ستاره صبح، مریم اسدی برون: سلمان بن عبدالعزیز، ولیعهد عربستان با دعوت دونالد ترامپ، رئیس جمهور آمریکا، عازم ایالات متحده شد. اگر چه اعلام میشود این سفر با هدف بررسی روابط دو جانبه صورت میگیرد، اما کارشناسان و تحلیلگران عقیده دارند دیدار بن سلمان و ترامپ در کاخ سفید، مقدمه تحولی بزرگ در خاورمیانه خواهد بود. ستاره صبح در گفت و گو با میرقاسم مؤمنی، استاد علوم سیاسی و تحلیلگر مسائل سیاسی به بررسی این موضوع پرداخته که در ادامه میخوانید:
میرقاسم مؤمنی در رابطه با اهداف سفر بین سلمان به آمریکا گفت: سفر بن سلمان به آمریکا باید از چند منظر مورد توجه قرار بگیرد. عربستان در خاورمیانه رقابت تنگاتنگ با ترکیه و قطر دارد درحالیکه حاکمیت آل سعود خود را منجی صلح و ثبات منطقه میداند و خواستار برافراشتن پرچم نظم نوین خاورمیانه است. از این رو بن سلمان سعی دارد توجه آمریکا را به جای استانبول و قطر به ریاض جلب کند.
مؤمنی افزود: نقش آفرینی عربستان در حوزههایی که تا پیش از این حکومتهای سعودی اشتیاقی به حضور و فعالیت در آن زمینهها نداشتند به همین دلیل است. بن سلمان در مراودات سیاسی منطقه نقش آفرینی میکند. عربستان به بازوی اجرایی سیاستهای آمریکا در منطقه تبدیل شده است.
وی در این رابطه اضافه کرد: هر تصمیمی که آمریکا برای آینده غزه گرفته باید مورد تأیید عربستان قرار بگیرد و عربستان در بازسازی باریکه غزه سهم و مشارکت بالایی خواهد داشت. سفر بن سلمان به امریکا مکمل توافقات اقتصادی و امنیتی آمریکا در خاورمیانه است.
این کارشناس سیاست خارجی با اشاره به موضوع پر حاشیه تقاضای خرید اف 35 از طرف عربستان به آمریکا، عنوان کرد: مساله مورد توجه رسانهها در این سفر ماجرای خرید هواپیماهای اف 35 است که ترامپ موافقت خود را با این موضوع اعلام کرده و گمان نمیکنم هیچ گروه سیاسی یا اجرایی در آمریکا بتواند نظر رسانهای شده ترامپ را عوض کند. ولی این سوژه ژورنالیستی ترین ماجرای این سفر است درحالیکه دیدار ترامپ و بن سلمان تحول خیز خواهد بود.
وی گفت: به عقیده من بن سلمان بعد از سفر به امریکا عضویت عربستان در پیمان ابراهیم و عادی سازی روابط آل سعود و اسرائیل را اعلام خواهد کرد که در این صورت سایر کشورهای عرب و مسلمان منطقه نیز از عربستان تقلید خواهند کرد. کلید فعال شدن دوباره پیمان ابراهیم عربستان است و کشورهای مسلمان از آفریقا تا شرق آسیا و کشورهای مدیترانه وارد صلح ابراهیم خواهند شد.
این استاد علوم سیاسی ضمن تأیید حمایت آمریکا از خیز عربستان برای تبدیل شدن به قدرت اول منطقه، گفت: عربستان میخواهد ستون سیاسی و اقتصادی خاورمیانه باشد و برای رسیدن به این هدف به مجوز و حمایت آمریکا نیاز دارد. در عوض آمریکا نیز اسرائیل را به عنوان ستون نظامی و امنیتی منطقه به کشورهای هم پیمانش تحمیل میکند. فضا برای اجرای این نقشه مهیا است حماس بعد از طوفان الاقصی غزه را از دست داد، محور مقاومت تضعیف شد و ایران با جنگ 12 روزه و حملات آمریکا و اسرائیل از نقش تعیین کننده خود فاصله گرفت. وی در این رابطه افزود: عراق بعد از انتخابات پارلمان عراق هم برای عضویت در پیمان ابراهیم آماده خواهد شد.
سوریه به طور کامل از محور مقاومت جدا شده و اسرائیل و آمریکا نگرانی از سوریه ندارند. اما هیچ کدام از این تحولات به اندازه حضور عربستان در پیمان ابراهیم تعیین کننده و مهم نخواهد بود. آثار سفر بن سلمان به آمریکا تا اوایل سال جدید میلادی نمایان خواهد شد. مؤمنی در ادامه خاطرنشان ساخت: سفر بن سلمان به امریکا جایگاه قطر در میان گروههای سیاسی خاورمیانه و سازمانهای آزادی بخش را تضعیف خواهد کرد زیرا به عقیده آمریکا ریاض میزبان مطمئنتری برای دفاتر این گروهها است. پیش بینی میکنم عربستان در سال میلادی پیش رو سران حماس را بپذیرد و به آنها پناهندگی بدهد تا این افراد زیر نظارت آمریکا و اسرائیل باشند. این تحلیلگر روابط بین الملل با اشاره به تأثیر سفر اخیر بن سلمان به واشنگتن در روابط ایران و آمریکا، گفت: بن سلمان در سفر به امریکا حامل پیامی از رییس جمهور ایران به دونالد ترامپ است که وزارت امور خارجه باید در این خصوص شفاف سازی کند. اگر چنین خبری صحیح باشد باید گفت پیام نظام نه پیام رییس جمهور چون متاسفانه چنین اختیاراتی در حیطه رییس دولت وجود ندارد تا بتواند با خلاقیت یا ابداعاتی شخصاً در مسیر بهبود روابط ایران با سایر کشورها عمل کند. بخصوص در شرایط فعلی ارسال پیام از طرف رییس جمهور ایران به دونالد ترامپ عجیب به نظر میرسد!
میرقاسم مؤمنی در پایان گفت و گو تاکید کرد: اما آنچه برای من مشخص است این است که عربستان میانجی خوبی نخواهد بود زیرا سعودیها هرگز مایل به حل مشکلات ایران نیستند. عربستان از ایران قدرتمند هراس دارد سعودیها و بسیاری از حکومتها و دولتهای منطقه زیر سایه مشکلات ایران و تضعیف جمهوری اسلامی به قدرت رسیده و سربرافراشته اند. آنها به راحتی از این فرصت نمیگذرند. هر اقدامی که عربستان انجام بدهد در مسیر تضعیف ایران خواهد بود. حتی صلحی که با ایران داشتند در راستای تثبیت امنیت خودشان بود نه ایجاد قدرت برای ایران!