توسط مازیار معتمدی
5 ژوئن 2021
تارنمای الجزیره
برگردان و کوتاه سازی
Asghar.shahdi@gmail.com
هفت نامزد واجد شرایط برای شرکت در انتخابات ریاست جمهوری ایران در 28 خرداد در یک بحث تلویزیونی رودررو شدند، بحث بر سر رد صلاحیت سایر کاندیداها همچنان ادامه دارد. مناظره سهساعته شنبه معطوف به اقتصاد بود که در سه سال گذشته تحت تحریمهای آمریکا ضربه خورده است و از ویژگیهای آن تورم و بیکاری است. دو مناظره دیگر قرار است سهشنبه و شنبه آینده برگزار شود.
در جلسه اول بیشتر مباحث تقریباً با نادیده گرفتن سؤالات پیرامون فرار از مالیات و مدیریت کسری بودجه تا ابر بدهکاران بانکی پیش رفت.
ابراهیم رئیسی، رئیس قوه قضائیه، که به نظر میرسد پیشرو در نظرسنجیهای آینده باشد، در مرکز توجه قرار گرفت.
عبدالناصر همتی تکنوکرات، رئیس سابق بانک مرکزی و محسن مهر علیزاده اصلاحطلب و معاون رئیسجمهور سابق تنها کسانی بودند که به انتقاد از رئیسی پرداختند. چهار نامزد محافظهکار و تندرو باقیمانده – دبیر سابق شورای امنیت ملی سعید جلیلی. دبیر مجمع تشخیص مصلحت نظام، محسن رضایی و نمایندگان مجلس، علیرضا زاکانی و امیرحسین قاضیزاده هاشمی با رئیسی مشکلی نداشتند و به جای آن به اصلاحطلبان و دولت فعلی حمله کردند.
این امر منجر به این شد که همتی سایر نامزدها را به گزینه پوششی رئیسی متهم کند، اتهامی که آنها بهشدت آن را رد کردند.
سندرم پست بیقرار
مهر علیزاده گفت که وی به تحصیلات حوزوی رئیسی احترام میگذارد اما معتقد است که وی توانایی اداره کشوری با بیش از 82 میلیون نفر را ندارد، زیرا تنها شش کلاس آموزش سنتی را پشت سر گذاشته و تجربه اقتصادش کم هست.
او همچنین به شوخی گفت که شما «سندروم پست بیقرار» دارید. در چند سال گذشته از دادستانی به آستان قدس و از آستان قدس به ریاست جمهوری و ازآنجا به قوه قضاییه رفتید. چه تضمینی وجود دارد که از ریاست جمهوری سودای جای دیگر نداشته باشید.
رئیسی در پاسخ گفت با انتقاد از او مشكلات كشور حل نمیشود و وی برای موقعیت و قدرت جاهطلبی ندارد و افزود فقط به تماسهای عمومی پاسخ میدهد.
در همین حال، همتی که میگوید میخواهد «اکثریت خاموش» ایرانیان در انتخابات را نمایندگی کند و سعی کرده از میراث اقتصادی حسن روحانی رئیسجمهور مستوفی فاصله بگیرد، موردحمله مخالفان قرار گرفت که سعی داشتند وی را به عنوان بخشی از مشکلات اقتصادی کشور معرفی کنند.
در بخش دیگر محسن رضایی فرمانده کل پیشین سپاه پاسداران انقلاب اسلامی، که توسط همتی به دلیل اینکه گفته بود ایران میتواند با گروگان گرفتن شهروندان آمریکایی درآمد کسب کند، موردانتقاد قرار گرفت، مستقیماً بانکدار سابق مرکزی را به دلیل نقشی که در اداره امور داشت، به پیگرد قانونی و زندان تهدید کرد. همین امر باعث شد همتی از رئیس قوه قضاییه رئیسی بخواهد تا ضمانت كند كه وی در امان باشد.
همتی همچنین از رضایی و سایر تندروها به دلیل متوقف ساختن لوایح باقیمانده برای تکمیل برنامه اقدام برای شفافیت مالی ایران با گروه ویژه اقدام مالی (FATF) انتقاد کرد و گفت که متأسف است که بسیاری از ایرانیان، به ویژه زنان، هیچ نمایندهای در میان نامزدهای ریاست جمهوری ندارند.
انتقاد رهبر انقلاب از رد صلاحیتها
مشاجره میان نامزدها یک روز پسازآن صورت گرفت که آیتالله خامنهای گفت که نهاد بررسیکننده قانون اساسی موسوم به شورای نگهبان در ارزیابی برخی نامزدها اشتباه کرده است.
رهبر انقلاب بدون نام بردن از نامزدها گفت كه تعدادی از آنها "مورد ظلم و جفا" قرارگرفته اند و بر اساس اطلاعات نادرست رد صلاحیت شدهاند و "خواستار" اصلاح و جبران اتفاق صورت گرفته شد.
شاید ایشان به علی لاریجانی، رئیس سابق مجلس و مشاور فعلی وی اشاره داشت که اگر رد صلاحیت نمیشد، میتوانست بزرگترین رقیب رئیسی باشد.
ساعاتی پس از سخنرانی ایت خامنهای، شورای نگهبان بیانیهای منتشر كرد و گفت كه این آرا را تغییر نخواهد داد. معاون اول رئیسجمهور اسحاق جهانگیری و تعدادی دیگر از نامزدهای اصلاحطلب و عملگرا نیز توسط این شورا رد صلاحیت شدند.