزینه‌های ساخت یک واحد 80 متری حداقل حدود 400 میلیون تومان هزینه ساخت خواهد داشت که همین رقم هم خارج از توان اقشار ضعیف است. درحالی‌که در مسکن مهر ارقام کم بود و افراد ضعیف هم از عهده تهیه و پرداخت هزینه‌های مسکن مهر برمی‌آمدند.