دولت مدرن در ایران باروی کار آمدن رضاشاه (1305) به تدریج شکل گرفت. پهلوی اول و دوم با الگوی غرب دولت، دادگستری، مجلس، انجمنهای شهر، مجلس سنا، دانشگاهی، ارتش و ... شکل دادند. پیش از انقلاب ساعت کار ادارات صبح ساعت 30/6 دقیقه آغاز و ساعت 30/13 دقیقه پایان میگرفت در آن زمان نهار و سرویس ایاب و ذهاب برای کارمندان وجود نداشت، بر اساس اعلام عسگری زاده معاون پیشین سازمان برنامهنویسی تعداد حقوقبگیران در سال 1356 حدود 560 هزار نفر بود. این رقم اکنون به چند میلیون کارمند رسیده است. پس از انقلاب در حوزه اداری دو اتفاق پرهزینه افتاد، یکی افزایش تعداد کارکنان دولت، شهرداری و ... و دیگر تهیه ناهار با هزینه دولت و سرویس ایاب و ذهاب برای آنان بوده است که هر دو پرهزینه و خسارت به محیطزیست بوده است. در حال حاضر در کمتر کشور دنیا دولت به کارمندانش نهار و سرویس رفتوآمد میدهد ایران جزو معدود کشورهایی است که این سیکل معیوب و پرهزینه را در دستگاه اداری خود جای داده است. بر اساس گفتههای اعضای شورای پنجم شهر تهران تعداد کارکنان شهرداری تهران تا سال 1381 که محمود احمدینژاد شهردار شد، حدود 20 هزار نفر بوده است؛ اما با شهردار شدن محمدباقر قالیباف در سال 1384 و دوره 12 ساله او تعداد کارکنان شهرداری تهران به حدود 65 تا 68 هزار نفر رسید. دولت، شهرداری، دادگستری، نهاد مثل یک بنگاه اقتصادی است. بنگاههای اقتصادی دو اصل مهم دارند یکی درآمد و دیگری هزینه است. مدیران بخش خصوصی مدیر درآمدند؛ اما در مقابل مدیران بخش دولتی مدیر هزینهاند. دولت بهمثابه یک بنگاه بزرگ است، بنابراین وقتی تعداد کارکنانش زیاد میشود خودبهخود هزینههایش بیشتر و درآمد و کاراییاش کمتر میشود. اتفاقی که متأسفانه در طول چهار دهه گذشته آگاهانه یا ناآگاهانه در ایران افتاده و وضع بهگونهای شده که دولت هرچه درمیآورد حقوق میدهد و دیگر پولی برای کارهای عمرانی و فناوری باقی نمیماند. حمیدرضا حاج بابایی وزیر آموزشوپرورش دولت احمدینژاد مدارس را در روزهای پنجشنبه تعطیل کرد. بعدها معلوم شد که این کار آثار فرهنگی، اجتماعی، پیوند خانوادگی و ... در پی داشته است بهگونهای که خانوادهها و فرهنگیان از این اقدام حمایت کرده و میکنند. اکنون دولت به دلیل کمبود برق و نه تن دادن به توصیههای کارشناسی ساعت کار ادارات را مشابه قبل از انقلاب تغییر و شروع آن از 30/6 دقیقه اعلام کرده و اقدام دوم اینکه پنجشنبهها را تعطیل کرده است. این تصمیم از آن جهت پسندیده است که از یکسو باعث کاهش هزینهها، کاهش مصرف آب و برق و کارایی ادارات میشود و از سوی دیگر با تعطیلی پنجشنبه کارمندان میتوانند به زندگی خود در دو روز تعطیلی پایان هفته گردشگری و پیوندهای فامیلی و خانوادگی که در سالهای اخیر به دلیل مشکلات اقتصادی و شیوع کرونا ضربه سختی خورده است، احیا شود؛ بنابراین این دو اقدام میتواند میراث خوب دولت دوازدهم برای دولت سیزدهم باشد.
بحث تعطیلی پنجشنبهها سالهاست که در دولت و مجلس مطرح بوده و هست. بررسیها نشان میدهد که تاکنون نزدیک به 60 کشور در جهان دو روز تعطیلی در هفته را تجربه کرده و دریافتهاند که این اقدام در تولید ناخالص و درآمد سرانه مردم این کشورها را افزایش داده است؛ بنابراین تغییر ساعت کاری و تعطیلی پنجشنبه چنانچه پایدار شود یک فرصت برای ملت است نه یک تهدید اکنون توپ در زمین دولت آینده است.