استرس و تنش‌های روانی در میان مردم با شیوع کرونا و ترس ابتلا به این ویروس افزایش‌یافته و به باور یک روانشناس بالینی، لازم است در این دوران علاوه بر توجه به سلامت جسمی، به سلامت روحی و روانی نیز توجه خاصی شود. تفکر مثبت یا مثبت برای سلامتی بسیار مهم است و یک آینده‌نگری خوش‌بینانه می‌تواند طول عمر را تا ۱۵ درصد افزایش دهد. مثبت که در دوران بحران‌زده کرونا، بیش از هر چیز می‌تواند حال و روحیه و سلامت جسم را تغییر دهد.
افکار مثبت، زندگی انسان را آسان می‌کنند
فکر کردن به اینکه کرونا گذاراست و چند صباحی دیگر این میهمان ناخوانده رخت برمی‌بندد پس باید بافکر کردن به اتفاق‌های خوب و لحظه‌های هرچند کوچک شاد یا گپ کوتاه دل‌پذیر با عزیزان این دوران را بدون استرس طی کرد زیرا افکار مثبت، زندگی انسان را آسان می‌کنند.
شکل گیری طرح واره
دکتر حسن بهرامنی روانشناس بالینی و مشاور خانواده در گفت‌وگو با ایرنا در این باره می‌گوید: یکی از عوامل مؤثر بر سلامت روان جامعه، داشتن افکار و نگرش‌های مثبت نسبت به اتفاقات و رویدادها است. در علم روانشناسی اصطلاحی با عنوان طرح‌واره شایع است که به نحوه نگرش ما نسبت به اتفاقات ربط پیدا می‌کند. طرح‌واره یعنی آن ساختاری که افراد در ذهن خود از محیط اطراف و رویدادها می‌سازند به‌عنوان‌مثال اگر در دوران کودکی، حیوانی به کودک پریده باشد همواره طرح‌واره‌ای از درد، رنج و ترس از آن حیوان دارد برای همین دیدن آن در بزرگ‌سالی هم باعث ایجاد استرس در فرد می‌شود.
به گفته این روانشناس بالینی، طرح‌واره‌هایی که در ذهن ساخته می‌شود و در نخستین قدم، در خانواده شکل می‌گیرند پس محیط خانواده یکی از مهم‌ترین عوامل تأثیرگذار بر ساختار بهداشت روانی اعضا است که اگر این تعادل و سلامت در محیط خانواده باشد طرح‌واره‌های آرامش در اعضای خانواده ایجاد می‌شود.
بهرامنی با یادآوری اینکه در دوران کرونا با توجه به شرایط خاص قرنطینه که تعامل بیشتر بین اعضای خانواده به وجود آمد، تغییر در الگوهای خانوادگی ضرورت دارد، خاطرنشان می‌کند: تغییر در الگوهای خانوادگی یعنی اینکه ساختار خانواده به‌گونه‌ای شود که بتواند حمایت لازم از اعضای خانواده را انجام دهد.
وی تأکید می‌کند: تا قبل از دوران قرنطینه تک‌تک اعضای خانواده زمانی را در جامعه می‌گذراندند مثلاً دانش‌آموز در مدرسه و والدین در محیط کار. حال تأثیر جامعه کمرنگ شده و تأثیر خانواده پررنگ‌تر شده است. بنابراین ضروری است مهارت‌های زندگی را در بافت داخل خانواده تقویت کنیم؛ مهارت‌هایی مانند ارتباط برقرار کردن، پر کره اوقات فراغت، گوش ندادن به خبرهای نادرست و استرس‌زا و غیره.
این مشاور خانواده با یادآوری این موضوع که کرونا بهترین زمان برای تقویت مهارت‌های زندگی در محیط خانواده است، توصیه می‌کند: پس هرچقدر که محیط خانه را ایمن‌تر و امن‌تر و شاداب‌تر کنیم تأثیر روانی کرونا را کمرنگ‌تر می‌کنیم؛ مهارت‌هایی که کمک می‌کند تا اعضای خانواده بتوانند در تعامل با یکدیگر بهتر و راحت‌تر زندگی کنند و هرچقدر این سطح تعامل ارتقا پیدا کند سلامت و بهداشت روان در خانواده و بین اعضا تقویت می‌شود.
مهارت مقابله با استرس
وی تأکید می‌کند: یکی از آن مهارت‌ها، مهارت مقابله با استرس است یعنی اینکه راهکارها و برنامه‌های تفریحی مانند مطالعه کردن، بازی‌های گروهی، نقاشی کردن، تماشای فیلم در جمع خانوادگی و موارد دیگری را برای مقابله با استرس در محیط خانه فراهم کنیم تا بتوانند استرس را کم کنند. در حقیقت تغییر در الگوهای رفتاری باعث می‌شود که اعضای خانواده از اینکه در کنار هم هستند احساس شادی و رضایتمندی کرده و میزان تنش و استرس ناشی از کرونا و فشار عصبی را تعدیل و با افزایش این تعاملات خلأ بیرون خانه را پر کنند.
کنترل اخبار رسانه و فضای مجازی
بهرامنی در بخشی دیگر از این گفت‌وگو به نقش رسانه و فضای مجازی که عضوی باثبات و تأثیرگذار در خانواده محسوب می‌شوند در ایجاد یا از بین برنده استرس اشاره و خاطرنشان می‌کند: جو آرام یا متشنج در خانه تحت تأثیر همین فضاهای مجازی و رسانه‌ها به وجود می‌آید درواقع رسانه و فضا مجازی حکم رهبر را بر عهده‌دارند و آن‌قدر قوی هستند که مردم هر آنچه از آن می‌بینند و می‌شنوند را باور می‌کنند. وی ادامه می‌دهد: عضو جدانشدنی که اعضای خانواده از صبح با آن در تماس هستند و به عنوان یک مرجع صدر درصد کامل و قوی در خانواده‌ها مطرح است. پس طبیعی است که می‌توانند در ارتقای سلامت روان یا تخریب آن نقش برجسته‌ای داشته باشند. اما با توجه به اخبار و اطلاع‌رسانی‌های ضعیف و گاها غلط و بی‌مورد که از این رسانه‌ها منتشر می‌شود، نیازمند برنامه‌سازی‌ها و ارائه برنامه‌هایی است که سطح سلامت و بهداشت روان را در خانواده‌ها ارتقا دهد و مطمئن شویم اطلاعاتی که منتقل می‌کند بار روانی منفی ایجاد نمی‌کند.