معاون اسبق ارزی بانک مرکزی گفت: انتظارات تورمی، سرمایه اجتماعی، عملکرد بانک مرکزی سه عامل مهم برای تعیین مسیر قیمت ارز در آینده هستند. سید کمال سید علی در کنار کلاب‌هاوس خبر آنلاین با موضوع چرا بازارهای ارز، طلا و بورس این روزها زیاد نوسان دارند؟ گفت: باید به این نکته توجه کنیم که آیا در شرایط عادی وضعیت را تحلیل می‌کنیم یا در وضعیتی هستیم که بانک مرکزی نمی‌تواند سیاست‌های پولی خود را اعمال کند. این موضوع بر عهده بانک مرکزی است که باید بتواند نرخ تورم تا پایان سال جاری را پیش‌بینی کند و بر پایه آن بازار ارز را مدیریت نماید، اما متأسفانه در شرایط فعلی این امکان برای بانک مرکزی فراهم نیست. سید علی ادامه داد: به واسطه شرایط اقتصادی موجود در کشور، بانک مرکزی با روزمرگی مواجه است و نمی‌تواند برنامه‌ریزی دقیق کوتاه مدت، میان‌مدت و بلندمدت را داشته باشد اما داده‌های اقتصادی در این فضا به ما چه می‌گویند؟ معاون اسبق بانک مرکزی گفت: به عبارت دیگر پیش‌بینی می‌شود نرخ تورم در سال جاری بین ۴۵ تا ۵۰ درصد باشد و نوسانات بازار ارز نیز در کل نوساناتی افزایشی است.
تجربه ترکیه در مهار تورم
وی با ذکر مثالی از تجربه ترکیه در دره جولان تورم گفت: این کشور در مقطعی که با تورم بالای ۶۰ درصد تورم روبرو بود، نرخ سود خود را بالاتر تورم تعریف کرده بود تا کسانی که در این اقتصاد سرمایه‌گذاری می‌کنند متضرر نشوند و بر این اساس به میزان تورم، لیر را در برابر دلار تضعیف می‌کرد اما در ایران ما با سود منفی در شرایط تورم بسیار بالا روبه‌رو هستیم. این مقام پیشین بانک مرکزی افزود: نرخ تورم در ایران بالاتر از ۴۰ درصد است اما نرخ سود در محدوده بیست درصد قرار دارد. این وضعیت پرداخت سود منفی یا تحمیل زیان به سپرده‌گذار به دلایل متعددی در ایران شکل‌گرفته و ما نمی‌توانیم مدل‌های معتبر اقتصادی را پیاده‌سازی بکنیم.
در وضعیت عادی قرار نداریم
وی با اشاره به اینکه برخی مدل‌های اقتصادی برای تبیین و تحلیل نرخ ارز در شرایط کنونی مورد استناد قرار می‌گیرد، توضیح داد: به نظر می‌رسد این مدل‌ها برای شرایط عادی و معمول جواب می‌دهد یعنی در شرایطی که ما بتوانیم با همه ارزها معامله انجام دهیم اما واقعیت این است که شرایط ما عادی نیست. او نتیجه گرفت: به این ترتیب نمی‌توانیم تنها با مقایسه نرخ تورم داخلی و نرخ تورم خارجی قیمت ارز را مشخص کرد. حتی در حوزه نرخ تورم نیز باید مسائل داخلی را بررسی کرد به‌عنوان‌مثال مسکن به عنوان یکی از عوامل مؤثر در نرخ تورم محسوب می‌شود اما مسکن قابل معامله بین‌المللی نیست. درعین‌حال برخی تنها درباره دلار صحبت می‌کنند این در حالی است که باید درباره سبد ارزی صحبت کرد.
تأثیر کسری بودجه بر بازار ارز چیست؟
یک کارشناس اقتصادی گفت: به خاطر وجود درآمدهای نفتی ما درگذشته متوجه اشتباهات سیاست سیاست‌گذاری‌ها نمی‌شدیم؛ مانند فرد بیماری که مخدر مصرف می‌کند و متوجه درد ناشی از بیماری اصلی خود نمی‌شود اما وقتی مخدر قطع می‌شود، دردهای واقعی خود را نشان می‌دهند. به گزارش خبرگزاری خبر آنلاین، علی صادقی همدانی در کتاب هاوس خبر آنلاین با موضوع چرا بازارهای ارز، طلا و بورس این روزها زیاد نوسان دارند؟ افزود: ما مجموعه عریض و طویلی به نام دیوان‌سالاری به اسم دولت به وجود آورده‌ایم که ۲ هزار و ۸۸۲ هزار میلیارد تومان خرج دارد و شاید برخی بگویند بودجه شرکت‌های دولتی را نباید محاسبه کنیم اما به هر صورت این هزینه واقعی است.
وی ادامه داد: درعین‌حال در اقتصاد ایران ۲۵۰۰ هزار میلیارد تومان یارانه پرداخت می‌شود، این در حالی است که اگر این‌ها را جمع ببندیم می‌بینیم که جمع این هزینه‌ها از مجموعه تولید ناخالص داخلی ما بیشتر خواهد شد. این بدان معناست که مجموعه عریض و طویل دیوان‌سالار صورتحسابی را پیش روی ملت می‌گذارند که از حجم تولید ملی بالاتر است. وی گفت: اقتصاد کشور به سمت عقب در حال حرکت است و اگر نرخ برابری ارزهای خارجی نسبت به یکدیگر را بررسی کنیم می‌بینیم عمدتاً تغییرات آن‌چنانی و نوسان‌های شدید ماند ایران ندارند. صادقی همدانی تأکید کرد: چیزی که باعث شده است نرخ ارز در کشور ماتحت تأثیر قرار گیرد ریزش ارزش پول ملی ماست که این اتفاق ناشی از سوء مدیریت پولی است. سوء مدیریت پولی نیز در اثر تأمین مالی کسری بودجه شکل‌گرفته و اینجاست که بی‌انضباطی و اشتباه هولناک خود را در بازار ارزهای خارجی نشان می‌دهد. این کارشناس اقتصادی گفت: به این ترتیب مادامی که برای حامل‌های انرژی یارانه پرداخت می‌شود و برای ساخت مسکن و غیره با گشاده دستی یارانه می‌دهند نمی‌توان انتظار دیگری داشت.
وعده‌های عجیب در زمان کسری بودجه
او در ادامه افزود: همین حالا با وجود کسری بودجه شدید، همچنان در جریان انتخابات شاهد وعده‌های عجیب‌وغریب هستیم که همگی می‌توانند به این کسری بودجه دامن بزنند و عاقبت این وضعیت افزایش تورم خواهد بود.
صادقی همدانی گفت: یکی دیگر از عواملی که باعث عقب‌گرد این اقتصاد می‌شود کاهش مستمر خالص حساب تراز پرداخت‌هاست؛ این بدان معناست که خروج ارز از کشور بالاتر از سرعت ورود آن است و باید توجه داشت که سیاست‌ها و بازارچه ما در قبال تعاملات بین‌المللی و گشایش‌های سیاسی این پیام را به فعالان بازار منتقل می‌کند که جریان ورودی ارز در آینده مستمر کاهش پیدا خواهد کرد. این کارشناس اقتصادی افزود: موتور اقتصاد روزبه‌روز با کاهش فعالیت روبه‌رو می‌شود، در این شرایط این سؤال مهم را برخی مطرح می‌کنند که چرا اقتصاد ایران در حال دلاریزه شدن است، طبیعی است و وقتی پیش‌بینی‌ها بر کاهش ورودی ارز به کشور استوار است و تمایل برای خروج ارز بالاست چنین اتفاقی گریزناپذیر خواهد بود. صادقی همدانی تأکید کرد: البته این مشکل راه‌حل دارد و باید کسری بودجه دولت از راه‌های غیر تورمی پوشش داده شود و در اولویت دوم کسری بودجه کاهش‌یافته و حتی از بین برود؛ بی‌تردید این اقدام زمینه را برای کاهش نرخ تورم و ایجاد ثبت در بازار ارز فراهم خواهد کرد. وی گفت: کلیه سیاست‌های طرف عرضه نظیر افزایش عرضه صادرات و همچنین جذب سرمایه‌های خارجی می‌تواند به ثبات بیشتر بازار ارز کمک کند.