دولت چین، برنامه توسعه سریع زیرساخت خود را با ارتقا نیروی کار و ترکیب آن با اجرای یک سیستم آموزشی که بر علوم ، فناوری ، مهندسی و ریاضیات موسوم( “استم” STEM) استوار بود، انجام داد. با دستیابی به بهرهوری بالاتر از این طریق ، دولت قصد داشت تا انقباض پیشبینیشده در نیروی کار خود را جبران کند.برای ترویج “استم” STEM ، دولت در سال 2016 دستورالعملهایی را برای ایجاد یک استراتژی توسعه ملی باهدف پیشبرد چین به خط مقدم کشورهای نوآور تا سال 2030 صادر کرد. در فوریه 2017 ، وزارت آموزشوپرورش رسماً آموزش STEM را به برنامه درسی دبستان اضافه کرد. از آن زمان ، با تشویق سیاستهای رسمی ، مدارس در بخشهای دولتی و خصوصی چنین برنامههایی را اجرا کردند. در سال 2019 ، دولت 100٪ بودجه تحقیقاتی خود به دانشگاههای برتر را به دانشگاههایی اختصاص داد که در رشتههای STEM متمرکز گردیده بودند. برای مقایسه ، کره جنوبی 62٪ از بودجه تحقیقاتی خود را به این امر اختصاص داد. در مقابل، دانشگاههای ایالاتمتحده در میان 100 دانشگاه برتر تعادل بودجه را بجای رشتههای STEM بیشتر در رشتههای علوم انسانی و علوم اجتماعی برقرار کرد. چین در اکتبر 2019 ، سه واحد از بزرگترین شرکت مخابراتی تلفن همراه نسل 5G پیشرفته را راهاندازی و با این کار بزرگترین شبکه تلفن همراه 5G جهان تشکیل داد. یک سال بعد ، والاستریت ژورنال گزارش داد که چین مشترکین G5 بیشتری از ایالاتمتحده، نهفقط در کل که از حیث سرانه دارد . با توجه به فراگیر بودن تلفنهای هوشمند ، اخبار مبنی بر اینکه به نظر میرسد آمریکا در حال واگذار کردن میدان مسابقه فناوری به چین میباشد، موردتوجه گستردهای قرارگرفته است. بااینوجود چیزی که عمدتاً نادیده گرفته شد آسیبپذیری ایالاتمتحده در برابر فشار چین در تجارت بینالمللی میباشد. کارولین بارتولومیو رئیس کمیسیون بررسی اقتصادی و امنیتی ایالاتمتحده و چین در شهادت برابر کنگره در اکتبر 2019، فاش کرد که حداقل دوسوم از 50 بندر برتر کانتینر دریایی جهان مستقیماً تحت مالکیت و مدیریت چینیها بوده یا توسط سرمایهگذاری آنها پشتیبانی میشوند. این بنادر شامل ترمینالهایی در بنادر بزرگ کانتینری آمریکا در لسآنجلس و سیاتل میباشد. وقتی صحبت از چنین بندرهایی باشد، دانشمندان روابط بینالملل میگویند کشوری که بتواند هفت بندر از 10 بندر بزرگ را کنترل کند خواهد توانست هدایت تجارت جهان را در دست گیرد. یک سال قبل ، مقامات شرکت دولتی حملونقل اقیانوسپیمای چین ، یکی از بزرگترین خطوط حملونقل کانتینر در جهان ، اذعان داشتند که این شرکت مسیرهای امتداد جادهای که بهطور رسمی جاده دریایی ابریشم نامیده میشود را به بازارهای منطقهای در آفریقای غربی ، شمال اروپا ، کارائیب و ایالاتمتحده برای ایجاد یک شبکه تجارت جهانی جامعتر و متعادلتر متصل میسازد. بارتولومئو توضیح داد: “چین با مالکیت و / یا بهرهبرداری از یک شبکه از گلوگاههای لجستیکی در سراسر آسیا ، اروپا و آفریقا ، میتواند بخش قابلتوجهی از زنجیره ورودی مواد موردنیاز از کالاهای اساسی و مسیرهای تجارت خارج از کشور برای صادرات را کنترل کند.” در بخش تولید ، چین به دلیل داشتن ذخایر معدنی خاص که عناصر خاکی کمیاب نامیده میشوند ، در موقعیت ممتازی قرار میگیرد. گروهی متشکل از 17 فلز خاکی کمیاب ، ازجمله لانتانیم ، سریم ، ایتریوم ، یوروپیوم و گادولینیوم ، که اغلب “طلای صنعتی” نامیده میشوند- به دلیل خاصیت مغناطیسی ، درخشندگی و قدرت- از اجزای حیاتی ماشین هایی با فنآوری بالا مانند توربینهای بادی ، صفحات خورشیدی و اتومبیلهای برقی، به شمار میروند. آنها همچنین در طیف گستردهای از سلاحها از جنگندههای جت گرفته تا زیردریاییهای هستهای استفاده میشوند. جای تعجب نیست که در سالهای اخیر ، تقاضای این مواد معدنی در کشورهای پیشرفته صنعتی بهسرعت افزایشیافته است. آنها با غلظت کم در جهان پراکندهشده و استخراج آنها از سنگ معدن پرهزینه است ، صنعتی که چین از دهه 1970 در آن سرمایهگذاری زیادی کرده است. حتی اگر استخراج این سنگ معادن در ایالاتمتحده افزایش یابد ، تصفیه آنها به فنآوری متخصص و پرسنل آموزشدیده و همچنین سرمایهگذاری بالایی نیاز دارد. به دلیل فقدان این موارد در ایالاتمتحده تاكنون ، چین همچنان از انحصار تقریباً در پردازش سنگ معدن برخوردار است.
20 آوریل 2021
تارنمای کامون دریم
برگردان و کوتاهسازی علیاصغر شهدی
Asghar.shahdi@gmail.com