محققان «دانشگاه اوساکا» ژاپن در مطالعه اخیرشان از طراحی روشی خبر دادهاند که از شیوع کروناویروس در آینده جلوگیری میکند. به گزارش ایسنا و به نقل از اس تی دی، محققان ژاپنی یک استراتژی واکسیناسیون در موشها ایجاد کردهاند که این استراتژی تولید آنتیبادیهایی را که میتوانند کروناویروس سندرم حاد تنفسی ۲ و طیف وسیعی از کروناویروسهای دیگر را خنثی کنند، تقویت میکند. اگر نتایج رویکرد محققان بر روی انسانها نیز موفقیتآمیز باشد، میتواند به تولید واکسنی پیشرفته که قادر به جلوگیری از شیوع کروناویروس در آینده است، منجر شود.
کروناویروس سندرم حاد تنفسی ۲ از پروتئین میخ مانند خود برای اتصال به گیرنده سطح سلول موسوم به آنزیم ۲ مبدل آنژیوتانسین و ورود به سلولهای انسانی استفاده میکند. ناحیه اتصال گیرنده پروتئین میخ مانند این ویروس از دو قسمت تشکیل شده است. یک قسمت بخش هستهای نام دارد که در تمامی کروناویروسها یکسان است و بخشی دیگر که عملکردی تخصصیتر نیز دارد، سر است که سبب اتصال ویروس به آنزیم ۲ مبدل آنژیوتانسین میشود.
آنتیبادیهایی که بخش سر ناحیه اتصال- گیرنده پروتئین میخ مانند را تشخیص دهند، میتوانند ورود کروناویروس سندرم حاد تنفسی ۲ به سلولها را مسدود کنند، اما در برابر ورود سایر کروناویروسها مانند کروناویروس سندرم حاد تنفسی/عامل بیماری سارس چندان قوی عمل نمیکنند و محافظت پایینی دارند، اما در مقابل آنتیبادیهایی که بخش هستهای ناحیه اتصال- گیرنده پروتئین میخ مانند را تشخیص دهند، میتوانند از ورود طیف وسیعی از کروناویروسها به سلولهای انسانی جلوگیری کنند.
متأسفانه بدن بیشتر افرادی که در معرض پروتئین میخ مانند ویروس مذکور قرار دارد، تمایل به تولید آنتیبادیهایی که بخش سر را تشخیص میدهند داشته و تعداد آنتیبادیهای تولیدی که بتوانند بخش هستهای را تشخیص دهند، کم هستند.
پروفسور «توموهیرو کوروساکی» از مرکز تحقیقات دانشگاه اوساکا ژاپن گفت: «نتایج یافتههای این مطالعه نشان میدهد اگرچه تولید آنتیبادیهای خنثیکننده گسترده امکانپذیر است، اما بعید است که کروناویروس سندرم حاد تنفسی ۲ و واکسنهای فعلی بتوانند محافظت بالایی در برابر ظهور ویروسهای جدید مرتبط با سارس، داشته باشند.»
بنابراین طی این مطالعه کوروساکی و همکارانش تصمیم گرفتند یک استراتژی واکسیناسیون جدید را که ممکن است سیستم ایمنی را قادر به تولید آنتیبادیهای خنثیکننده بیشتری کند، آزمایش کنند. به همین منظور محققان ناحیه اتصال- گیرنده پروتئین میخ مانند کروناویروس سندرم حاد تنفسی ۲ را ازنظر ژنتیکی اصلاح کردند و ناحیه سر آن را با مولکولهای قند پوشاندند. این مولکولهای قند میتوانند از ناحیه سر در برابر سیستم ایمنی محافظت کرده و تولید آنتیبادیهای مؤثر در برابر ناحیه هستهای محافظت نشده از ناحیه اتصال- گیرنده را افزایش دهند.
پسازآن محققان مشاهده کردند موشهایی که دارای این پروتئینهای مهندسیشده بودند مقدار بسیار بیشتری از آنتیبادیهایی را که بخش هستهای ناحیه اتصال- گیرنده پروتئین میخ مانند را تشخیص میدهند، تولید کرده بودند. این آنتیبادیها نیز قادر بودند از ورود نهتنها کروناویروس سندرم حاد تنفسی ۲ بلکه کروناویروس سندرم حاد تنفسی ۱ و سه کروناویروس شبه سارس ناشی از خفاشها و پانگولینها جلوگیری کنند.
کوروساکی در انتها تأکید کرد: «آزمایشهای زیادی باید انجام شود تا این استراتژی بر روی انسانها نیز جواب دهد، اما دادههای ما حاکی از آن است که نسخههای مهندسی شده ناحیه اتصال گیرنده پروتئین میخ مانند میتواند عاملی کاربردی برای توسعه واکسنهای پیشرفته محافظتی در آینده باشند و از شیوع کروناویروسها در آینده جلوگیری کند.»