تولد و تحصیلات
زندهیاد محمدرضا حکیمی ۱۴ فروردین ۱۳۱۴ شمسی (۱۳۵۴ قمری) در مشهد به دنیا آمد و پدرش از معتمدان و محترمان بازار شهر بود. وی سال ۱۳۲۰ درس خواندن را آغاز کرد و شش سال بعد وارد حوزه علمیه خراسان شد. او ۲۰ سال از عمر خود را در این حوزه به تحصیل دروس مقدمات و سطح، خارج، فلسفه، ادبیات عرب، نجوم و تقویم گذراند.محمدتقی ادیب نیشابوری، شیخ مجتبی قزوینی خراسانی، سیدمحمدهادی میلانی، احمد مدرس یزدی، اسماعیل نجومیان، حاج سیدابوالحسن حافظیان و حاجیخان مخیری از مهمترین استادان حکیمی بودهاند. وی اجازه اجتهاد را از آقابزرگ تهرانی در سال ۱۳۴۸ شمسی دریافت کرد. حضرت امام خمینی (ره) آبان ماه ۱۳۴۸ از شهر مقدس نجف نامهای به علامه حکیمی نوشت و ایشان را «جناب مستطاب ثقةالاسلام آقای حکیمی - دامت افاضاته» خطاب کرد. از آثار محمدرضا حکیمی میتوان به «الحیاة»، «خورشید مغرب»، «عقل سرخ»، «عاشورا: مظلومیتی مضاعف»، «شیخ آقابزرگ تهرانی»، «تفسیر آفتاب»، «فریاد روزها»، «سپیده باوران»، «گزارش (برگرفته از الحیاة)» و ... اشاره کرد.
وصی دکتر شریعتی
علی شریعتی در نامهای در آذر ۱۳۵۵، حکیمی را بهعنوان «وصیت شرعی» خود قرار میدهد و ۶ ماه قبل از مرگش شخصاً نامه را به دست او میرساند. در این نامه آمده است: «برادرم، مرد آگاهی و ایمان، اخلاص و تقوی، آزادی و ادب، دانش و دین، محمدرضا حکیمی. در این فصل بد که هر خبری میرسد شوم است و هرچه روی میدهد فاجعه و «هر دم از نو غمی آید به مبارکبادم»، نام شما بر این دو «یادنامه» برای من یادآور آن آرزوی دیرینه و شیرین بود که همچون صدها هزار آرزوی دیگری که طوقی کرده بودم و بر گردن فردا بسته بودم در این ترکتاز زمانه گسست و به یغما رفت و آن آرزو در یک کلمه، بازگشت شما به میدان بود؛ میدانی که اینچنین خالی مانده است و در پیرامون، نسلی عاشق و تشنه نگران ایستاده و چشمانتظار تا مگر در برابر این «غوغا»، رویاروری این دنکیشوتها و شومنهای شبههنری، شبه سیاسی و شبهمذهبی و این همه خیمهشببازیها که در مسجد و میخانه برپاست و کارگردان همه یکی است، سواری بیرون آید، شمشیر علی در دست و زبان علی در کام، دلی گدازان از عشق، سری بیدار از حکمت... اما رنج دیگرم این است که بسیاری از کارهای اصلیام به همان علتِ همیشه، زندانی زمانه شده و به نابودی تهدید میشود، آنچه هم از من نشر یافته، به دلیل نبودن امکانات و کم بودن فرصت، خام و عجولانه چاپ شده است. آنها همه باید تجدیدنظر شود، ازنظر علمی غنی شود و خورشت بخورد، غلطگیری معنوی و لفظی و چاپی شود. اینک، من، همه اینها را که ثمره عمر و عشق من است و تمام هستیام و همه اندوختهام و میراثم را با این وصیت شرعی، یکجا به دست شما میسپارم. بغض هزارها درد، مجال سخنم نمیدهد و سرپرستی و تربیت همه این عزیزتر از کودکانم را به تو میسپارم و تو را به خدا و…خود در انتظار هرچه خدا بخواهد».
درگذشت
۷ تیر بود که استاد محمدرضا حکیمی در پی ابتلا به کرونا و ضعف شدید در بیمارستان بستری شد و تحت مراقبتهای ویژه قرار گرفت؛ اما پس از چند روز با نظر پزشکان از بیمارستان مرخص و روند درمان در منزل پیگیری شد. حکیمی طی ماههای اخیر چند بار به علت ابتلا به کرونا و بار دیگر به علت ضعف جسمانی ناشی از بیماری در بیمارستان بستری شد و تحت مراقبتهای ویژه قرار گرفت، اما پس از بهبود وضعیت و با نظر پزشکان از بیمارستان ترخیص و روند درمان در منزل پیگیری میشد تا اینکه ساعت 22 آخرین شب مرداد ۱۴۰۰ به علت کهولت سنی دیده از جهان فروبست. پیکر محمدرضا حکیمی امروز (سهشنبه، دوم شهریورماه) در حرم امام رضا (ع) به خاک سپرده میشود.
تسلیت رهبر انقلاب
آیتالله خامنهای در پیامی درگذشت این عالم و متفکر برجسته را تسلیت گفتند. در این پیام آمده است: «با تأسف و تأثر خبر درگذشت عالم و متفکر برجسته جناب آقای محمدرضا حکیمی قدّساللهنفسه را دریافت کردم. ایشان دانشمندی جامع، ادیبی چیرهدست، اندیشهورزی نوآور، اسلامشناسی عدالتخواه بودند. ایشان عمر را فارغ از آرایهها و پیرایههای مادی در خدمت معارف والای قرآن و سنت گذرانده و آثاری ارزشمند از خود بهجا نهادند. بهرهگیری از محضر پرفیض و نفس گرم استادان معرفت و معنویت در مشهد مقدس، ذخیرهای از توکل و تعبد و غنای نفس در دلوجان این شخصیت عزیز بهجا نهاده بود که تا آخر عمر با برکتش وی را استوار میداشت. اینجانب فقدان اندوهبار این رفیق دیرین را به خاندان مکرم حکیمی و بازماندگان بهویژه برادر بزرگوار ایشان و نیز به همه دوستان و علاقهمندان آن مرحوم تسلیت عرض میکنم و رحمت و مغفرت الهی را برای وی مسألت مینمایم.»همچنین سید ابراهیم رئیسی، آیتالله نوری همدان، احمد مروی، محمد مخبر، محمدباقر قالیباف، سیدعباس صالحی، محمدجواد ظریف، علی لاریجانی، غلامحسین محسنی اژهای، سید هادی خامنهای، علی صالحآبادی، محمدعلی ابطحی، اشرف بروجردی و ... درگذشت این حکیم عالیقدر خراسانی را تسلیت گفتند.